Osmanlı Devleti'nin Batavya başşehbenderleri ve faaliyetleri (1883-1908)
Batavia consul-generals of Ottoman Empire and their activities (1883-1908)
- Tez No: 560083
- Danışmanlar: PROF. DR. İSMAİL HAKKI GÖKSOY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, Uluslararası İlişkiler, History, International Relations
- Anahtar Kelimeler: Şehbenderlik, Başkonsolosluk, Batavya Başşehbenderliği, Osmanlı Şehbenderleri, Endonezya, Shahbandarship, Consulate-General, Batavia Consulate General, Ottoman Shahbandars, Indonesia
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Süleyman Demirel Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 177
Özet
Şehbenderlik, Osmanlı Devleti'nin son dönemlerine kadar konsolosluğa eşdeğer görülen dış temsilciliğin adıdır. 1908'deki II. Meşrutiyet'in ilanından sonra bu kelime terk edilerek resmi olarak konsolosluk tabiri kullanılmıştır. XIX. yüzyılın ikinci yarısında devletin dış temsilciliklerinin sayısının artmasına paralel olarak Osmanlı Devleti yoğun Müslüman nüfusun bulunduğu Güneydoğu Asya bölgesinde de şehbenderlikler açmıştır. Bunlardan biri de, Hollanda sömürge yönetimi altında bulunan Endonezya'da açılan şehbenderhânedir. İslam birliği siyaseti çerçevesinde bölgede şehbenderlik açma işine çok önem veren Sultan II. Abdülhamid'in direktifleri doğrultusunda ilk defa 1881 yılında Batavya'da bir başşehbenderlik açılması planlanmıştır. Bölgedeki Müslüman halkın halifeye olan manevî bağlılığını kuvvetlendirmek, Osmanlı hâkimiyeti altındaki Arap Yarımadası ile bölge arasındaki ticaret ve hac trafiğinin yoğun olması ve bölgeyle teması olan Osmanlı tebeasının haklarını korumak maksadıyla Batavya Başşehbenderliği ihdâs edilmiştir. Bugünkü adı başkent Cakarta olan Batavya'ya başlangıçta Seyyid Abdülaziz Efendi adında Arap asıllı zengin bir tâcir fahri başşehbender olarak atanmış; ancak 1883 yılından itibaren muvazzaf Türk başşehbenderleri görev yapmışlardır. Endonezya'da açılan bu Osmanlı Başşehbenderliği 1924 yılına kadar varlığını sürdürmüştür. Batavya Başşehbenderliği'ne farklı kaynaklarda ve bazı araştırmalarda değinilmiş olmakla beraber, başşehbenderler ve onların faaliyetleri hakkında müstakil bir çalışma yapılmamıştır. İşte bu tez çalışmasının konusu ve amacı Osmanlı kaynakları ve arşiv belgeleri ışığında Osmanlı Devleti tarafından 1883-1908 yılları arasında Batavya'ya tayin edilen başşehbenderleri ve onların hayatları ve memuriyetleri ile görev süreleri boyunca Endonezya'daki faaliyetlerini ortaya çıkarmak olmuştur. Üç bölümden meydana gelen çalışmanın ilk bölümünde şehbenderlik kurumu ve gelişimi, Endonezya'nın kısa tarihçesi ve Batavya Başşehbenderliği'nin açılması üzerinde durulmuştur. İkinci bölümde Batavya'da 1883-1908 yılları arasında görev yapan 9 başşehbenderin hayatı ve memuriyetleri ele alınmıştır. Üçüncü bölümde ise Batavya Başşehbenderliği'nin siyasi, idari, ekonomik, sosyal, eğitsel ve kültürel alanlardaki faaliyetleri değerlendirilmiştir. Çalışma ikinci el kaynakların yanı sıra büyük oranda Osmanlı arşiv belgelerinden istifade edilerek hazırlanmıştır.
Özet (Çeviri)
Shahbandarship is the name of the foreign representation which is equivalent to the consulate in the late period of Ottoman Empire. After the declaration of Second Constitution in 1908, this term was abandoned and the consulate was officially used. In the second half of the 19th century, parallel to the increase in the number of its foreign representations, the Ottoman Empire established the consulate offices in the Southeast Asian region, where there was a large Muslim population. One of them was the office of shahbandarship openned in Indonesia, then under Dutch colonial rule. In the context of panislamic politics, Sultan Abdulhamid II gave great importance on the openning of a consulate general office in the region and in line with his directives it was planned to open it in Batavia in 1881 for the first time. Because of the existence of heavy trading and pilgrimage traffic between the Arabian Peninsula under the Ottoman rule and the region as well as the protection of the rights of Ottoman citizens who were in contact with the region, the Batavia consulate general was therefore established. It also aimed to strengthen the spiritual commitment of the Muslim people living in the region to the caliphate. Initially, Sayyid Abdulaziz Efendi, a rich merchant of Arab origin, was appointed as an honorary consul general to Batavia, which is called today as Jakarta, the capital of Indonesia; but since 1883, the official Turkish consul-generals have been assigned. This Ottoman consulate general opened in Indonesia continued to operate in Batavia until 1924. Although the Batavia consulate general has been mentioned in different sources and some studies, there is no separate study on its consul generals and their activities. The subject and aim of this thesis has therefore been to study the lifes and state services of consul generals appointed to Batavia by the Ottoman Empire in the years of 1883-1908 and to uncover their activities in Indonesia in the light of Ottoman sources and archival documents. The study consists of three chapters. Its first chapter focuses on the office of shahbandarship and its development, a short history of Indonesia and the opening of the consulate general of Batavia. The second chapter deals with the lifes and official duties of 9 consul generals who worked in Batavia during the period of 1883-1908. The third chapter examines the political, administrative, economic, social, educational and cultural activities of the Batavia consulate general. Besides secondary works, the study has been prepared by using the Ottoman archival sources mainly.
Benzer Tezler
- Osmanlı Devleti'nin Güneydoğu Asya siyaseti ve Batavya Başşehbenderliği (1882-1923)
Southeast Asian politics and the Batavia Consulate General of the Ottoman Empire (1882-1923)
LOKMAN AKBAŞ
Doktora
Türkçe
2023
TarihAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA TURAN
- Çanakkale muharebelerinde 4'üncü ağır topçu alayı
The role of the 4th heavy artillery regiment in the Çanakkale battles
SERPİL SAVAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
TarihÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiDisiplinlerarası Askeri Tarih Araştırmaları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BARIŞ BORLAT
- Endonezya basınında Birinci Dünya Savaşı ve Osmanlı Devleti
Başlık çevirisi yok
MUHAMMAD ABDULLAH AZZAM
- Osmanlı Devleti'nin Bosna Hersek müslümanlarıyla dini ilişkiler (ayrılıştan 1914'e)
Religion relations between Ottoman Empire and Bosnia and Herzegovina muslims (between 1878-1914)
KEMAL BAŞİÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
TarihAnkara Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NESİMİ YAZICI
- Osmanlı salnamelerinde 1908 tarihine kadar tıp eğitimi
Medical education in the Ottoman yearbooks until the year 1908
YASEMİN ÖZTUNA ŞİRİN
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
Deontoloji ve Tıp Tarihiİstanbul ÜniversitesiDeontoloji ve Tıp Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEBRURE DEĞER