Alaçam (Samsun) ağzı
The dialect of Alaçam (Samsun)
- Tez No: 560415
- Danışmanlar: PROF. DR. FUNDA TOPRAK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Dilbilim, Türk Dili ve Edebiyatı, Linguistics, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 265
Özet
Türkiye'deki ağızlarla ilgili araştırmaların başladığı yıl 1867'dir. Türkiye Türkçesi ağızlarıyla ilgili olarak birçok araştırma yapılmasına karşın hâlâ incelenmemiş/incelenememiş birçok bölge bulunmaktadır. Ağız araştırması olarak incelenmemiş alanlardan birisi de Samsun'a bağlı bir ilçe olan Alaçam ilçesidir. Bu sebeple Alaçam ilçesinin ağzını incelemeye karar verildi. Çalışma kapsamında Alaçam ilçesi merkez ve köylerinden 35 adet derleme yapıldı ve bu derlemelerin 27 tanesi teze alındı; bu derlemeler Ahmet Bican Ercilasun'un önerisiyle oluşturulan ve Türk Dil Kurumu'nun da benimsediği çeviriyazı işaretleri esas alınarak deşifre edildi. Çalışma“Giriş”,“Ses Bilgisi”,“Şekil Bilgisi”,“Tartışma”,“Sonuç ve Öneriler”,“Metinler”“Sözlük”“Kaynaklar”bölümlerinden oluşmaktadır. İlk bölümde Alaçam'ın tarihi, coğrafyası, iklimi, nüfusu, eğitim ve iktisadi yapısı gibi ilçenin ağız yapısını etkileyebileceği düşünülen bilgiler verilmiştir. İkinci bölümde de Prof. Dr. Mehmet Aydın'ın“Aybastı Ağzı”adlı çalışması esas alınarak ayrıntılı ses bilgisi incelemesi yapılmıştır. Ses bilgisinin yanı sıra şekil bilgisi incelemesi yapılarak çalışma zenginleştirilmiştir. Metinler bölümünde çeviriyazı işaretleri kullanılarak derlemelerin deşifre edilmiş metinleri verilmiştir.“Sonuç”bölümünde Alaçam ağzının Türkiye Türkçesi ağızlarındaki konumunu tespit edecek sonuçlar ortaya konmuş ve bulgular maddeler hâlinde verilmiştir. Sözlük bölümünde ise teze malzeme olan metinlerden hareketle ölçünlü Türkçe ile fonetik ve anlam açılarından farklılık gösterdiği düşünülen sözcükler bir araya getirilmiştir.
Özet (Çeviri)
1867 is the start of the researches into the dialects in Turkey. There are stil many regions that have not been examined. One of the unexamined areas as a dialect survey is Alaçam, a district of Samsun. For this reason, it was decided to examine the dialect of Alaçam district. Within the scope of the study, 35 compilations were made from Alaçam town center and villages and 27 of these reviews were included in the thesis; these collections were deciphered on the basis of the transcription signs adopted by the Turkish Language Association, and created by Ahmet Bican Ercilasun's proposal. The study consists of“Introduction”,“Phonetics”,“Morphology”,“Texts”,“Conclusion”,“Glossary”and“Bibliography”sections. In the first chapter, the information that may affect the oral structure of the district such as the history, geography, climate, population, education and economic structure of Alaçam is given. In the second part, a detailed phonetic analysis is performed based on Prof. Dr. Mehmet Aydın's study“The Dialect of Aybastı.”The study is enriched by studying morphology as well as phonetics. In the texts section, the transcribed texts of the compilations are given using transcripts. In the Results section The results determining the position of Alaçam dialect in Turkish dialects of Turkey are put forward and the findings are given in articles. In the dictionary section, based on the texts which are the material of the thesis, the words which are thought to be different in Standard Turkish in terms of phonetics and meaning are brought together.
Benzer Tezler
- Alaçam (Samsun) ilçesinde tarımsal klimatoloji
Agricultural climatology in Alaçam (Samsun) district
SAMET KARA
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
CoğrafyaOndokuz Mayıs ÜniversitesiCoğrafya Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KEMALETTİN ŞAHİN
- Alaçam (Samsun) yöresindeki birimlerin stratigrafisi ve paleontolojisi
Stratigraphy of units in the Alaçam (Samsun) region
İMMİHAN BİRİCİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Jeoloji MühendisliğiCumhuriyet ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MEHMET AKYAZI
- Uluçay Havzası'nın (Alaçam-Samsun) jeomorfolojisi
Geomorphology of Uluçay Basin (Alaçam-Samsun)
İRFAN ÇİÇEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
CoğrafyaOndokuz Mayıs ÜniversitesiCoğrafya Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ TAMER ÖZLÜ
- Tarihi çevrelerde sokağın mekansal değişim sürecinin belgelenmesi: Alaçam (Samsun) geleneksel sokakları
In the historical environments, documentating of the street spatial change process 'Alaçam (Samsun) traditional streets'
SEDA MERT
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Şehircilik ve Bölge PlanlamaErciyes ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEDA ÇALIŞIR HOVARDAOĞLU
- Şehir coğrafyası açısından Vezirköprü (Samsun)
Urban geography of Vezirköprü (Samsun)
KORAY KOR
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
CoğrafyaUşak ÜniversitesiCoğrafya Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. BASİM SAATÇİ
YRD. DOÇ. DR. YAHYA KADIOĞLU