Ebeveyn kabul-reddi ile sosyal kaygı belirtileri arasında pozitif ve negatif duygu düzenleme stratejilerinin aracı rolü
The role of mediation of positive and negative emotion regulation strategies between parental acceptance-rejection and social anxiety indicators
- Tez No: 560565
- Danışmanlar: PROF. DR. ELİF BARIŞKIN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 137
Özet
Bu araştırmanın amacı, ele alınan değişkenler arasındaki ilişkiyi ve ebeveyn kabul-reddi ile sosyal kaygı belirtileri arasındaki ilişkide pozitif/negatif duygu düzenleme stratejilerinin aracı etkisinin olup olmadığını incelemektir. Veri toplama grubunu, Ankara ve Hacettepe Üniversitesi'nin çeşitli bölümlerinde öğrenim görmekte olan ve kolay örnekleme yoluyla seçilen 18-25 yaş aralığındaki 311 katılımcı oluşturmuştur. Çalışma kapsamında ele alınan değişkenlere yönelik bilgi edinmek amacıyla Kişisel Bilgi Formu, Ebeveyn Kabul-Red Ölçeği Yetişkin Kısa Formu, Pozitif Duygulara Verilen Tepkiler Ölçeği, Duygu Düzenleme Süreçleri Ölçeği ve Liebowitz Sosyal Kaygı Ölçeği kullanılmıştır. Araştırma verileri, SPSS 20.0 programı ve PROCESS Makro v3.3 sürümü ile analiz edilmiştir. Değişkenler arasındaki ilişkileri saptamak amacıyla Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon Tekniği'nden, pozitif/negatif duygu düzenleme stratejilerinin aracı rolü ile istatistiksel anlamlılığı belirlemek için ise dolaylı etki yaklaşımını temel alan aracı etki analizi (Hayes, 2018) ve Bootstrapping yönteminden yararlanılmıştır. Analiz sonuçları incelendiğinde, hatırlanan ebeveyn reddi ile yalnızca sosyal kaygı belirtileri, pozitif duyguları artırma ve pozitif duyguda indirim yetileri arasında beklenen yönde ve anlamlı düzeyde ilişkiler olduğu belirlenmiştir. Ayrıca sosyal kaygı belirtileri ile her bir duygu düzenleme stratejisi arasında da istatistiksel açıdan anlamlı düzeyde ilişkiler olduğu tespit edilmiştir. Bir sonraki aşamada korelasyon analizi bulguları dikkate alınarak pozitif duyguda indirim ve pozitif duyguları artırma becerilerinin aracı rolü, anne-baba boyutları temelinde incelenmiştir. Ulaşılan sonuçlar, çocuklukta algılanan reddedici ebeveyn tutumları ile genç yetişkinlikte bildirilen sosyal kaygı belirtileri arasındaki ilişkiye bu yetilere ait toplam dolaylı etkinin kısmi aracılık ettiğine ancak özgül dolaylı etkilerin boyutlar arasında farklılaştığına işaret etmiştir. Aracı etkilerin istatistiksel açıdan anlamlılığı, Bootstrapping yöntemi sonuçlarıyla da desteklenmiştir. Elde edilen bulgular, ilgili yazın çerçevesinde değerlendirilmiştir. Anahtar Sözcükler Ebeveyn kabul-reddi, sosyal kaygı belirtileri, pozitif/negatif duygu düzenleme stratejileri
Özet (Çeviri)
The purpose of this study is to examine the relationship between the variables and whether there is a mediator effect of positive and negative emotion regulation strategies in the relationship between parental acceptance-rejection and social anxiety symptoms. The data collection group consisted of 311 participants aged 18-25, who studied in various departments of Ankara and Hacettepe Universities. Personal Information Form, Parental Acceptance-Rejection Questionnaire Short Form/Adult, Responses to Positive Affect Scale, Emotion Regulation Processes Scale and Liebowitz Social Anxiety Scale were used to obtain information about the variables of the study. The data were analyzed via the SPSS 20.0 program and the PROCESS Macro v3.3 version. The Pearson Moment Correlation Technique was used to identify the relationship between the variables, the mediator role of positive/negative emotion regulation strategies and the statistical significance were identified via the mediator effect analysis based on indirect effect approach of Hayes (2018), and Bootstrapping method. When the results of the analysis are examined, it is seen that there are significant and expected relationships only between remembered parent rejection and social anxiety symptoms, positive emotion saving and positive emotion reduction skills. Additionally, there were statistically significant relationships between social anxiety indicators and each emotion regulation abilities. Correlation analysis findings were taken into consideration on the basis of two dimensions of parenting which is the mediating role of positive emotions saving and positive emotion reduction. The results showed that the total indirect effect of these abilities had a partial mediator role in the relationship between perceived rejection parental attitudes in childhood and the symptoms of social anxiety reported in young adulthood, but specific indirect effects were differentiated according to the dimensions. The statistical significance of the found effects was supported by the results of the Bootstrapping method. The findings were discussed in the related literature. Keywords Parental acceptance-rejection, social anxiety symptoms, positive/negative emotion regulation strategies
Benzer Tezler
- Üniversite öğrencilerinin algıladıkları ebeveyn kabul - reddi ile depresyon ve sürekli kaygı düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi: Duygu düzenleme güçlüklerinin aracı rolü
The investigation of the relationship between perceived parental acceptance - rejection and depression and trait anxiety of university students: The mediator role of emotion regulation
ESRA PEKTAŞ
- Algılanan ebeveyn kabul-reddinin çeşitli psikopatolojilerle ilişkisi
The relationship between recollections of perceived parental acceptance-rejection and psychopathology
EBRU AKÜN
Doktora
Türkçe
2014
PsikolojiAnkara ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞEGÜL DURAK BATIGÜN
- Parental acceptance-rejection/control and symptoms of psychopathology: Mediator roles of personality characteristics
Ebeveyn kabul-reddi/kontrolü ve psikopatolojik belirtile: Kişilik yapılarının aracı rolü
DUYGU YAKIN
Yüksek Lisans
İngilizce
2011
PsikolojiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TÜLİN GENÇÖZ
- 20-40 yaş arası bireylerde depresif belirtiler ile ebeveyn kabul-red algısı psikolojik dayanıklılık ve stresle başa çıkma tarzları arasındaki ilişkilerin incelenmesi
An assessment of relationships between depressive symptoms with the perception of parental acception-rejection resilience and the ways of coping among the individuals at the age of 20-40
SELEN MORAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Psikolojiİstanbul Arel ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUZAFFER ŞAHİN
- Sağır ve işitme engelli bireylerde psikolojik belirtilerin algılanan ebeveyn kabul ret durumları, kişilik ve ayrımcılık (Sosyal dışlanma) açısından işitme engelli olmayan bireylerle karşılaştırılması
Comparison of psychological symptoms in deaf and hearing impaired individuals with non-hearing disabled individuals in tersm of perceived parent acceptance and rejection, personality and discrimination (Social exclusion)
AYLİN İPEK TİMUR
Doktora
Türkçe
2023
Psikolojiİstanbul Arel ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYŞE NİLÜFER ALÇALAR