Manzum Hz. Ali cenklerinden Yemâme Cengi üzerine bir inceleme
A revi̇ew on the Yemâme Cenkname from Hz. Ali Cenknames
- Tez No: 561038
- Danışmanlar: PROF. DR. EYÜP AKMAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kastamonu Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 196
Özet
Hz. Ali Cenkleri 13.-14. yüzyıldan itibaren tercüme veya telif yoluyla Türk edebiyatına kazandırılmış ve Türk milleti tarafından sevilip kabul görmüş önemli eserlerdir. Türk Edebiyatı bünyesinde destansı niteliği daha ağır basan bu cenknâmeler, İslam dünyasında örnek şahsiyet olarak bilinen Hz. Ali'nin çevresinde gelişen olayları konu almıştır. Bu cenknâmelerde Hz. Ali'nin her davranışı topluma örnek kişi olarak sunulmuştur. Tez çalışmamızda iki nüshadan faydalanılmıştır. Ana metnimizi Kastamonu nüshası Yemâme Cengi, karşılaştırdığımız nüsha İstanbul nüshası oluşturmuştur. Yapmış olduğumuz bu çalışmamızla, Osmanlı Türkçesi ile yazılmış olan Yemâme Cengi'nin iki ayrı nüshası günümüz Türkçesine aktarılmış ve Kastamonu - İstanbul nüshaları arasında edisyon kritik yapılarak iki nüsha arasındaki farklılıklar dipnotlarla verilmiştir. Latin alfabesine aktarılmış olan bu nüshaların Türk edebiyatı sahasında ve halk bilimi dalında; bu konuyla ilgili araştırma yapan ve yapacak olanlara yardımcı olacağına inanıyoruz. Yemâme Cengi içinde geçen belli başlı motifleri ''Stith THOMPSON''ın Motif Index of Folk Literature'' isimli eserindeki karşılıkları tespit edilmiş ve Yemâme Cenknâmesiʼnde geçen zaman, mekan ve şahsiyet unsurları da ele alınmıştır. Hz. Ali'nin ''Yemâme Cengi'' nüshalarında dil, genel olarak her tabakadan insanın kolaylıkla anlayabileceği bir sadeliğe sahiptir. Metinler Eski Anadolu Türkçesi ile yazılmıştır. Yazıldığı dönemin günlük konuşma dili ile kaleme alınan bu cenknâmede ara ara Arapça ve Farsça tamlama ve kelimelere de yer verilmiştir.
Özet (Çeviri)
Hz. Ali Cenk's 13-14. century are translated into Turkish literature through translation or copyright and are accepted by the Turkish nation are important works. These epicenties of Turkish literature, which outweigh the epic quality, are known as the exemplary figure in the Islamic world. It is about the events that took place around Hz. Ali in this cenknâme. Each of Ali's behaviors has been presented to society as an example. Two copies were used in our thesis. Our main text is Kastamonu copy Yemâme Cengi, and the copy we compare is Istanbul copy. In this study, two separate copies of Yemâme Cengi, written in Ottoman Turkish, were transferred to today's Turkish and the differences between Kastamonu and Istanbul copies were made and the differences between the two copies were given with footnotes. These copies were transferred to Latin alphabet in the field of Turkish literature and folklore; we believe it will help those who do and do research on this topic. The main motifs in Yemâme Cengi were identified in the work of ith Stith THOMPSON' ın Motif Index of Folk Literature, and the elements of time, place and personality in the Yemâme Cenknâmesi were also discussed. Hz. Ali's Yemâme Cengi dil copies, language generally has a simplicity that can be easily understood by people from every level. The texts are written in Old Anatolian Turkish. In this cenknâme, which was written with the daily spoken language of the period in which it was written, Arabic and Persian phrases and words were also included.
Benzer Tezler
- Türk edebiyatında manzum Hz. Ali cenk-nâmeleri ve Ayân-Zâde İbrahim Şükrî'nin Kıssa-i Kan Kalesi ile Hikâye-i Hâver-zemîn adlı mesneviler
In Turkish literature verse Hz. Ali cenk-namas and Ayân-Zâde Ibrahim Sükri's mahtnawis named Kissa-i Kan Kalasi with Hikâye-i Hâver-zemin
İLYAS KAYAOKAY
Doktora
Türkçe
2022
Türk Dili ve EdebiyatıManisa Celal Bayar ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÂDEM CEYHAN
- Kitâb-ı Hâver-nâme'nin metindeşliği ve incelenmesi
Intertextuality and searching of the Kitâb-i Hâver-nâme
ALİ ATİLAY
Doktora
Türkçe
2020
Karşılaştırmalı Edebiyatİstanbul ÜniversitesiKarşılaştırmalı Edebiyat Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDULKADİR EMEKSİZ
- Türk-İslam edebiyatında manzum Hz. Ali 'sad kelime' tercümeleri: Tenkitli metin
Başlık çevirisi yok
RABİA ŞİMŞEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2000
Türk Dili ve EdebiyatıMarmara Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HASAN AKSOY
- Gazâvât-ı Hz. Ali (Metin-inceleme)
Gazavat-ı Hz. Ali (Text-analysis)
FATMAGÜL AYDİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Dinİstanbul Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ REYHAN ÇORAK
- Yahyâ bin Bahşi: Mevlid-i Nebî (İnceleme-metin)
Yahyâ bin Bahşi: Mevlid-i Nebî (Review-text)
DUYGU OK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Türk Dili ve EdebiyatıTrakya ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. ALİ İHSAN ÖBEK