HEC-HMS model programı kullanılarak dağlık havzalarda kar erimesine etki eden parametrelerin belirlenmesi ve Kırkgöze Çipak Havzası´nın hidrolojik modellenmesi
Determination of parameters affecting snow melting in mountain basins using HEC-HMS model program and hydrologic modeling of Kırkgöze Çıpak Basin
- Tez No: 562508
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ SELİM ŞENGÜL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İnşaat Mühendisliği, Civil Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Hidrolik Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 179
Özet
Bu çalışmada, Türkiye´nin doğusunda bulunan Kırkgöze-Çipak Havzası üzerinde çalışılmıştır. Atatürk Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Hidrolik Bölümü´nden temin edilen havzaya ait hidro-meteorolojik veriler ve Sayısal Yükseklik Modeli (SYM) ile Hydrologic Engineering Center Hydrologic Modeling System (HEC-HMS)´de sürekli simülasyonlar gerçekleştirilmiştir. HEC-HMS modelinin kar yağışının etkili olduğu havzalarda uygulanabilirliği amaçlanmıştır. Karın birikme ve erime süreçlerinde etkili olan Sıcaklık İndeksi parametreleri ve hidrolojik çevrim elemanlarına etki eden diğer parametreler belirlenmiştir. Kar kütlesinin birikme ve erime süreçlerinde elde edilen kar su eşdeğeri benzetimleri istasyon konumlarında noktasal ölçekte r2=0,84-0,98 ve RMSE=1,02-3,89 olarak bulunurken, ortak alansal yaklaşımla r2=0,76-0,98 ve RMSE=1,27-3,01 aralıklarında elde edilmiştir. Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) yardımıyla zamansal ve mekânsal olarak dağıtılmış parametrelerle havza akış benzetimini en ideal seviyede elde etmek amacıyla havza modeli hazırlanmıştır. Sürekli simülasyon için Toprak Nem Hesabı (Soil Moisture Account, SMA), Basit Kanopi (Simple Surface), Basit Yüzey (Simple Surface) ve Clark Birim Hidrograf yöntemleri seçilmiştir. Alt havzalar için meteorolojik sınır koşullarının hazırlanması görevini yürüten meteorolojik modelde de Belirlenmiş Piranograf (Specified Pyranograph), FAO56, Gage Weights, Penman Monteith ve Sıcaklık İndeksi (Temperature Index) yöntemleri seçilmiştir. Simülasyon sonucunda elde edilen akışlar DSİ 21-01, DSİ 21-152 ve DSİ 21-168 nolu akım gözlem istasyon konumlarından elde edilen debi benzetimleri ile kalibre edilerek sonuçlar değerlendirilmiştir. DSİ 21-01 numaralı havza çıkış noktasında r2=0,84 ve RMSE=2,00 olarak elde edilmiştir.
Özet (Çeviri)
In this study, Kırkgöze-Çipak Basin in the east of Turkey were studied. Continuous simulations were carried out in Hydrologic Modeling System (HEC-HMS) and hydrometeorological data and digital elevation model (DEM) of the basin obtained from the Civil Engineering Hydraulics Department of the Faculty of Engineering of Atatürk University and the Hydrologic Engineering Center Hydrologic Modeling System (HEC-HMS). The HEC-HMS model is intended for applicability in basins where snowfall is effective. Parameters of the Snowmelt Temperature Index affecting snow accumulation and melting and the parameters of other hydrological cycle elements have been determined. Snow water equivalent statistics obtained from the accumulation and melting simulations of the snowpack were found between the intervals as r2 = 0,84-0,98 and RMSE = 1,02-3,89 for the point scale at station locations, and with the common spatial approach, r2 = 0,76-0,98 and RMSE = 1,27-3,01. By using Geographical Information Systems (GIS), a basin model was prepared in order to obtain basin flow simulations at the most ideal level for temporally and spatially distributed parameters. Soil Moisture Account (SMA), Simple Canopy, Simple Surface and Clark Unit Hydrograph were used for continuous simulations. Specified Pyranograph, FAO56, Gage Weights, Penman Monteith and Temperature Index methods have been selected in the meteorological model to carry out the meteorological boundary conditions of the subbasins. The results obtained from the simulations were calibrated in accordance with the real values of three flow observation stations (DSİ 21-01, DSİ 21-152 and DSİ 21-168) located in the basin area. Statistical results for flow simulations of main watershed outlet (DSİ 21-01) were obtained as r2 = 0,84 and RMSE = 2,00.
Benzer Tezler
- Hidrolojik proses modelleri ile havza şebeke modelleri entegrasyonu: Darlık havzası örneği
Integration of hydrological process models with watershed network models: Darlik creek case study
MEHMET KALFAZADE
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Çevre Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALPASLAN EKDAL
- Şehirleşme etkisi altında taşkın hidrografı elde edilmesi
Başlık çevirisi yok
ABDURRAHMAN FARHAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
İnşaat Mühendisliğiİstanbul Gelişim Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YASİN PAŞA
- Integrated hydrological model with visual basic programming for hydropower potential assessment in ungauged watersheds
Entegre hidrolojik modelleme ve görsel programlama kullanılarak ölçüm yapılmamış havzalarda entegre havza modellemesı
ANAS MAHMOOD AL JUBOORI
Doktora
İngilizce
2017
İnşaat MühendisliğiGaziantep ÜniversitesiHidrolik Hidroloji ve Su Kaynakları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYTAÇ GÜVEN
- Al-Adim Havzası hidrolojik modelinin kurulması ve Al-Adim baraj rezervuarının işletme çalışması
Establishment of the hydrologic model of Al- Adhaim Basin and operation of Al-Adhaim Dam reservoir
ALI AHMED ABDULHADI ABDULMAWJOOD
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
İnşaat MühendisliğiAtatürk Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SELİM ŞENGÜL
- Hedef Fonksiyonlarının Taşkın Modellemesinde Kullanımı: Andırın Örneği
The Use of Objective Functions in Flood Modeling: Case study over Andirin
MEHMET HANİFİ ÇUBUK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
İnşaat MühendisliğiKahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUHAMMET ÖMER DİŞ