Uygur harfli Rızvan Şah ile Ruh-Afza Hikâyesi'nde birleşik fiiller ve durum ekli tamlayıcıları
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 562705
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ SERPİL ERSÖZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Linguistics
- Anahtar Kelimeler: Çağatay Türkçesi, Birleşik Fiil, İsim Durum Ekleri, Türkiye Türkçesi, Rızvan Şah İle Ruh-Afza Hikâyesi, Chagatai Turkish, Compound Verb, Noun Propositions, Turkey Turkish, The Story of Rizvan Shah and Ruh-Afza
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Manisa Celal Bayar Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eski Türk Dili Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 160
Özet
Uygur Harfli Rızvan Şah İle Ruh-Afza Hikâyesi, Eski Uygur alfabesiyle yazılmış İslamî devreye ait Çağatayca mensur bir hikayedir. 1435 yılında Mansur Bahşı tarafından yazılan bu eser çift kahramanlı bir aşk hikayesi olup, eserde Çin padişahı Rızvan Şah ile peri padişahının kızı Ruh-Afza arasında geçen aşk anlatılır. Bu çalışmada, giriş bölümünde Uygur Harfli Rızvan Şah İle Ruh-Afza Hikâyesi adlı eserin kısa bir özeti, eserin dili olan Çağatay Türkçesi, birleşik fiil, isim durum ekleri ve fiil-tamlayıcı ilişkisi hakkında genel bilgiler verildi. İnceleme kısmında birleşik fiiller; 1-(isim)+(fiil) yapısındaki birleşik fiiller, 2-(fiil)+(fiil) yapısındaki birleşik fiiller, 3-Anlamca kaynaşmış ve deyimleşmiş birleşik fiiller şeklinde üç ana başlık altında, cümle içinde ihtiyaç duydukları isim durum ekleri ile birlikte literatürdeki ortak görüşler doğrultusunda gösterildi. Sonuç kısmında, isim veya isim unsurlarıyla birleşik fiil oluşturan yardımcı fiillerin kullanılma sıklıklarının sayı ve oranları, birleşik fiillerin yapısal olarak sayıları ve birbirlerine oranları ve yine birleşik fiillerdeki isim ve isim unsurlarının hangi sözcük türünden olduklarının sayıları ve oranları tablosal verilerle gösterildi. Sonuç kısmında yine isim durum eklerinin, eserde kullanılma sıklıklarının birbirlerine oranları ve birden fazla isim durum eki almış birleşik fiiller almış oldukları isim durum ekleri ve sayıları ile gösterildi.
Özet (Çeviri)
The story of Uyghur Shah and Ruh-Afza with the Uyghur letter is a hypothetical story of the Islamic era, written in the ancient Uyghur alphabet. This story written by Mansur Bahşı in 1435 is a double-hero love story and it is told about the love between the Rızvan Shah of China and his daughter Ruh-Afza from the fairy king. In this study, a brief summary of the Uyghur Shah and the Ruh-Afza Story with the Uyghur Letters, general information about Chagatai Turkic language, compound verb, name state suffixes and verb-complementary relationship was given. Combined verbs in the examination; 1-(noun) + (verb) in the structure of the combined verbs, 2-(verb) + (verb) structure of the compound verbs, 3-meaningfully fused and expressed in the form of combined verbs under three main titles, the name they need in the sentence together vith the case in the literature was shown in accordance with common opinions. In the conclusion part, the numbers and ratios of the frequency of the use of auxiliary verbs forming the verb conjunct with the name or name elements, the structural numbers and the proportions of the combined verbs and the numbers and the proportions of the names and name components combined verbs are shown by the tabular data for revealing their Word class. In the conclusion part, the names of the state of the state annexes, the frequency of their use in the work and the names of the cases where they have received more than one name case suffix.
Benzer Tezler
- İslami Döneme ait Uygur harfli Türkçe metinlerin yazım özellikleri
The writing properties of Turkish texts in the Islamic Period
MELEK ÇUBUKCU
Doktora
Türkçe
2019
DilbilimÇukurova ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞEHAN DENİZ ABİK
- Uygur harfli Oğuz Kağan Destanı ile Altay Türklerinin Ak Tayçı Destanındaki 'ağaç' ve 'evlilik' motifleri ile bu motiflerin Orta Doğu mitolojilerindeki benzer motiflerle karşılaştırılması
The 'tree' and the 'marriage' motifs in the epic of Oghuz Khagan with Uyghur script and Altai Turks' Epic of Ak Tayçı and comparison of these motifs with similar motifs in Middle East mythologies
ZİYA DURGUT
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Türk Dili ve EdebiyatıAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSA ÖZKAN
- Uygur harfli Oğuz Kağan destanındaki mecaz ve deyimlerin Kırgız Türkçesindeki durumu
Metaphor and phraseologies in the epic of Oghuz Khagan and their meaning into Kyrgyz language
NURAIYM SATYLKANOVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Türk Dili ve EdebiyatıEskişehir Osmangazi ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FERRUH AĞCA
- Uygur harfli Oğuz Kağan Destanı'nın gramer incelemesi: Giriş-inceleme-metin- notlar-sözlük-dizin
Grammatical dissection of Oguz Kagan Epic with Uighur alphabet: Introduction-dissection-text-notes-lexicon-index
KUBAN SEÇKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Türk Dili ve EdebiyatıNevşehir ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MEHMET HAZAR
- İslami Dönem Uygur harfli Türkçe metinlerde ikilemeler
Reduplications in Turkic texts written in Uighur letters of the Islamic Period
AYŞE ALTIKULAÇOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Türk Dili ve EdebiyatıOrdu ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HÜSEYİN YILDIZ