Çuvaşçada art zamanlı ad yapımı
Diachronic noun formation in chuvash
- Tez No: 563253
- Danışmanlar: PROF. DR. EMİNE YILMAZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Linguistics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 197
Özet
Çuvaşlar günümüzde İdil-Ural bölgesinde yaşayan topluluklardan biridir. Çuvaşların konuştuğu dil olan Çuvaşçanın konumu itibari ile Fin-Ugor dillerine yakınlığı ve bu dillerle ortak özellikler barındırması uzun tartışmalara neden olmuştur. Öyle ki bazı araştırmacılar Çuvaşçayı Türkçeleşmiş bir Fin-Ugor dili saymışlardır. Çuvaşçanın bünyesinde barındırdığı eskicil ögeleri, diğer Türk dilleri gibi z/ş dili yerine r/l dili olması ve bir Altay dili olan Moğolcayla ortaklıklar göstermesi araştırmacıları bu dilin bir Türk dili olup olmadığını ispat etmeye zorlamıştır. Uzun araştırmalar sonucunda ise Çuvaşçanın bir Türk dili ve Moğolca ile akraba olduğu anlaşılmıştır. Çuvaşçada ad yapımı çeşitli biçimbilgisi eserlerinin içinde yer almış ancak bu konuyla ilgili henüz müstakil ve yeterli bir çalışma yapılmamıştır. Böyle bir çalışmanın olmayışı bu tezin amacını ortaya koymuştur. Bu çalışmada Çuvaşçanın hem Altay Dilleri kuramındaki hem de Türk dilleri arasındaki önemi, ad yapımı üzerinden anlatılmaya çalışılmıştır. Bu çalışmayla Çuvaşçada ad yapımı konusu ele alınmış, mevcut verilere ve alana bir nebze olsa da katkı sağlanmak istenmiştir.
Özet (Çeviri)
Chuvash people are one of the communities who have lived in Idyll (Volga) – Ural region. The fact that Chuvash language spoken by Chuvash people is close to Finnish-Oghur languages due to its position and that it has many common features with these languages has caused long debates. It has been such a discussion that some researchers have even considered Chuvash language a Turkified Finnish-Oghur language. The archaic elements included in Chuvash language, the fact that it has r/l language instead of z/ş language just like other Turkic languages, and that it has many common features with Mongolian language which is an Altaic language compelled researchers to prove whether it is a Turkic language or not. As a result of long-lasting research, it was understood that Chuvash language is a Turkic language, and it is relative with Mongolian language. Creation of noun in Chuvash language has been included in various morphology works; however, there has not been any separate and qualified study on this topic. The lack of such studies has presented the aim of this thesis work. In this study, the importance of Chuvash language in Altaic languages theory and in Turkic languages has been attempted to be revealed through creation of noun. The topic of creation of noun in Chuvash language has been discussed through this study, and it has been attempted to contribute to the present data and the field to some extent.
Benzer Tezler
- Türk dilbiliminde Çuvaşçanın yeri
The place of Chuvash in Turkic linguistics
ELÇİN YILMAZKAYA
Doktora
Türkçe
2016
DilbilimHacettepe ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EMİNE YILMAZ
- Çuvaşçada kılınış işlemcisi olarak art fiiller
The postverbs in Chuvash as actionality operators
KUBİLAY FENER
Doktora
Türkçe
2024
DilbilimAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMA ÖZKAN
- Çuvaş yazar Hvetĩr Uyar'ın 'Işta es tinĭs' adlı eseri üzerinde dil incelemesi (Metin-transkripsiyon –aktarma-dil incelemesi-sözlük)
Language analyzis on 'Işta es ti̇nĭs' written by chuvash author Hvetĩr Uyar (Text transcription-translation and language analysis)
ÖZGÜR YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DilbilimGazi ÜniversitesiÇağdaş Türk Lehçeleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FEYZİ ERSOY
- Geleneksel Çuvaş dininin terminolojisi üzerine bir inceleme
A review on the terminology of traditional Chuvash religion
AKIN TİMOÇİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
DilbilimKırklareli ÜniversitesiÇağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BÜLENT HÜNERLİ
- Sarǐ Kunsem ye Adelina metni esasında Çuvaşçada hâl ekleri
Case suffixes in Chuvash based on the works of Sarǐ Kunsem ye Adelina
DOGUKAN ÖZEY
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
DilbilimAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiÇağdaş Türk Lehçeleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FEYZİ ERSOY