Buhari'nin et-Tarihü'l-Kebir'inde rivayet ettiği hadislerle ilgili Darekutni'nin istidrakleri
The corrections of Aldarqutni related to the narrated Hadiths in Târıkh al-Kabir of Bukhari
- Tez No: 563734
- Danışmanlar: PROF. DR. TALAT SAKALLI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Buhârî, Dârekutnî, İlzâmât, Tashih, İstidrak
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Süleyman Demirel Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 142
Özet
“Buhârî ve Müslim'in şartlarına göre tashih”meselesi, birçok hadis hafizının önem verdiği hadis problemlerinden biridir. İmam Dârekutnîde bu meseleyi ele alan ve konu hakkında ilk eser telif edenlerden biridir. Yazdığı esere“İlzâmât”ismini vermiş ve bu başlık ile Buharî'ye bir nevi şöyle hitap ederekonu ilzam etmiştir: Sen şu raviden şu şartları taşıyan şu hadisi veya hadisleri rivayet etmişsin; dolayısıyla aynı şartları taşıyan aynı raviden rivayet edilen şu hadis veya hadisleri de veyahut aynı şartları muhtevi şu rivayeti de Sahih'inde rivayet etmen gerekirdi. Söz konusu Dârekutnî'nineseri“Müstedrek alas-Sahiheyn”ayarındadır ve Buhârî ve Müslim'i bu anlamda ilzam eden 70 meseleyi ihtiva eder. Buhârî'nin bu ilzamlar karşısındaki duruşunun tespitinin ehemmiyetine binaen biz bu çalışmamızda, Tarih-i Kebir'de tahriç edilen veİlzâmâta konu hadisleriaraştırıp, gerekli tahriç ve tespitlerle Buharî ve Darekutnî'nin sıhhat şartlarını da değerlendirerek, Buharî'nin bazı hadisleri Tarih-i Kebir'de rivayet ettiği halde Sahih'inde niçin rivayet etmediği hususunu tetkik ettik. Bu sebeple çalışmamızın çerçevesini Buhârî'ninTarih-i Kebir'de tahriç ettiği hadisler hakkında Darekunî'nin ilzamları şeklinde çizmeyi uygun gördük. Tezimiz İlzâmât'ta yer alan 21 hadisi kapsamaktadır. Üzerinde günümüzde ve tarihte pek çok çalışma yapılan ve en büyük ravi biyografisi kitaplarından sayılan Buhârî'ninTarih-i Kebir'inde de rivayet edilen bu hadislerin tahriç, tahlil ve tenkidini ve iki muhaddisin ilzam ettiği sıhhat şartları açısından mukayesesini yaparak bir sonuca varmaya çalıştık. Tezimiz bir önsöz ve iki bölümden oluşmaktadır: Birinci kısımda,Buhârî ve Müslim'in şartlarına göre tashihin doğuşu ve gelişmesi, Dârakutnî'nin İlzâmâtisimli kitabının tanıtımı ve İmam Dârekutnî'nin bu kitapta kullanmış olduğu“ilzam, alâ resmihimâ, hey'et”gibi kullandığı terimlerden neyi kastettiğini ve maksadını tespit ettik. Bu tespit ve tetkiklerin neticesinde ilzam ile onun“Şeyhân'nın şartlarına göre hadis tashihini”ni kastetmiş olduğunu belirledik. Aksine, Sahihler'de bulunanan bazı hadislerin tahricini eleştirmeyi kastetmediğini söz konusu hadislerin tetkiki ile ortaya koymaya çalıştık. Ayrıca yine Dârakutnî'nin,“Müslim ve Buhârî'nin şartlarına göre tashih”ten ne anladığını ortaya koymaya ve söz konusu yöntemi incelemeye çalıştık. İstidrak yöntemi olarak da mütekaddimun ve müteahhirunun yöntemini birlikte ele alarak kitabında iki usulü de cem eden Darekutnî'nin bu duruşunu da İlzâmât adlı esere yazdığı iki farklı mukaddimeden hareketle inceleyerek ortaya koymaya çalıştık. Daha sonra Buhârî'nin Tarih-i Kebir kitabının tanıtımını yapıp önemini vurgulayarak sonrakilerin bu kitaptan ne kadar etkilendiğini, kapsadığı tercümelerin önemini, Tarih-i Kebir'de bulunan tercemeler esnasında Buhârî'nin tespit ettiği illetleri ve cerh ve ta'dil yönteminitespit ettik. İkinci Bölüm'de ise, İlzâmât hadisleri ile Buhârî'ninTarih-i Kebir'de bunlara karşı duruşu ve onları nasıl tahriç ettiği, açık veya imâ ile Buhârînin zikrettiği bu hadislerin zaafiyetleri ve tenkit terimleri, bazı raviler için susması ve aynı babda diğer bir raviden aynı hadisi rivayet etmesinin sebebi ile metni değiştirmesindeki maksadı gibi konuları ele aldık. Bu ilzamlar şu şekilde sınıflandırılabilir: • Senedlerinde vuhdan ravi ihtiva eden hadislere dair yapılan ilzamlar. Bu hadisler Vuhdan Hadis diye isimlendirilirler. Tarih-i Kebir'de Buhârî'nin tahriç ettiği vuhdan hadis sayısı dokuzdur. Buhârî bunların bazısı için belli illetler belirtirken diğer bazısı için sukut etmeyi tercih etmiştir. Sanılanın aksine Buhârî Sahih'inde vuhdan hadis tahriç etmemiştir. • Semâ ile alakalı ilzamlar. Bu mesele ile alakalı hadislerin ravi sahabilerini de, Peygember zamanına küçükken yetişmiş veya Hz. Peygamber'i gördüğü halde ondan hadis işitmemiş veya seneddeki ravilerin hiç birisinden duyduğunu açıkca beyan etmemiş olanlar şeklinde üç kısımda değerlendirdik. Bu hadislerin sayısıda üçtür. • Buhârî'nin Tarih-i Kebir'de ihtilaflı olduğuna işaret ettiği ilzamlar. Bu ihtilaf da senedde veya metinde olmuştur. Bu hadislerin adedi beştir. • Buhârî'ninTarih-i Kebir'inde sükût üzere yaptığı ilzamlardır. Bu başlık altında“hadisi muhtemel ravi”konusunu ele aldık.Buhârî'nin böyle raviler hakkındaki görüşlerini tespit ettik ve bunların rivayetleri hakkındaki menfi tavrına örnek olarakbeş aded hadisi tahlil ettik. • Buhârî'nin müfesser hadisi müfesser olmayana tercih etmesi meselesiyle alakalı da örnekler verdik ve tetkik ettik. Sözü geçen meselelere ilaveten, bu çalışmada,“Bazı İlzâmât hadislerinin sahih olmasını farz ettiğimiz takdirde, Buhârî'nin bunları tahriç etme zorunluluğu var mıdır?”gibi muhim bir soruya, tek bir senedi bulunan Hemam b. Münebbih'in sahifesini göz önüne alarak cevap vermeye çalıştık. Zira Buhârî bu sahifenin bazı hadislerini eserinde tahriç etmiş olduğu halde diğerlerini tahriç etmemiştir. Sonradan gelen hiçbir muhaddis Buhârîyi sahifenin kalan hadislerini tahriç etmeyi ilzam etmemiştir; yani bundan dolayı tenkit etmemiştir. Anahtar Kelimler: Buhârî, Dârekutnî, İlzâmât, Tashih, İstidrak
Özet (Çeviri)
The correction on the condition of Bukhari and Muslim issues of concern to many of the preservation, was among the first who singled out this issue by the classification is the imam Aldarqutni in his book Ilzamat which serves as Mustadrak alaa al-Sahihain, and contains the book on (21) newly committed Aldarqutni Bukhari and Muslim And the importance of the position of Imam Bukhari of these. The study included a recent study of the book of Ilzamat, which is associated with the position of al-Bukhari in his Tarikh al-Kabir, which can be considered one of the greatest references to names and biographies of menwho narrated hadith. This study contains two sections: The first section deals with the correction of the condition of Bukhari and Muslim, its origin and development, and the definition of the Book of Ilzamat and the meaning of the Imam Al-Darqutni from this term, which is meant to oblige the correction on their condition. In which he combed the approach of the applicants with the obligatory narrations of the narrators of the correct and the approach of the late. And the second section dealt with: a study of conversations with the steam position compensates them in Târıkh al-Kabir, how to eject her, statement and cash terms mentioned by Al-Bukhari, express or implied, and the intention of remaining silent and by other haakim narrated the same subject. These obligations are divided into the following: • The obligations that contained the evidence of the narrators they saw only one, which is known as the Hadiths and the number of their conversations. (8) Nine hadiths issued by al-Bukhari in Târıkh al-Kabir. • Obligations in which there is a problem related to the question of hearing as if he understood the time of the Prophet or his vision only, or not to listen to one of the narrators in Sind. • The obligations mentioned by al-Bukhari in his Târıkh al-Kabir indicating the difference in them, whether the difference in the bond or the text and the number of these hadeeths (5) five hadiths. • The obligations that al-Bukhaari kept silent about in his great history. Some of them included the narrators of a speaker who is likely to speak, (5) Four hadiths. • This section also includes the study of the inclusion in one of the positions of binding and the position of the Bukhari of the included speech. The study also included the introduction of the Hammam bin Monabih newspaper and its relation to the obligatory And then Lastly, conclusions and recommendations
Benzer Tezler
- İbn Ebî Hâtim er-Râzî ve Cerh ve Ta'dîl'deki metodu
Ibn Abî Hâti̇m al-Râzî and his method about Cerh and Ta'dîl
FİKRET ÖZÇELİK
- Buhârî'nin cerh-ta'dîl metodu
Bukhari's al-jarh al-ta'dil method
MUSTAFA TAŞ
Doktora
Türkçe
2016
DinRecep Tayyip Erdoğan ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HALİL İBRAHİM TURHAN
- Hadis-tarih ilişkisi ve Buhârî'nin et-Târîhu'l-Evsat'ındaki metodu
The tradition-history relation and method of Buhari in his Târîhu'l-Evsat
NİLGÜN ÖKSÜZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
DinDokuz Eylül ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ YARDIM
- Peygamber kıssaları bağlamında Sahîhu'l-Buhârî'nin Kitâbu'l-Enbiyâ bölümünün değerlendirilmesi
İn the context of the parables of prophets the evuluati̇on of the kitab al anbiya chapter of as- Sahih Al Bukhari
VELİ TATAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DinVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ RAMAZAN ÖZMEN
- Dârekutnî'nin Sahîh-i Buhârî'de illetli gördüğü rivayetlerin tahlili -et-Tetebbu' özelinde-
The analysis of the narrations of the critised of Dāraqutnῑ in Sahῑh al-Bukhārῑ -especially in at-Tatabbu'-
ZEHRA ÜLGÜR