Âyetullah Humeyni (1902/1989) ve imâmet bağlamındaki görüşleri
Ayatollah Khomeini and his opinions about imamate
- Tez No: 564604
- Danışmanlar: PROF. DR. MUHARREM AKOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Tarih, Religion, History
- Anahtar Kelimeler: Humeyni, İran, Şiî-İmâmi, İmâmet, Khomeini, Iran, Shia-Imamı, Imamate
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Erciyes Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Mezhepler Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 134
Özet
İran İslam devrimiyle birlikte Humeyni ismi dünya gündeminde oturmuştur. Humeyni devrimi gerçekleştirirken dönemin sosyo-ekonomik ve sosyo-politik yapısını oldukça iyi kullanmıştır. Darboğazda olan ve siyasi olarak batıya bağımlı bir şekilde yaşayan İran halkı Humeyni ismini adeta bir kurtarıcı olarak kabul etmiştir. Diğer tarafta ise Şah rejiminin muhalefeti şiddet kullanarak bastırmaya çalışması halkı Humeyni'ye daha fazla yaklaştırmıştır. İran entelektüel kesimi ise bu süreçte Humeyni ile birlikte hareket ederek yazılarıyla ona destek olmaya çalışmıştır. Sonuçta askerlerin de Humeyni'den yana irade göstermesiyle devrim başarıya ulaşmıştır. Humeyni devrim sürecinde ve sonrasında ümmetin vahdeti üzerine birtakım söylemler geliştirmiş ve devrimi diğer ülkelere ihraç etmek istemiştir. Bu durumu ABD ve Siyonizm karşıtı söylemleri ile de besleyerek İslam milletine sunmuştur. Fakat Humeyni'nin eserleri incelendiğinde kendisinin İslam toplumunun hassasiyetlerini gözetmekten ziyade tarihte kalmış birtakım ayrılık noktalarını taraflı bir şekilde ele almak suretiyle fikirler beyan ettiği görülmektedir. Özellikle Şiî-İmâmiyyenin tarihini ve inanç sistemini şekillendiren imâmet anlayışı ve bu anlayış ile bağlantılı olarak oluşturulan diğer itikadi fikirler noktasında, Humeyninin Şiî-İmâmiyye lehine fikirler beyan ettiği görülmektedir. Humeyni bu görüşlerini desteklemek için ilgili ilgisiz pek çok ayet ve hadisi delil olarak sunmuş fakat bu ayet ve hadisleri bağlamından koparmış, nüzûl ve vürûd sebeplerini görmezden gelmiştir. Bazen de ayet ve hadislerin bir kısmını vererek tamamen sübjektif yorumlar geliştirme yoluna gitmiştir.
Özet (Çeviri)
Islam revolution announced Khomeini's name into the world's agenda. During the revolution Khomeini used the period's socioeconomic and sociocultural composition very well. Iranian people who were in sorry pickle and dependent on the West politically considered Khomeini's name as a rescuer. On the other hand, Shah regime's oppression approached the people to Khomeini more. Iran's intelligentsia tried to support Khomeini with their articles and liaised with Khomeini. All in all, also the soldier's being a side of Khomeini make the revoliton successful. During the revolution and after it, Khomeini developed some discourses about the unity of ummah and wanted to export the revolution to the other countries. He offered this situation to the Islam Nations by supporting anti ABD and Zionism discourse but when the works of Khomeini are investigated it is seen that he expressed opininons that are vanished in the past completely partially and he did not mind about the sensibilities of Islamic Community. Especially in connection with the understanding of imamate that formed the belief system and history of Shia-Imamiyye and other opininons about belief, it is seen that Khomeini declared opinions in favour of Shia-Imamiyye. Khomeini offered many Ayats and Hadiths as proof for his opinions but he decontextualised them and ignored the reasons of revelation of Ayats and saying Hadiths. Sometimes he made subjective interpretation by giving some parts of Ayats and Hadiths.
Benzer Tezler
- Muhammed Rıza Pehlevi ve Ayetullah Humeyni dönemleri İran dış politikasında antiemperyalizm: Kırılmadan devamlılığa
Anti-imperialism in Iranian foreign policy in the periods of Mohammed Reza Pahlavi and Ayatollah Khomeini: From rupture to continuity
NUR ZEYNEP BALABAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Uluslararası İlişkilerNecmettin Erbakan ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YUSUF SAYIN
- İran İslam İhtilâlinde Âyetullah Humeyni ve Velâyet-i Fakih Meselesi
The Role Of Ayatollah Khomeini in the Islamic Revolution Of Iran and The Vilayat-i Faqih
MEHMET SERKAN TAFLIOĞLU
- Nevsehir'deki İranlı sığınmacılar
Iranian asylum seekers in Nevsehir
MUSTAFA KARAKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
SosyolojiNevşehir Hacı Bektaş Veli ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HASAN YAVUZER
- Bir siyaset teorisi olarak velâyet-i fakîh: Âyetullah Humeynî örneği
Walayet-e faqih as a political theory: The case of Ayatollah Khomeini
GÜRKAN BİÇEN
Doktora
Türkçe
2022
Siyasal BilimlerSakarya ÜniversitesiOrtadoğu Çalışmaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUAMMER İSKENDEROĞLU
- An operational code analysis of Iran's supreme leadership—Ayatollahs Khomeini and Khamenei
İran dini liderliğı'nin dış polıtıkası: Ayetullah Humeyni ve Hameneyi'nın operasyonel kodu
ELIZABETH GRACE RICHTER
Yüksek Lisans
İngilizce
2016
Uluslararası İlişkilerİhsan Doğramacı Bilkent ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
Assist. Prof. Dr. İBRAHİM ÖZGÜR ÖZDAMAR