Geri Dön

Âyetullah Humeyni (1902/1989) ve imâmet bağlamındaki görüşleri

Ayatollah Khomeini and his opinions about imamate

  1. Tez No: 564604
  2. Yazar: CİHAN GÜLER
  3. Danışmanlar: PROF. DR. MUHARREM AKOĞLU
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Din, Tarih, Religion, History
  6. Anahtar Kelimeler: Humeyni, İran, Şiî-İmâmi, İmâmet, Khomeini, Iran, Shia-Imamı, Imamate
  7. Yıl: 2019
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Erciyes Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Mezhepler Tarihi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 134

Özet

İran İslam devrimiyle birlikte Humeyni ismi dünya gündeminde oturmuştur. Humeyni devrimi gerçekleştirirken dönemin sosyo-ekonomik ve sosyo-politik yapısını oldukça iyi kullanmıştır. Darboğazda olan ve siyasi olarak batıya bağımlı bir şekilde yaşayan İran halkı Humeyni ismini adeta bir kurtarıcı olarak kabul etmiştir. Diğer tarafta ise Şah rejiminin muhalefeti şiddet kullanarak bastırmaya çalışması halkı Humeyni'ye daha fazla yaklaştırmıştır. İran entelektüel kesimi ise bu süreçte Humeyni ile birlikte hareket ederek yazılarıyla ona destek olmaya çalışmıştır. Sonuçta askerlerin de Humeyni'den yana irade göstermesiyle devrim başarıya ulaşmıştır. Humeyni devrim sürecinde ve sonrasında ümmetin vahdeti üzerine birtakım söylemler geliştirmiş ve devrimi diğer ülkelere ihraç etmek istemiştir. Bu durumu ABD ve Siyonizm karşıtı söylemleri ile de besleyerek İslam milletine sunmuştur. Fakat Humeyni'nin eserleri incelendiğinde kendisinin İslam toplumunun hassasiyetlerini gözetmekten ziyade tarihte kalmış birtakım ayrılık noktalarını taraflı bir şekilde ele almak suretiyle fikirler beyan ettiği görülmektedir. Özellikle Şiî-İmâmiyyenin tarihini ve inanç sistemini şekillendiren imâmet anlayışı ve bu anlayış ile bağlantılı olarak oluşturulan diğer itikadi fikirler noktasında, Humeyninin Şiî-İmâmiyye lehine fikirler beyan ettiği görülmektedir. Humeyni bu görüşlerini desteklemek için ilgili ilgisiz pek çok ayet ve hadisi delil olarak sunmuş fakat bu ayet ve hadisleri bağlamından koparmış, nüzûl ve vürûd sebeplerini görmezden gelmiştir. Bazen de ayet ve hadislerin bir kısmını vererek tamamen sübjektif yorumlar geliştirme yoluna gitmiştir.

Özet (Çeviri)

Islam revolution announced Khomeini's name into the world's agenda. During the revolution Khomeini used the period's socioeconomic and sociocultural composition very well. Iranian people who were in sorry pickle and dependent on the West politically considered Khomeini's name as a rescuer. On the other hand, Shah regime's oppression approached the people to Khomeini more. Iran's intelligentsia tried to support Khomeini with their articles and liaised with Khomeini. All in all, also the soldier's being a side of Khomeini make the revoliton successful. During the revolution and after it, Khomeini developed some discourses about the unity of ummah and wanted to export the revolution to the other countries. He offered this situation to the Islam Nations by supporting anti ABD and Zionism discourse but when the works of Khomeini are investigated it is seen that he expressed opininons that are vanished in the past completely partially and he did not mind about the sensibilities of Islamic Community. Especially in connection with the understanding of imamate that formed the belief system and history of Shia-Imamiyye and other opininons about belief, it is seen that Khomeini declared opinions in favour of Shia-Imamiyye. Khomeini offered many Ayats and Hadiths as proof for his opinions but he decontextualised them and ignored the reasons of revelation of Ayats and saying Hadiths. Sometimes he made subjective interpretation by giving some parts of Ayats and Hadiths.

Benzer Tezler

  1. Muhammed Rıza Pehlevi ve Ayetullah Humeyni dönemleri İran dış politikasında antiemperyalizm: Kırılmadan devamlılığa

    Anti-imperialism in Iranian foreign policy in the periods of Mohammed Reza Pahlavi and Ayatollah Khomeini: From rupture to continuity

    NUR ZEYNEP BALABAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Uluslararası İlişkilerNecmettin Erbakan Üniversitesi

    Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. YUSUF SAYIN

  2. İran İslam İhtilâlinde Âyetullah Humeyni ve Velâyet-i Fakih Meselesi

    The Role Of Ayatollah Khomeini in the Islamic Revolution Of Iran and The Vilayat-i Faqih

    MEHMET SERKAN TAFLIOĞLU

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    DinHacettepe Üniversitesi

    Tarih Bölümü

    PROF. DR. AHMET YAŞAR OCAK

  3. Nevsehir'deki İranlı sığınmacılar

    Iranian asylum seekers in Nevsehir

    MUSTAFA KARAKAYA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    SosyolojiNevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi

    Sosyoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HASAN YAVUZER

  4. Bir siyaset teorisi olarak velâyet-i fakîh: Âyetullah Humeynî örneği

    Walayet-e faqih as a political theory: The case of Ayatollah Khomeini

    GÜRKAN BİÇEN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Siyasal BilimlerSakarya Üniversitesi

    Ortadoğu Çalışmaları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MUAMMER İSKENDEROĞLU

  5. An operational code analysis of Iran's supreme leadership—Ayatollahs Khomeini and Khamenei

    İran dini liderliğı'nin dış polıtıkası: Ayetullah Humeyni ve Hameneyi'nın operasyonel kodu

    ELIZABETH GRACE RICHTER

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2016

    Uluslararası İlişkilerİhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi

    Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı

    Assist. Prof. Dr. İBRAHİM ÖZGÜR ÖZDAMAR