The double-headed eagle of the Seljuks a historical study
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 8024
- Danışmanlar: PROF.DR. APTULLAH KURAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sanat Tarihi, Art History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1989
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Boğaziçi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 418
Özet
XV ÖZET ÇÎFT BAŞLI SELÇUKLU KARTALI i TARİHSEL BÎR ÇALIŞMA Biz bu çalışmamızda ;çift başlı Selçuklu kartalı8 olarak Anadolu1 da adlandırılan ve Selçuklu sanatı bünyesinde oldukça yoğun biçimlendirmelerle karşımıza çıkan, çok yönlü tarihsel bir gelişimin ürünü bir simgeyi, sanat tarihi için deki erken görünümlerinin getirdiği anlamsal koşutlukları göz önüne alarak açıklamayı, tanımlamayı ve içinde bulunduğu kültürel ortamda getirdiğimiz tanımlardan doğacak bir değgin- iik kazandırmayı erek olarak amaçladık. Fransa'da Lascaux mağarasında bulunan tarih-Öncesi dönemin yabanıl kültürlerinin üyesi -avcı-toplayıcı insanın duvar resimleri arasında varlığını bildiğimiz, tarihin ilk kuş resimlerinden olan betimi ikinci bölümün ana konusu olarak seçmemizin nedeni, onda bulduğumuz birincil nitelik leri, oldukça uzak kültürel dönemlerin ya da bölgesel uygar lıkların ürünü olan sanatlardaki üstün konumdaki kuş betim lerinin pek de yitirmediğini, bundan da öte, bazı bölgelerde onun oluşturduğu ortamın kültürel verilerinin çok yakın benzerlerinin sürdüğünü ve ilk lascaux deneyiminin sonrası Yakın Doğu'lu gelişimin koşutunda benzer betimlerin uygulan-nilmasxna devanı edildiğini saptamış olmamız nedeniyledir* Bunların da üzerinde bir neden iser geç dönem Selçuklu kartalının tarihsel bağlanımlarını göstermek için bugüne dek girişilen çabalarda paylaşılan bir tutum olarak yerleşik 8 iki ırmak arası5 kültürlerinin inanç birimleri koşutunda yabanıl inanç varkalımlarının ürünü Uzak-Asyaiı kuş ya da kartal betimlerinin simgesel ve dinsel anlamlarının f Selçuklu Anadolu kartalını açıklamak içinf bölgesel belir teçler önemsenmeden s tek bilgi kaynağı olarak aîımianroası ve onun bu üzak-Asyalı kalıntıların bir parçası ya da devamcısı olarak gösterilmek istenmesi r hepsinin karşıtında,, bizim isef Anadolu- da e Yakın Doğu'lu bir simge buluşumuz ve bu gerçeği kanıtlamak için, Şamanizm denilen ve tarih-öncesi insanın düşüncesinde yer etmiş bir inanç biriminin ürünü olarak da onaylanan Lascaux kuşu üzerine konuşmak ve ondan yola çıkarak Şamanizm'in gelişmiş iki ırmak arası kültürler koşutunda bu ilk başlangıçların sanatını inançlar ile birlik te sürdürdüğünü ve Yerleşik Yakın Doğu'lu bir kültürün ürünü olan Selçuklu Gök-kartaiını tanımlamak yolunda bu inanç biriminin getireceği simgesel ya da anlamsal açımlanımların yetersiz kalacağını göstermektir. însanın doğadan temel algılanımiarı f belirgin düşünsel niteliklerin doğa karşısında tavır alışları ve onu anlamlandırmavi isteği ile yönlendiriciyle, evrensel simgelerin oluşumunda etken olmuşlardır ve bu simgeler tümüyle insansal değerlerin hem olgunlaşmasında katkıda bulunmuşlar hem de onlarca zen ginleştirilmişlerdir. Bu bağlamda Friedrich Nietzsche !nin bir belirlemesini anmak aydınlatıcı olacaktır,“insan, en yabanıl, en yürekli hayvanları kıskanmış, bütün erdemlerini yağma etmiştir onların; ancak böyle insan olmuştur o”(Nietzsche, 1984, p. 287). Bu görüdeki zengin imgelemi bir yana bırakıp biz konumuzla ilintili bir çıkarım yaparsak: gerçekten de doğal veriler, çağlar boyunca, mitik düşüncenin esin kaynağı olmuşlardır ve hayvanlar dünyası devinim güçleri ile bitkilerin durağanlığı ve insan-öteliği karşısında her zaman yoğun bir etkileşimin odağı olmuşlardır.- Hayvanlar dünyasından kotarılan, simgeler özgün biçemsel anlatımlarla yüklü olmaları nedeniyle, temel, olumlu ya da olumsuz, değerlerin aktarımında ve vurgulanmasında «yarıcılık güçleri ile daha öğretici olmuşlardır. Kartal da böyle bir etkile şimin ürünü simgesel bir doygunluğa Yakın Doğu5 da gerçekleşen bir sürecin sonucu ulaşabilmiştir. Yabanıl kültürlerdeki ilk görünümü Lascaux maöarasındaki isimsiz kuşun yerini belli bir uzam ya da zamandan bağımsız, dönüşümlü olarak almış bir takım canlandırmacı (animistic) eğilimlerin dürtüsü ile yabanıl insan tarafından tinler daha sonra ise tanrılarla özdeşleştirilmiş ve dinsel bir simge konumuna ulaştırılmıştır»¥11.
Özet (Çeviri)
Özet çevirisi mevcut değil.
Benzer Tezler
- Anadolu Selçuklu Dönemi eserlerinde hayat ağacı sembolizmi ve ikonografisinin yorumlanması
Interpretation of the tree of life symbolism and iconography in the works of the Anatolian Seljuk Period
KÜBRA YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Sanat TarihiYozgat Bozok Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDULKADİR DÜNDAR
- Van Müzesinde bulunan bir grup erken dönem Türk İslam sikkesi
A group of early Turkish Islamic coins found in Van Museum
ŞEVKET BEYİŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Sanat TarihiVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ERCAN ÇALIŞ
- Kubad-Abad Saray çinilerindeki hayvan motiflerinin ikonografisi, simgesel anlamı ve günümüz seraminde yorumları
Icononography the symbolic meaning and interpretation of contemporary ceramics of animal motifs on the Kubad-Abad Palace tiles
MİNE ERDEM
- Anadolu coğrafyasında yer etmiş mitlerin seramik yüzeylerde yorumlamaları
Ceramic surface interpretations of myths that took place in Anatolian geography
YAVUZ DENİZ
Sanatta Yeterlik
Türkçe
2021
Güzel SanatlarGazi ÜniversitesiBileşik Sanatlar Ana Sanat Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ REYHAN YÜKSEL GEMALMAYAN
- Selçuklu Dönemi yıldız formlu çinilerinde kuş figürleri
Bird motifs in Seljuk star-shaped tiles
EMİN TİRYAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
El SanatlarıFatih Sultan Mehmet Vakıf ÜniversitesiGeleneksel Türk Sanatları Ana Sanat Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ LATİFE AKTAN ÖZEL