Geri Dön

Investigation of mottung in radiography of directionally solidified ni-based alloy gas turbine blades

Yönlü katılaşmış Ni-bazlı gaz türbin kanatçıklarının radyografisinde mottlingin incelenmesi

  1. Tez No: 56520
  2. Yazar: HACER AYGÜN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. EKREM SELÇUK
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Metalurji Mühendisliği, Metallurgical Engineering
  6. Anahtar Kelimeler: Döküm hataları, dökümlerin tahribatsız muayeneleri, yönlü katılaşma, gaz türbin kanatçıktan, Ni-bazlı alaşım, Casting defects, nondestructive testing of castings, directional solidification, gas turbine blade, Ni-based alloy, mottling
  7. Yıl: 1996
  8. Dil: İngilizce
  9. Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 196

Özet

Öz YÖNLÜ KATILAŞMIŞ Ni-BAZLI GAZ TÜRBİN KANATÇIKLARININ RADYOGRAFİSİNDE MOTTLİNG'İN İNCELENMESİ AYGÜN, Hacer Doktora, Malzeme ve Metalürji Mühendisliği Bölümü Tez Yöneticisi: Prof. Dr. Ekrem SELÇUK Aralık 1996, 175 sayfa Yönlü katılaşmış Ni-bazlı gaz türbin kanatçıklarının radyograflarında, herhangi bir döküm hatasıyla veya malzemedeki yoğunluk farkıyla açıklanamayan, olağandışı görüntüler gözlenmektedir. Bu görüntü hataları lekelenme“mottling”olarak adlandırılmaktadır. Deneysel sonuçlar, bu görüntülerin katılaşma yönü ve yüzey merkezli kübik yapı (FCC) kırınım düzlemlerinde oluştuğunu göstermektedir.Bu görüntüleri döküm hatalarından ayırtetmek için tipik döküm hataları ve pekçok lekelenme (mottling) görüntüleri radyografik ve radyoskopik test methodlan kullanılarak incelenmiştir. Tungsten hedef malzemesinin karakteristik Ka ve Kp ışımmlarmın test parçasının ince kenarlarından, katılaşma yönü ile FCC kırınım düzlemlerinden Laue kırınımına uğraması sonucu başlıca mottling görüntüleri oluşmaktadır. Bu çalışma; test parçasını çevirme, tüp gerilimini artırma, film-odak uzaklığını değiştirme ve ışınımı filtreleme gibi farklı yöntemleri kullanarak yönlü katılaşmış Ni-bazlı gaz türbin kanatçıklarının radyograflarmda gözlemlenen lekelenme (mottling) görüntülerini ortadan kaldırmayı amaçlamaktadır. Tüm bu yöntemlerin lekelenme (mottling) görüntülerini önleyemedikleri ispatlanmıştır. Bu çalışmada, yazar tarafından geliştirilen ve test parçası ile film arasına yerleştirilen çift-açıklık sisteminin lekelenme (mottling) görüntülerini büyük oranda ortadan kaldırdığı gösterilmektedir. Buna rağmen, çekim süresinin uzun olması, ayırtedebilme gücünün düşmesi ve lekelenme (mottling) görüntülerinin tamamen yok edilememesinden dolayı bu tarama yöntemi lekelenme görüntülerini tamamen yok etmek için uygun bir yöntem olarak gözükmemektedir. Bundan dolayı, normal radyografik test yönteminde çekim süresini kısaltmak ve daha iyi kontrast elde etmek için çoklu-açıklık sistemi kullanılmıştır. Ayrıca, filtre ve çoklu-açıklık sistemlerinin etkilerini birlikte uygulamak için bu sistemler birlikte kullanılmışlardır. Çoklu açıklık sisteminde, kurşun plakaların kalınlığının tümsaçılan ışınlan soğurmak için yetersiz olmasından dolayı lekelenme (mottling) görüntülerinin tamamı yok edilememiştir. Son olarak, saçılan ışınları soğurup sadece ana ışını geçirerek yüksek bir görüntü kalitesi elde etmek ve çekim süresini kısaltmak için yeni bir NDT-açıklık sistemi yazar tararından geliştirilmiştir. Böylece, lekelenme (mottling) görüntülerinin radyograflarda oluşumu önlenmiştir.

Özet (Çeviri)

ABSTRACT INVESTIGATION OF MOTTLING IN RADIOGRAPHY OF DIRECTIONALLY SOLIDIFIED Ni-BASED ALLOY GAS TURBINE BLADES AYGÜN, Hacer Ph. D., Department of Metallurgical and Materials Engineering Supervisor: Prof. Dr. Ekrem SELÇUK December 1996, 175 pages In radiographs of directionally solidified gas turbine blades of Ni-based alloys strong extraordinary patterns are observed, which cannot be correlated to any kind of casting defects or other density differences in the material, are commonly called“mottling”. The experimental results showed that these patterns are observed on solidification direction and FCC diffraction patterns. Typical casting defects of turbine blades and several mottling indications have been investigated by using radiographic and radioscopic testing methods to differentiate the mottling indication and casting defects. IllThe major mottling indications are caused by Laue diffraction of the tungsten target material characteristic Ka and Kg radiations from the thin edge of the specimen, solidification direction and FCC diffraction planes. This research work aims at preventing mottling of radiographs of directionally solidified Ni-based gas turbine blades by using various approaches, such as turning the specimen, increasing tube voltage, changing the film-focus distance, and using filter. All these have proved to be insufficient in elimination of mottling. In this study it is shown that a double-slit system designed by the author placed between sample and film has been found as the best method of eliminating most of the mottling indications. However, due to long exposure time, reduced resolution and remaining mottling indications, this scanning technique is not a good solution to eliminate mottling indications completely. Therefore to decrease the exposure time for conventional radiography and to obtain better contrast, medical multi-slit system has been used. Filter and medical multi-slit system have also been used together to apply the two effects at the same time. Since the thickness of the lead lamelles is not enough to absorb all scattered radiation in medical-slit system, all mottling indications could not be eliminated completely. Finally, a new NDT-slit system has been developed by the author to obtain high quality images and decrease the exposure time by detecting only primary radiation by eliminating the scattered radiation. Thus the radiographs have been obtained without mottling. IV

Benzer Tezler

  1. Bumetanid'in voltametrik yöntemle elektroanalitik davranışının incelenmesi

    Investigation of electroanalytical behaviour of Bumetanide by voltammetry

    ZERRİN ACAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1998

    Eczacılık ve FarmakolojiAnkara Üniversitesi

    Analitik Kimya Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ZÜHRE ŞENTÜRK

  2. Düşük düzeyde kurşun maruziyetinde bazı biyokimyasal parametrelerin araştırılması

    Investigation of some biochemical parameters in low level lead exposure

    NURAY TÜMTÜRK

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1998

    Eczacılık ve FarmakolojiAnkara Üniversitesi

    Farmasötik Toksikoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. GÜLİN GÜVENDİK

  3. İshalli buzağılarda böbrek fonksiyon bozukluklarının incelenmesi ve sıvı sağaltım uygulamalarının etkinliği

    Investigation of renal dysfunction in calves with diarrhoea and the effectivenes of an applied fluid therapy

    BÜLENT ULUTAŞ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1998

    Veteriner HekimliğiAnkara Üniversitesi

    İç Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET ŞAHAL

  4. Tip I diabet hastalarının öz bakım gücünün incelenmesi

    Investigation of the self-care capacity among patients with type I diabetes

    S. BELGÜZAR KARA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1999

    HemşirelikHacettepe Üniversitesi

    Hemşirelik Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. HATİCE FESÇİ

  5. Musculi infrahyoidei ile ilgili arterlerin dağılımı, bu dağılıma göre kasların sınıflanması ve klinikte kas flebi olarak kullanılabilirliğinin araştırılması

    Investigation of distribution, classification of the vascular pedicles of the infrahyoid muscles and employment of these muscles asa muscle flap inclinics

    GÖKHAN GÖRMÜŞ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1999

    MorfolojiHacettepe Üniversitesi

    Anatomi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. DOĞAN AKŞİT

    DOÇ. DR. H. HAMDİ ÇELİK