Yüksek mukavemetli çeliklerin farklı kaynak yöntemleri kullanılarak kaynak edilebilirliğinin incelenmesi
Investigation of the weldability of high tensile steels by using different welding methods
- Tez No: 565982
- Danışmanlar: PROF. DR. CEMİL ÇETİNKAYA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Metalurji Mühendisliği, Metallurgical Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 173
Özet
İnce taneli yüksek mukavemetli düşük alaşımlı (YMDA) çeliklerin yüksek mekanik özellikleri, plastik deformasyon kabiliyeti, hafiflik ve aynı zamanda kolay kaynaklanabilirlik gibi üstün özellikleri sayesinde sanayide kullanımı giderek artmaktadır. Bu çalışmadaki deneylerde ana malzeme olarak YMDA çeliği QSTE 420 TM çelik sac plaka kullanılmıştır. QSTE 420 TM çeliğinin sahip olduğu yüksek mukavemet özelliğinin kaynaklı imalattan sonrada sürdürülebilir olması için farklı kaynak yöntemlerinde kaynaklanabilirliği araştırılmıştır. QSTE 420 TM çeliğinin kaynaklanabilirliğini etkileyen parametreler; malzeme türü, malzeme kalınlığı, seçilen kaynak yöntemi, ilave metalin kimyasal kompozisyonu ve mekanik özellikleri ve ısı girdisinden (Akım, gerilim, kaynak hızı, paso sayısı, paso türü, elektrod çapı) oluşmaktadır. Bu parametrelerin en uygun şekilde belirlenmesiyle kaynak yöntem prosedürleri (pWPS) oluşturulmuştur. Bu prosedürlerde QSTE 420 TM sac plakalara 3 grup altında sırasıyla metal aktif gaz (MAG-özlü tel ve masif tel), tungsten asal gaz (TIG), elektrik ark kaynağı (E) yönteminde alın kaynağı işlemleri yapılmıştır. Savunma ve otomotiv sanayinde en çok tercih edilen sac plaka kalınlıkları TIG'de '2,5' mm, MAG'da '4', '8' mm, E'de '8' mm ölçülerindedir. Farklı ilave kaynak metalleri kullanılarak 3 grup (MAG, TIG, E) altında yapılan deneylerde plakalardan elde edilen standart numuneler mekanik testler (Çekme, eğme, çentik - darbe, sertlik testleri) ve makro grafik, mikro grafik muayenelerden geçirilmiştir. Elde edilen sonuçlar ana malzeme mukavemet değerleri ile kıyaslanarak kaynaklanabilirlik incelenmiştir. Ayrıca ilave metal türü ve değişken ısı girdilerinin, mekanik ve metalografik özelliklere olan etkileri de irdelenmiştir. Bu sayede hatalı kaynak yöntemi ve parametre seçimi nedeniyle, ana malzemenin mekanik ve teknolojik özelliklerini zayıflatan yüksek ısı girdisinin neden olduğu tane irileşmesi, çarpılma ve mukavemet kaybı sebebiyle ortaya çıkan hurda ve fire miktarı azaltılmıştır. Tüm deney sonuçlarının kaynaklanabilirliği QSTE420TM ana malzemenin mukavemet değerleri ile referans alınarak değerlendirilmiş ve her kaynak metodunda en uygun sonuçlara sahip deneyler belirlenmiştir.
Özet (Çeviri)
High mechanical properties of fine-grained high-strength low - alloy (HSLA) steels, plastic deformation capability, lightness, and also superior weldability, such as easy weldability, are increasingly used in the industry. In this study, HSLA steel QSTE 420 TM steel sheet plate was used as the main material. The weldability of QSTE 420 TM steel in different welding methods has been investigated in order to be sustainable after welded production. Parameters affecting the weldability of QSTE 420 TM steel; It consists of material type, material thickness, chosen welding method, chemical composition and mechanical properties of additional metal and heat input (current, voltage, welding speed, number of passes, pass type, electrode diameter). The welding process procedures (pWPS) were established by optimal determination of these parameters. In these procedures QSTE 420 TM sheet metal plates under 3 groups respectively, metal active gas (MAG-cored wire and solid wire), tungsten noble gas (TIG), electric arc welding (E) method has been taken forehead welding. The most preferred sheet plate thicknesses in defense and automotive industry are '2.5' mm in TIG, MAG'da '4', '8' mm, E 'in' 8 'mm. The standard samples obtained from the plates in the tests carried out under 3 groups (MAG, TIG, E) using different additional welding metals were subjected to mechanical tests (tensile, bending, notch - impact, hardness tests) and macro graphics, micro graphical tests. The obtained results were compared with the main material strength values and the weldability was examined. In addition, the effects of additional metal type and variable heat inputs on mechanical and metallographic properties were also examined. So, due to faulty welding method and parameter selection, the amount of scrap and waste due to grain growth, distortion and strength loss caused by high heat input which weakens the mechanical and technological properties of the main material has been reduced. The weldability of all test results was evaluated with reference to the strength values of the QSTE420TM base material and experiments with optimum results were determined in each welding method.
Benzer Tezler
- Doğal gaz boru hatlarında orbital kaynak teknolojisi kullanılarak yapılan kaynakların mekanik ve mikroyapı özelliklerinin incelenmesi
Characterization of microstructure and mechanical properties of girth welds welded with orbital welding technology in the natural gas pipelines
HANİFE DİDEM GENÇKAN
Doktora
Türkçe
2014
Metalurji Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiMetalurji ve Malzeme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FİLİZ ŞAHİN
- Östenitik paslanmaz çeliklerin kaynağında kaynak yönteminin ısı tesiri altında kalan bölgeye etkisinin incelenmesi
Investigation of the effect of welding method on the heat affected zone of austenitic stainless steel weldment
FATİH KÖLÜK
Yüksek Lisans
Türkçe
2000
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiMetal Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. BEHÇET GÜLENÇ
- Yüksek mukavemetli çeliklerde çok pasolu kaynağının mekanik ve mikroyapı özelliklerine etkisi
Effects of multipass welding on mechanical and micro structure features in hight strength steels
İSMAİL KALKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Metalurji MühendisliğiDüzce Üniversitesiİmalat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SERKAN APAY
- Otomotiv sektöründe kullanılan yüksek dayanımlı çeliklerin kaynak kabiliyetinin incelenmesi
Investigation of the welding capability of high strength steels used in the automotive sector
MELİKE ŞAŞMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Metalurji MühendisliğiYıldız Teknik ÜniversitesiMetalurji ve Malzeme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET KARAASLAN
- Farklı çeliklerin ark kaynak yöntemleriyle birleştirilmesi mikroyapı ve mekanik özelliklerinin incelenmesi
Examination of microstructure and mechanical properties of different steel with by arc welding methods
ORHUN DEMİRAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Metalurji MühendisliğiSakarya ÜniversitesiMetalurji ve Malzeme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NECAT ALTINKÖK