Stadyum tasarımında ulusal/uluslararası standartlara göre seyirci mekânlarının analizi; Konya Büyükşehir Stadyumu örneği
Analysis of the spectators' spaces according to national / international standards in stadium design; The case of Konya City Stadium
- Tez No: 566171
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET UYSAL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Spor, Architecture, Sports
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Necmettin Erbakan Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 257
Özet
Geçmişi Antik Yunan medeniyetine dayanan stadyum olgusu, yarattığı sosyal ve kültürel ortam ile kamusal mimarinin ayrışmaz bir parçası konumundadır. Günümüzde spor kavramıyla özdeşleştirilen stadyumlar mekânsal olarak kümülatif kamusal pratikler barındırmalarıyla geniş bir kullanıcı kitlesi edinmiştir. 20.yy'ın ikinci yarısında büyük bir kısmı Avrupa ve Güney Amerika'da bulunan ve yüksek prestijli futbol takımlarına ait olan stadyumlarda 'facia' olarak nitelendirilmiş önemli olaylar yaşanmıştır. Çok sayıda kişinin ölümüne ve yaralanmasına sebep olan olayları dünya kamuoyu da yakından takip etmiştir. 1989'da İngiltere'nin Liverpool takımına ait olan Hillsborough stadyumunda 96 kişinin ölümüne ve 766 kişinin yaralanmasına yol açan facia, konuya ilişkin hukuksal sürecin başlatılmasıyla bir dönüm noktası kabul edilmektedir. Nitekim bu olaydan sonra küresel ölçekte görev alan spor otoriteleri stadyumların tasarlanması ve işletilmesi hususlarında birtakım yasal zorunluluklar ileri sürmüştür. Günümüzde kullanılan stadyum yönergelerinin temellerinin atıldığı bu dönem sebep-sonuç ilişkisi içerisinde detaylı olarak irdelenmiş, sürecin Türkiye'deki yansımalarına da yer verilmiştir. Ülkemizde yönergelere uygun olarak tasarlanmış stadyumlardan biri olan Konya Büyükşehir Stadyumu araştırma alanı olarak belirlenmiştir. Stadyum kent ve yapı bağlamında ulusal/uluslararası ölçekteki yönergelerin başlıkları üzerinden değerlendirilmiştir. Bu başlıklar dâhilindeki tribün yapısı incelenmesinde bir dizi parametrik hesaplamalarla tespit edilen 'C' değerine odaklanılmıştır. Tahliye süreleri ile kapasite verileri de matematiksel formüller kullanılarak ortak değerlendirilmiştir. Oluşturulan karşılaştırma tablolarıyla yönergelerde geçen veriler ve mekânsal analizle elde edilen bulgular karşılaştırılmıştır. Bulgulara göre Konya Büyükşehir Stadyumu'nun, yönergede geçen maddelere ne derecede cevap verdiği, uygun veya uygun olmayan noktaların tespiti yapılmıştır. Ayrıca çalışmada müsabakaları izlemek üzere Konya Büyükşehir Stadyumu'nu aktif olarak kullanan seyircilerin stadyuma dair edindikleri izlenimleri tespit etmek amacıyla anket çalışması yapılmış, elde edilen veriler aritmetik ortalamalar bazında SPSS programı kullanılarak analiz edilmiştir. Aritmetik ortalamalar seyirci izlenimlerinin olumluluk düzeyleriyle ilişkilendirilerek mekânsal analiz sonuçlarıyla karşılaştırılmıştır. Yönergelerde tarif edilen soyut stadyum olgusuna da eleştiri getirilerek 4 farklı senaryo geliştirilmiştir. Bu senaryolar stadyum-yönerge-seyirci üçgeninde kurgulandığından yalnızca somut çerçevede gözlemlenebilen stadyumlara değil, yönergelerin uygulama noktasındaki nitelik düzeylerine de odaklanılmıştır. Çalışmanın sonucunda futbol kurumlarının deneyimleriyle geliştirilen yönergelerin stadyumlardaki nitelik düzeyini arttırdığı ve seyirci taleplerinin karşılanmasında çoğunlukla kaynakları doğru bir şekilde yönlendirdiği söylenebilmektedir. Ancak yönerge verilerinin seyirci taleplerini karşılayamadığı veya seyirci taleplerinin üzerinde kaldığı durumlar da söz konusudur. Araştırmada bu durumlar sebepleriyle tartışılarak Türkiye'deki stadyumların teorisi, uygulamasında ne gibi yeni yöntemler benimsenmesi gerektiği ve bundan sorumlu olacak taraflar hakkında görüşler sunulmuştur.
Özet (Çeviri)
The stadium phenomenon, which dates back to Ancient Greek civilization, is an inseparable part of public architecture with its social and cultural environment. Nowadays, stadiums, which are identified with the notion of sports, have gained a wide audience with their spatial cumulative public practices. In the second half of the 20th century, major stadiums, most of them in Europe and South America, belonged to high prestigious football teams and there have been significant cases that have been described as 'disasters'. The events that caused the deaths and injuries of many people were closely followed by the world public opinion. The disaster, which killed 96 people and injured 766 people at the Hillsborough stadium in Liverpool, England, in 1989, is considered a milestone with the start of the legal process. As a matter of fact, after this event, the sports authorities on a global scale put forward some legal obligations in the design and operation of stadiums. Today laid the foundation of the stadium used regulations have been discussed in detail in this era of cause-effect relationship, the place has been given to the reflection process in Turkey. Konya City Stadium, which is one of the stadiums designed in accordance with the regulations in our country, has been identified as a research area. The stadium is evaluated on the headings of national / international regulations in the context of city and building. The analysis of the tribune structure within these headings focused on the 'C' value determined by a series of parametric calculations. Evacuation times and capacity data were also evaluated using mathematical formulas. The comparison tables and the data obtained from the directives and the findings obtained by spatial analysis were compared. According to the findings, the extent to which the Konya City Stadium responded to the items mentioned in the directive and the appropriate or inappropriate points were determined. In addition, a survey was conducted to determine the impressions of the spectators who were actively using the Konya City Stadium to watch the competitions. The data were analyzed using SPSS program on the basis of arithmetic means. The arithmetic means were correlated with the positivity levels of the spectator impressions and compared with the results of spatial analysis. Four different scenarios have been developed by criticizing the intangible stadium phenomenon described in the regulations. Since these scenarios are constructed in the stadium-instruction-spectator triangle, not only the stadiums that can be observed in a tangible framework, but also the quality levels of the regulations at the point of implementation. As a result of the study, it can be said that the regulations developed with the experiences of football associations increased the quality level in the stadiums and mostly directed the resources correctly in meeting the spectator demands. However, there are cases where the regulation data cannot meet or exceed the spectator demands. This situation with reasons discussed in the research theory and implementation of stadiums in Turkey, it should adopt new methods, such as what opinions presented about the parties to be responsible.
Benzer Tezler
- Acil durum tahliye fonksiyonlarının pathfinder simülasyon programı ile incelenmesi
Examining emergency evacuation functions with pathfinder simulation program
ONUR ÖZBAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Deprem Mühendisliğiİstanbul Yeni Yüzyıl Üniversitesiİşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ TAHSİN AYKAN KEPEKLİ
- Çoklu kullanımın stadyum tasarımına etkileri
Effects of multiple uses on stadium design
MUHAMMET DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
MimarlıkİSTANBUL BEYKENT ÜNİVERSİTESİMimarlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ASLI PINAR BİKET
- Türkiye'de sporun gelişimi ve değişen kullanıcı gereksinmelerini karşılayıcı yönde modern stadyum yapılarının temel planlama özellikleri
Development sport of Turkey and planning principal of the modern stadium construction in paralel with divers user demands
DOĞAN DURGUN
- Stadyum soyunma odası tasarımında kullanılan çevresel faktörlerin sporcu motivasyonu ve performansına etkisinin incelenmesi – Konya büyükşehir belediyesi stadyumu
Investigation of the effects of environmental factors used in stadium locker room design on athlete motivation and performance Konya metropolitan municipality stadium
ALİ AKÇAOVA
- Stadyum seslendirme sistemlerinde konuşma anlaşılırlığı değerlendirmeleri
The evaluations of speech intelligibilty of stadium speaker systems
DUYGU ASENA ÜNLÜ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
MüzikDokuz Eylül ÜniversitesiMüzik Teknolojisi Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SUAT VERGİLİ