Soylulaştırmanın tarihsel çevrelerin korunması üzerindeki etkileri: Alaçatı örneği
The effects of gentrification on the conservation of historical environments: The case of Alaçatı
- Tez No: 567069
- Danışmanlar: DOÇ. DR. AYŞEGÜL ALTINÖRS ÇIRAK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Şehircilik ve Bölge Planlama, Urban and Regional Planning
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Kentsel Koruma ve Yenileme Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 196
Özet
Geleneksel yerleşimler, özgün dokusal özelliklere ve sosyo-kültürel değerlere sahip olan tarihsel alanlardır. Bu tür yerleşimlerde yapılan koruma çalışmaları uluslararası alanda belirlenen koruma ilkeleri gözetilerek, tüm toplumsal sınıf ve katmanları kapsayacak nitelikte olmalıdır. Bununla birlikte kentlerin, sermaye birikim alanı olarak görülmesi doğru koruma yaklaşımlarının uygulanmasının önünde engel oluşturmaktadır. Tarihi yerleşim alanları piyasa mekanizmaları içinde ya sermaye birikim sürecine entegre olamayarak çöküntü alanlarına dönüşmekte ya da sahip oldukları konum ve otantizimleri dolayısıyla soylulaşma sürecine konu olmaktadırlar. Bu çalışmada soylulaşmaya konu olan tarihsel yerleşimlerde, soylulaşmayla gelen dönüşüm süreçlerinin koruma çalışmalarını nasıl etkileyebilecekleri araştırılmaktadır. Çalışma alanı olarak İzmir'in Çeşme İlçesi'nin Alaçatı Mahallesi belirlenmiştir. Turizm sektörünün yükselişe geçmesiyle birlikte Alaçatı'da yaşanan soylulaştırmanın, yerleşimin korunmasına ve tarihi dokuya etkileri mekansal ve sosyo-ekonomik analizlerle ortaya konulmaya çalışılmıştır. Geleneksel dokuda yapılan sağlıklaştırma, restorasyon ve yenileme çalışmaları, yerleşimin mekansal büyüme ve arazi kullanım özelliklerinde gözlenen değişimler, dönemsel olarak karşılaştırılarak aktarılmıştır. Tarihi çevre koruma ve soylulaştırma konularındaki literatür tez kapsamında aktarılmış; elde edilen sonuçlar alan analizleri ile birlikte değerlendirilmiştir. Sonuç olarak, Alaçatı'da yaşanan sürecin soylulaştırma olarak tanımlanması gerektiği; soylulaştırmanın kentin mekansal ve sosyal dokusuna önemli etkileri olduğu saptanmıştır. Bu saptamalara paralel olarak tarihi çevre koruma çalışmalarının yerleşimin yaşadığı dönüşümden etkilendiği ve uluslararası alanda belirlenen koruma ilke ve kriterleri ile uyumsuz uygulamalar ortaya konabildiği görülmüştür. Çalışmanın sonuç bölümünde sürecin olumsuz etkilerinin giderilmesine yönelik alınabilecek önlemler ve yerleşim için doğru koruma uygulamalarının nasıl bir yaklaşımla gerçekleştirilebileceği tartışılmaktadır. Çalışma Alaçatı özelinden başlayarak, benzer soylulaştırma sürecini yaşayan tarihi çevrelerde soylulaştırmanın tarihi doku üzerindeki etkilerini araştırarak, alınabilecek önlemleri tartışmaya açarak literatüre katkı sunmayı amaçlamaktadır.
Özet (Çeviri)
Traditional settlements are historical areas with unique pattern characteristics and socio-cultural values. The conservation activities carried out in such environments must take into consideration all social classes and layers in the society and must observe internationally established protection principles. However, when cities are only seen as areas for capital investment and profiteering, this will constitute an obstacle to the implementation of correct conservation approaches. As a result, historic settlements are not able to integrate with the market capital investment processes and either end up being run-down places or subject to gentrification due to their unique position and authenticity. This study investigates the effect of transformational processes, introduced by gentrification, to the conservation efforts of historical areas. The Alaçatı neighbourhood in Çeşme district of İzmir is chosen as the environment for this study. With the rise of the tourism sector, in Alaçatı the effects of the gentrification to the preservation of the historical areas and their historical texture, have been investigated by many spatial and socio-economic analyses. In this study also the restoration works of traditional buildings, their spatial growth and the changes in their land usage characteristics are compared across different points in time. The literature on historical conservation and gentrification has been discussed within the framework of the thesis and the results were evaluated together with field analyses. As a result, the process must be defined as gentrification and it has been determined that gentrification has important effects on spatial and social texture of Alaçatı. In parallel with these findings, it was also observed that historical area restoration works affected the transformation experienced by the settlement and were not done in accordance with the protection principles and criteria determined in international best practices. In the conclusion of the study, the measures that can be taken in order to eliminate the negative effects of the process and how to implement the correct protection and conservation practices for the historical areas are discussed. This study, starting from Alaçatı, aims to investigate the effects of gentrification on historical areas and their historical fabric, and contribute to the literature by discussing the measures to be taken.
Benzer Tezler
- Urban transformation as political and ideological intervention in space: A case study in Diyarbakır
Mekana politik ve ideolojik bir müdahale olarak kentsel dönüşüm: Diyarbakır örneği
DİREN TAŞ
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
SosyolojiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. BARIŞ MÜCEN
- Therapeutic planning based on the storytelling of individual traumas: Narratives from veddel neighbourhood
Bireysel travmaların hikaye anlatımına dayalı terapötik planlama: Veddel mahallesinden anlatımlar
AMIRHOSSEIN ETEMADI
Doktora
İngilizce
2023
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EDA BEYAZIT İNCE
- Neo-Marksist kent kuramları çerçevesinde Türkiye'de soylulaştırma
Gentrification in Turkey within the framework of Neo-Marxist urban theories
ÇİĞDEM BUDAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Kamu YönetimiAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiAmme İdaresi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YUSUF PUSTU
- Türkiye'de soylulaştırma sürecinin iletişim metinleri üzerinden analizi: 1980-2015 dönemi
An analysis of gentrification process in Turkey trough communication texts:Period of 1980-2015
MELTEM YILMAZ BİLECEN
Doktora
Türkçe
2019
Halkla İlişkilerAnkara ÜniversitesiHalkla İlişkiler ve Tanıtım Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEMA BECERİKLİ
- Halkla ilişkiler ve kentsel dönüşüm: Yerel belediye örneği
Public relation and urban transformation: In localmunicipality
SAIDA SHUKRIEVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Halkla İlişkilerİstanbul Aydın ÜniversitesiHalkla İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜLYA YENĞİN