Risâle-i Beyân-ı Cehennem (Metin-metnin söz dizimi-dizin-tıpkıbasım)
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 568478
- Danışmanlar: PROF. DR. ZUHAL HASENE KÜLTÜRAL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Linguistics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Dili Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 339
Özet
Bu çalışmanın konusu Muhammed Bin Mustafa'nın Risâle-i Beyân-ı Cehennem adlı el yazmanın, transkripsiyon yapılması, günümüz Türkçesine aktarımı, dil ve imla özelliklerinin incelenmesi, söz dizimi ve dizin bölümlerinden oluşmaktadır. Üzerinde çalışılan 001b-031a varaklar arasında Hz. Musa ile Allah arasında geçen soru- cevaplı bölüm. Hz. Musa'ya Hz. Allah'ın verdiği öğütleri, uyarıları ve Hz. Muhammet Mustafa (s.a.v)'in üstünlükleri ve ümmet-i Muhammed'in faziletleri ve namazın yaratılması. Hz. Allah'ın ezeli ve ebediliğinin yeşil kuş örneğiyle anlatılması. Hz. Peygamber ile Şeytan arasında geçtiği rivayet edilen metinde bazı Ashab'ın rivayeti diye tanımlanan şeytanın özellikleri, insanlara musallat olması, insanları aldatma metotları. Hz. Peygamberin Şeytan'dan Ashabı için nasihat istemesi, Hz. Cebrail'in gelmesi ve Şeytan'dan kovulma sebeplerinin anlatmasını istemesi; Şeytan'ın anlatması ve kovulma sebebi olarak Allah'ı çok sevmesini göstermesi. Hz. Peygamberin bunun üzerine onu kovması, cehennemin yaratılması, özelliklerinin anlatılması ve cehennemim katlarının anlatılması, cehennemdeki kuyuların, derelerin ve azap aletlerinin tasvir edilmesi. Son bölümde ise arş, arşın yaratılması, cennetin yaratılması, cennetin katları, cennetin katlarının tasvir edilmesi, cennetin ırmakları, cennette bulunan Tuba ağacı ve cennette bulunan nimetlerin tasvir edildiği bölümler anlatılmaktadır. Giriş bölümünde Türk milletinin Orta Asya'dan başlayan göçleri, gittikleri yerde devlet kurmaları, dil ve kültürleri; Türk boyları arasındaki siyasi ve kültürel ilişkileri ve bunun dile yansımaları ırmak metaforu kullanılarak anlatıldıktan sonra Oğuz Türkçesi ve dil özellikleri, eserin içeriği, bölümleri, dil ve üslup özellikleri ve dil incelemesi son bölümünde metinde geçen imlası farklı olarak yazılmış kelimeler tablo halinde gösterilmiştir. Risâle-i Beyân-ı Cehennem'in çalışmaya konu olan 001b-031a arası varakları günümüz Türkçesine aktarıldı, metin günümüz Türkçesine aktarılırken metinde ayet ve Hadislerin anlamları verildi. Dil incelemesi bölümünde çekim ve yapım ekleri, fiilimsiler, birleşik fiillerin görünümleri, söz dizimi ve cümle bilgisi Türkçenin tarihsel dönemlerine göre verilmeye çalışıldı böylece metnin tasnifi yapılmaya çalışıldı. Dizin bölümünde kelimelerin, türleri ve anlamları yazıldı, metinde geçtiği yerler gösterildi, metinde geçen kişi ve yer adları ile Arapça ibareler için ayrı birer dizin hazırlandı.
Özet (Çeviri)
The topic of this study is Muhammed Bin Mustafa's work named Risale-i Beyan-ı Cehennem's transcription, quotation to today's Turkish and language and spelling characteristics's research and transmission. Between 001b-031a leafs that is studied on, there is a question answer part that has been among Hertz Moses and God, the warnings and advices which God gives to Hertz moses and the superiority of Hertz Mohammed, the virtue of the Moslems, the creation of ritual worship and the etarnal of God is shown by the instance of green bird, is explained. Also in the text there has been-rumoured that happens among the prophet and Satan, by the definiations of some companions of prophet, characteristics of Satan, its pester to the people, methods of deceive of people, Hertz Prophet's desire advice for the companions of him from Satan, the coming of Gabriel and its desire from Satan-the reason of to be discharged, Satan's explainings and tellings for discharge as a reason of the its supreme love of God and by the result of this Hertz Prophet's discharge of Satan, the creation and characteristics of hell, description of layers of hell, description brooks, wells and torture items are explained. In the last part of the highest heaven, the creation of the highest heaven, the creation heaven, layers of heaven, description of layers of heaven, the tree of heaven and blessing that has been in the heaven is explained. In the introduction part, Turkish nations's immigration that begins from central Asia, the foundation of state where they have been, their language and culture, the political and cultural relatonship between the two Turkic Tribe and after expalaining of this reflections to language by using the metaphor of river, Turkish of Oghuz and their language characteristics and the content of work, its chapters, language characteristics and in the last part of the research of language, the words that take part in with the different spelling are shown by the chart. Risale-i Beyan-ı Cehennem's 001b-031a leaf that is the topic of study, is transmitted to today's while the text is tradition are given. In the part of language research it is tried to be given appendix and morpheme, gerunds, compound verb's aspects according to historical term of Turkish and by the way it is tried to be done classification of text. In the part of ındex, types and meanings of the words are written, it is shown the place of the words in the text and also it is prepared separate index for the names of the person and place that take place in the text with Arabic clauses.
Benzer Tezler
- Risâle-i Beyân-ı Cehennem (Vr.63b-104a) (İnceleme-metin-dizin)
Başlık çevirisi yok
ABDULKERİM KESKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DilbilimMarmara ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYLİN KOÇ
- Risâle-i Beyân-ı Cehennem (Vr. 104b-139a) (inceleme-metin-dizin-tıpkıbasım)
Risâle-i Beyân-i Cehennem (Pages 104b-139a) (Analysing-transcription text-index-manuscript text)
SONGÜL ÖGE
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Türk Dili ve EdebiyatıMarmara ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZUHAL HASENE KÜLTÜRAL
- Risâle-i Beyân-ı Cehennem (vr. 139b-172a) (İnceleme-metin-dizin-tıpkıbasım)
Risâle-i Beyân-i Cehennem (pages 139b-172a) (Analysing-transcription text-index-manuscript text)
EZGİ NİL ÖZGÖREN
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
DilbilimMarmara ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYLİN KOÇ
- Risâle-i Beyân-ı Cehennem (Vr. 31b-63a) (İnceleme-metin-dizin-tıpkıbasım)
Risâle-i Beyân-i Cehennem (pages 31b-63a) (Analysing-transcription text-index-manuscript text)
TUĞBA YILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Türk Dili ve EdebiyatıMarmara ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZUHAL HASENE KÜLTÜRAL
- Varnalı Süleyman Vehbî Efendi'nin Risâle-i Fezâʾilü'l-Gâzî ve'ş-Şühedâ Fî-Tafsîl-i Beyân-i Hasâʾisi'l-Gazâʾsı (İnceleme, çeviri yazı, sözlük)
Suleyman Vehbi Efendi of Varna's Risale-i Fezaʾilu'l-Gazi ve'ş Suheda fi-Tafsil-i Beyan-i Hasaʾisi'l-Gaza (Textual analysis, transcription, glossary)
ESRA DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul 29 Mayıs ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ORHAN BİLGİN