Geri Dön

Zihniyet araştırmaları bağlamında Sabri Ülgener'in araştırma yöntemi ve klasik kaynaklarının kritiği

A critique of Sabri Ülgener's research methodology and classical resources in the context of mentality studies

  1. Tez No: 568694
  2. Yazar: ŞABAN BIYIKLI
  3. Danışmanlar: PROF. DR. RAHMİ DENİZ ÖZBAY
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Ekonomi, Tarih, Economics, History
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2019
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Marmara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İktisat Tarihi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 234

Özet

Sabri Ülgener'in İktisadi Çözülmenin Ahlak ve Zihniyet Dünyası adlı eseri, daha önce Max Weber ve Werner Sombart'ın Avrupa merkezli olarak kapitalizm bağlamında yaptıkları zihniyet araştırmalarında ortaya koydukları yöntemlerin Ortaçağ Osmanlı iktisat zihniyeti sahasındaki ilk uygulamasıdır. Ülgener, araştırmasında Osmanlı zihniyetini belirlemede çeşitli Türk-İslam kaynaklarından yararlanmıştır. Bu çalışmada“klasik kaynaklar”olarak nitelendirilen bu kaynaklar; dini ve tasavvufi eserler, ahlâk eserleri, seyahatnameler, Osmanlı kronikleri, fütüvvetnameler başlıkları altında tasnif edilebilecek olan çok çeşitli eserlerden oluşmaktadır. Öte yandan 1990'lı yılların sonlarından itibaren ortaya çıkmış olan ve Ülgener literatürü olarak adlandırılabilecek olan yazın, daha çok yazarın Osmanlı iktisat zihniyetine ilişkin bulgu ve tespitlerine odaklanmaktadır. Bu literatürde, Sabri Ülgener'in yararlandığı klasik kaynaklara ilişkin kritik ve değerlendirmelerin eksikliği göze çarpmaktadır. Bu çalışmada, İktisadi Çözülmenin Ahlak ve Zihniyet Dünyası eksene alınarak, Sabri Ülgener'in Osmanlı iktisat zihniyetini belirleme çalışmalarına dayanak oluşturan klasik Türk-İslam kaynaklarının değerlendirilmesi amaçlanmaktadır. Çalışmada, İktisadi Çözülmenin Ahlak ve Zihniyet Dünyası'nın klasik kaynakları tespit edilerek bunlara yapılan atıflar belirlenmekte, buradan hareketle yazarın bu kaynakları değerlendirme tarzı ortaya konmaya çalışılmaktadır.

Özet (Çeviri)

With his work titled İktisadi Çözülmenin Ahlak ve Zihniyet Dünyası [The Moral and Mental World of Economic Dissolution], Sabri Ülgener was the first to apply to the medieval Ottoman economic mentality the methods used by Max Weber and Werner Sombart in mentality studies within the context of European capitalism. In his study, Ülgener drew upon a variety of Turco-Islamic resources in order to identify the Ottoman mentality. Termed as“classical resources”as part of this study, these resources include various categories of resources that could be classified as religious-sufi works, moral treatises, traveler's accounts, Ottoman chronicles, and fütüvvetnames. On the other hand, the literature on Ülgener that appeared in the late 1990s mainly focuses on the author's findings and conclusions about the Ottoman economic mentality, and conspicuously lacks any critique and evaluation of his classical resources. By focusing on Ülgener's book, İktisadi Çözülmenin Ahlak ve Zihniyet Dünyası, the present study aims to assess the classical Turco-Islamic resources that serve as a basis for his efforts to identify the Ottoman economic mentality. To this end, it identifies the classical resources of İktisadi Çözülmenin Ahlak ve Zihniyet Dünyası together with its references to these resources, and analyzes how the author treated them.

Benzer Tezler

  1. Osmanlı Devleti çöküş sürecine ilişkin oryantalist yaklaşımlar: Sabri Ülgener üzerinden bir inceleme

    Orientalist approaches towards the fall of Ottoman Empire: A review through Sabri Ülgener

    ELİF BEROOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Tarihİstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi

    Tarih ve Medeniyet Araştırmaları Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ HİLMİ KAÇAR

  2. Popper'cı yaklaşım bağlamında kapalı toplum-bilim ilişkisi (Osmanlı örneği)

    Closed society-science relationship in the context of Popperian approach (with particular emphasis on the Ottoman historical paradigm)

    LÜTFİYE KOÇ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    FelsefeAnkara Üniversitesi

    Felsefe Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. REMZİ DEMİR

  3. Bertrandon de la Broquıère seyahatnamesinde Osmanlı ülkesi, 'Türkomanya' ve Türkler: Burgonya haçlı zihniyeti perspektifinden bir ülke etüdü

    The Ottoman country, Turkomania and the Turks in Bertrandon de la Broquière's travel narrative: A cross country study from the lens of the burgundian crusader mentality

    TEKMİLE PEKTAŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Tarihİstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi

    Tarih ve Medeniyet Araştırmaları Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ HİLMİ KAÇAR

  4. Modern Türk kimliğinin inşasında (1930-1939) âdâb-ı muâşeret kitapları ve dinselliğin dönüşümü

    Books of good manners and the transformation of religiosity in the construction of modern Turkish identity (1930-1939)

    NAZİFE HANDE YILMAZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    DinAnkara Sosyal Bilimler Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ HİCRET KİRAZ TOPRAK

  5. Balkanlarda şehir ve vakıf ilişkisine dair mukayeseli bir örnek: Selanik ve Sofya

    A comparative example in the city and waqf relationship in the Balkans: Thessaloniki and Sofia

    MEHMET TUĞRUL

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Tarihİstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi

    Tarih ve Medeniyet Araştırmaları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET BULUT