Zihniyet araştırmaları bağlamında Sabri Ülgener'in araştırma yöntemi ve klasik kaynaklarının kritiği
A critique of Sabri Ülgener's research methodology and classical resources in the context of mentality studies
- Tez No: 568694
- Danışmanlar: PROF. DR. RAHMİ DENİZ ÖZBAY
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ekonomi, Tarih, Economics, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 234
Özet
Sabri Ülgener'in İktisadi Çözülmenin Ahlak ve Zihniyet Dünyası adlı eseri, daha önce Max Weber ve Werner Sombart'ın Avrupa merkezli olarak kapitalizm bağlamında yaptıkları zihniyet araştırmalarında ortaya koydukları yöntemlerin Ortaçağ Osmanlı iktisat zihniyeti sahasındaki ilk uygulamasıdır. Ülgener, araştırmasında Osmanlı zihniyetini belirlemede çeşitli Türk-İslam kaynaklarından yararlanmıştır. Bu çalışmada“klasik kaynaklar”olarak nitelendirilen bu kaynaklar; dini ve tasavvufi eserler, ahlâk eserleri, seyahatnameler, Osmanlı kronikleri, fütüvvetnameler başlıkları altında tasnif edilebilecek olan çok çeşitli eserlerden oluşmaktadır. Öte yandan 1990'lı yılların sonlarından itibaren ortaya çıkmış olan ve Ülgener literatürü olarak adlandırılabilecek olan yazın, daha çok yazarın Osmanlı iktisat zihniyetine ilişkin bulgu ve tespitlerine odaklanmaktadır. Bu literatürde, Sabri Ülgener'in yararlandığı klasik kaynaklara ilişkin kritik ve değerlendirmelerin eksikliği göze çarpmaktadır. Bu çalışmada, İktisadi Çözülmenin Ahlak ve Zihniyet Dünyası eksene alınarak, Sabri Ülgener'in Osmanlı iktisat zihniyetini belirleme çalışmalarına dayanak oluşturan klasik Türk-İslam kaynaklarının değerlendirilmesi amaçlanmaktadır. Çalışmada, İktisadi Çözülmenin Ahlak ve Zihniyet Dünyası'nın klasik kaynakları tespit edilerek bunlara yapılan atıflar belirlenmekte, buradan hareketle yazarın bu kaynakları değerlendirme tarzı ortaya konmaya çalışılmaktadır.
Özet (Çeviri)
With his work titled İktisadi Çözülmenin Ahlak ve Zihniyet Dünyası [The Moral and Mental World of Economic Dissolution], Sabri Ülgener was the first to apply to the medieval Ottoman economic mentality the methods used by Max Weber and Werner Sombart in mentality studies within the context of European capitalism. In his study, Ülgener drew upon a variety of Turco-Islamic resources in order to identify the Ottoman mentality. Termed as“classical resources”as part of this study, these resources include various categories of resources that could be classified as religious-sufi works, moral treatises, traveler's accounts, Ottoman chronicles, and fütüvvetnames. On the other hand, the literature on Ülgener that appeared in the late 1990s mainly focuses on the author's findings and conclusions about the Ottoman economic mentality, and conspicuously lacks any critique and evaluation of his classical resources. By focusing on Ülgener's book, İktisadi Çözülmenin Ahlak ve Zihniyet Dünyası, the present study aims to assess the classical Turco-Islamic resources that serve as a basis for his efforts to identify the Ottoman economic mentality. To this end, it identifies the classical resources of İktisadi Çözülmenin Ahlak ve Zihniyet Dünyası together with its references to these resources, and analyzes how the author treated them.
Benzer Tezler
- Osmanlı Devleti çöküş sürecine ilişkin oryantalist yaklaşımlar: Sabri Ülgener üzerinden bir inceleme
Orientalist approaches towards the fall of Ottoman Empire: A review through Sabri Ülgener
ELİF BEROOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Tarihİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiTarih ve Medeniyet Araştırmaları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HİLMİ KAÇAR
- Popper'cı yaklaşım bağlamında kapalı toplum-bilim ilişkisi (Osmanlı örneği)
Closed society-science relationship in the context of Popperian approach (with particular emphasis on the Ottoman historical paradigm)
LÜTFİYE KOÇ
- Bertrandon de la Broquıère seyahatnamesinde Osmanlı ülkesi, 'Türkomanya' ve Türkler: Burgonya haçlı zihniyeti perspektifinden bir ülke etüdü
The Ottoman country, Turkomania and the Turks in Bertrandon de la Broquière's travel narrative: A cross country study from the lens of the burgundian crusader mentality
TEKMİLE PEKTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Tarihİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiTarih ve Medeniyet Araştırmaları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HİLMİ KAÇAR
- Modern Türk kimliğinin inşasında (1930-1939) âdâb-ı muâşeret kitapları ve dinselliğin dönüşümü
Books of good manners and the transformation of religiosity in the construction of modern Turkish identity (1930-1939)
NAZİFE HANDE YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DinAnkara Sosyal Bilimler ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HİCRET KİRAZ TOPRAK
- Balkanlarda şehir ve vakıf ilişkisine dair mukayeseli bir örnek: Selanik ve Sofya
A comparative example in the city and waqf relationship in the Balkans: Thessaloniki and Sofia
MEHMET TUĞRUL
Doktora
Türkçe
2020
Tarihİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiTarih ve Medeniyet Araştırmaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET BULUT