Geri Dön

İslam ve Osmanlı Hukukunda hidâne

Hidâne in Islam and Ottoman Law

  1. Tez No: 569215
  2. Yazar: SAMED ATASOY
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ İBRAHİM ÜLKER
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Hukuk, Law
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2019
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Selçuk Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 171

Özet

Temeli Hz. Peygamberin uygulamasına dayanan hidâne; sekiz, dokuz yaşına kadar ki küçük çocukların ve istisnaen ergen olan akıl hastalarının bakım, terbiye, eğitim ve himayesini kapsayan, İslam hukukuna has bir kavramdır. Günümüz hukukunun aksine İslam hukuku velayet kavramını tek olarak ele almamış ve kısımlara ayırmıştır. Malda ve şahısta velayet kısımlarından şahısta velayetin önemli bir kısmını ise“hidâne”teşkil etmektedir. İslam hukukunda bu ayrımın yapılmasında temel sebep çocuğun, çok önemli bir dönem olan küçüklük çağını anne şefkatinden mahrum olarak geçirmemesini sağlamaktır. Evlilik devam ettiği sürece hidâne kavramı ortaya çıkmamaktadır. Çünkü; anne ve baba bu görevi müşterek olarak ifa etmek zorundadır. Bir şekilde anne ve babanın ayrılması ile çocuk, bakıma muhtaç ve savunmasız olduğu dönemde de şefkat, bakım ve terbiye gibi önemli ihtiyaçları sekteye uğramamalıdır. Anne ve babanın ayrılması veya ölümleri halinde masum ve ilgiye muhtaç çocukların bu süreci en az zararla atlatmaları için İslam hukukunda küçüklerin bakımını kapsayan hidâne kavramı düzenlenmiştir. Bu yetki anneye ve daha sonra diğer kadınlara verilmiştir. Maddi bakım olarak da ifade edebileceğimiz hidâne hakkı, genellikle evde çocukla ilgilenecek vakte sahip ve şefkat duygusu erkeklerden daha fazla olan anneye verilmekle beraber çocuğu koruma, nafakasını karşılama, mallarını yönetme gibi hususlarda ise baba yetkili kılınmıştır. Nitekim bir süreç ile mukayyet olan hidâne hakkı, bu hak için belirlenen süre tamamlandığında çocuğun velisine teslim edilmesini gerektirir. Hidâne kavramı çok önemli yetkileri kapsamakla beraber çocuk üzerinde asıl veli olan babanın, velayet yetkilerini koruduğunu göz ardı etmemek gerekir.

Özet (Çeviri)

Hidâne whose foundation based on Hz. Muhammed's practice is a unique concept in Islamic law that includes young children's care, manners, education and protection to the time they become eight-nine year old. It exceptionally includes mature mental patients. Contrary to today's law, Islamic law did not treat the concept of custody as a single deal and divided it into sections. Between custody in property and person, hidâne constitutes a significant part in custody in person. The main reason for making this distinction in Islamic law is to ensure that the child is not deprived of mother affection in childhood period. As long as the marriage continues, the term of hidâne does not emerge. Because; mother and father must perform this task jointly. However, with the seperation of parents childrens needs such as compassion, care and education should not be disrupted when they are vulnerable and in need of care. The concept of hidâne which includes care of children is regulated for needy and innocent children to overcome the period with least damage in the case of separation or death of parents. This authority was given to the mother and then to other women. The right of hidâne which we can express as tangible care is usually given to mother who has time to take care with child at home and has feeling of compassion more than father. But the father is authorized in matters such as protecting the child, meeting alimony and managing the goods of child. The right of hidâne which is given for a duration requires the child to be delivered to the guardian. Although the concept of hidâne encompasses very important powers, it should not be overlooked that the main guardion of children, father, maintains custody powers.

Benzer Tezler

  1. İslam-Osmanlı hukukunda çocuğun hukuki durumu

    Legal status of child in Islamic-Ottoman law

    GAMZE NUR ŞAHİN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    HukukTrabzon Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ YILMAZ YURTSEVEN

  2. Osmanlı hukukunda küçüğün velâyeti (16-19. yüzyıllar)

    The custody of the child in Ottoman law (16-19. centuries)

    KÜBRA ÖZDEMİR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Dinİstanbul 29 Mayıs Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. İBRAHİM KAFİ DÖNMEZ

  3. Cerîde-i İlmiyye'deki fetva ve ecvibe-i şer‛iyyelerin İslam aile hukuku bağlamında incelenmesi

    Examination of fatwas and legal opinions in Ceride-i Ilmiyye in the context of Islamic law

    HİLAL SOLAKOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    DinUşak Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. NİHAT TOSUN

  4. Kınalızâde Ali Çelebi'nin Ahlâk-ı Alâî çerçevesinde devlet felsefesi

    Qinalizade 'Ali Celebi's state philosophy in the context of Akhlaq-i 'Alai

    SÜMEYRA YOLCU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    DinBursa Uludağ Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ HİDAYET PEKER

  5. Arnavutluk'ta İslâm – Hıristiyanlık karşılaşması (1385-1600)

    The encounter of Islam - christianity in Albanian (1385-1600)

    ILIR RRUGA

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    DinÇanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HİDAYET IŞIK