Sequence stratigraphy of the upper cretaceous Tanjero formation, Eastern Darbandikhan, Northern Iraq
Tanjero formasyonunun (üst kretase) sekans stratigrafisi Darbendikhan doğusu, Kuzeydoğu Irak
- Tez No: 571364
- Danışmanlar: DOÇ. DR. HASAN ÇELİK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Jeoloji Mühendisliği, Geological Engineering
- Anahtar Kelimeler: Sekans Stratigrafisi, Geç Kretase, Tanjero Formasyonu, Derbendikan, kuzeydoğu Irak, Sequence Stratigraphy, Late Cretaceous, Tanjero Formation, Darbandikhan, northeastern Iraq
- Yıl: 2019
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Fırat Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Genel Jeoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 86
Özet
Tanjero Formasyonu'nun (Üst Kretase) Sekans Stratigrafisi Darbendikhan Doğusu, Kuzeydoğu Irak Sekans stratigrafisi amaçlı bu çalışma ile kuzeydoğu Irak'ta Derbendikan ili doğusunda mükemmel yüzeylemelere sahip olan Kampaniyen-Maastrihtiyen yaşlı Tanjero Formasyonu'na ait derin deniz türbiditleri incelenmiştir. Bu kapsamda ran sınırına yakın Sirwan vadisindeki Sarshata köyü yakınında kalınlığı 1333 m olan detaylı bir sedimanter ölçülü kesit alınmıştır. Ölçülü kesit, Tanjero Formasyonu ile altındaki Shiranish Formasyonu'nun (Kampaniyen-Maastrihtiyen) kontağından başlar, üzerleyen birim olan Kolosh Formasyonu'nun (Paleosen-OEosen) dokunağına kadar devam eder. Ölçülü kesit boyunca şeyl seviyelerinden ortam ve yaş verileri elde etmek için alınan 25 örnekte tespit edilen Abathomphalus, Gansserina, Globotruncana, Globotruncanita, Heterohelix, Hedbergella, Pseudotextularia, Pseudoguembelina, Racemiguembelina, Rugoglobigeri cinsleri ile 17 ayrı planktonik foraminifer türü ve Abathomphalus mayaroensis zonu foraminifer topluluğu birimin bu bölgedeki ortamının batiyal ortam şartlarını ve Geç Maastrihtiyen zamanındaki bir depolanmayı temsil ettiğini ortaya koymuştur. Ayrıca birimin en üst seviyelerindeki şeyl örneklerinde tespit edilen Krithe sp. Ostracode cinsi, üstlere doğru ortamın infraneritik batiyal ortam şartlarına doğru nispeten sığlaştığını göstermiştir. Eski akıntı yönünü tespit etmek için kaval yapıları ve kiremitlenmelerden elde edilen ölçümlerin gül diyagramı yardımıyla analiz edilmesi neticesinde eski akıntı yönünün güneydoğuya doğru olduğu ortaya çıkmıştır. Bu durumda inceleme alanında çökelen türbiditlerin kaynak alanının kuzeydoğuda yüzeyleme verdiği ortaya çıkmıştır. Parasekans ve parasekans set bağlamında yapılan sekans stratigrafisi çalışmaları, ölçülü kesit üzerinde, tane boyu değişimi ve tabaka kalınlıklarında gözlenen değişim dikkate alınarak gerçekleştirilmiştir. Buna göre inceleme alanında formasyon için üçüncü derece depolanma sisteminin mevcut olduğu ortaya konmuş, alt ve üst olmak üzere iki ana sekans ardışımı belirlenmiştir. Bu kapsamda formasyonun yaklaşık % 15'lik alt bölümü Highstand System Tract (HTS) olarak ilerleyen – üst üste biriken parasekans şeklinde meydana gelmiştir. Formasyonun yaklaşık geri kalan % 85 kalınlığındaki kısmı ise üst bölümü oluşturmaktadır. Bu üst sekans bölümü, alttan (sekans sınırı 1) SS1 üstten ise (sekans sınırı 2) SS2 ile sınırlanmıştır. Üst sekans bölümü, Lowstand Systems Tract (LST), Transgressive Systems Tract (TST) ve Highstand Systems Tract (HST) olmak üzere üç sistem izi içermekte ve buna bağlı olarak; ilerleyen parasekans, gerileyen parasekans, ilerleyen-üst üste biriken parasekans örneklerini içermektedir. Bu parasekans verileri inceleme alanında, deniz seviyesinin Geç Maastrihtiyen'de önce yüksek seviye ile başladığını (HTS), sonra düştüğünü (LST), tekrar bir deniz ilerlemesi ile yükselerek (TST) seviyesini koruduğunu (HST) ortaya koymaktadır.
Özet (Çeviri)
With this sequence stratigraphy aimed study, spectacularly exhumed Campanian- Maastrichtian deep marine turbidities of Tanjero Formation near eastern part of Darbandikhan, to the northeastern part of Iraq was examined. A 1333 m thick sedimentary measured section was logged in detail for this study located near Iranian border at Sirwan valley nearby Sarshata village, to the east of the Darbandikhan town. The log starts from lower contact of the formation underling Campanian- Maastrichtian Shiranish Formation and finishes at the upper contact overlying Paleocene-Middle Eocene Kolosh Formation. From the shale intervals of the log 25 samples were collected and analyised containing deep marine microfossils. Abathomphalus, Gansserina, Globotruncana, Globotruncanita, Heterohelix, Hedbergella, Pseudotextularia, Pseudoguembelina, Racemiguembelina, Rugoglobigerin genera and 17 species of planctonic foraminifera along the logs were found. Late Maastrichtian Abathomphalus mayaroensis zone and bathyal environment have been identified by assemblage of the planktonic foraminifera, and Krithe sp. Ostracode genus has been identified in the uppermost level of the log which has been used for identifying infraneritic bathyal environment for the study area. Palaeoflow data measured from flute marks and clast imbrications and analyised on a rose diagram show that the flow direction was toward the SW. This means the source area of the formation was located to the NE. Sequence stratigraphy in term of parasequence and parasequence sets has been studied depending on the grain sizes and bed thickness changings along the measured log indicate that the formation includes third-order depositional systems. In the study area stratigraphic succession of the formation is separated into two (lower and upper sequences) depositional successions. Around 15% thickness of the Tanjero Formation is deposited in the lower sequence which contains Highstand Systems Tract (HST) resulted in progradational to aggraditional parasequence. Approximately 85% thickness of the formation belongs to the upper sequence; the upper sequence is bounded by (sequence boundary 1) SB1 in the lower part and (sequence boundary 2) SB2 in the upper part. The upper sequence comprises Lowstand Systems Tract (LST), Transgressive Systems Tract (TST) and Highstand Systems Tract (HST) resulted in progradational paracequence, Retrogradational parasequence and progradational to aggraditional parasequence respectively. These parasequence data indicate that the sea level during the late Maastrichtian starts with high level (HTS), after that falls (LTS), then arises again with a transgression (TST), then keeps its level (HST) for a while for the study area.
Benzer Tezler
- Sequence stratigraphy and dasyelad algal taxonomy in the upper jurassic (Kimmeridgian) upper (Retaceous cenomanian) peritidal carbonates of the Fele area central taurides, Turkey
Fele bölgesinin üst jura (Kimmeridciyen) üst kretase (Senomaniyen) gelgit çevresi karbonatlarında sekans stratigrafisi ve dasiklad alg taksonomisi
İSMAİL ÖMER YILMAZ
Yüksek Lisans
İngilizce
1997
Jeoloji MühendisliğiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DEMİR ALTINER
- Haymana formasyonu (İç Anadolu) petrol potansiyelinin sekans stratigrafik incelenmesi
Sequence stratigraphic investigations on oil potential of the Haymana formation
MİNE FERZAN YALÇINKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
Jeoloji MühendisliğiAnkara ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BÜLENT COŞKUN
- Sedimentary cyclicity in the upper cretaceous successions of the Haymana basin (Turkey): Depositional sequences as response to relative sea-level changes
Haymana havzasının (Türkiye) üst kretase istiflerinde sedimanter devirsellik: Göreceli deniz seviyesi değişimlerini kayıtlayan çökel sekanslar
AFGAN HÜSEYNOV
Yüksek Lisans
İngilizce
2007
Jeoloji MühendisliğiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DEMİR ALTINER
YRD. DOÇ. DR. İ. ÖMER YILMAZ
- Kartalkaya (Kahramanmaraş) yöresi üst kretase (mestrihtiyen) istifinin bentik foraninifer topluluğu
Benthic foraminiferal assemblage of upper cretaceous (maastrichtian) sequence of Kartalkaya (Kahramanmaraş) region
PINAR KILIÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
Jeoloji MühendisliğiÇukurova ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF.DR. NİYAZİ AVŞAR
- Planktonic foraminiferal biostratigraphy, sequence stratigraphy and foraminiferal response to sedimentary cyclicity in the upper cretaceous-paleocene of the Haymana basin (Central Anatolia, Turkey)
Haymana basenindeki (Orta Anadolu, Türkiye) üst kretase-paleosen planktonik foraminifer biyostratigrafisi, sekans stratigrafisi ve foraminiferlerin sedimanter devirselliğe tepkisi
ELNUR AMİROV
Yüksek Lisans
İngilizce
2008
Jeoloji MühendisliğiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEVİNÇ ÖZKAN ALTINER
PROF. DR. DEMİR ALTINER