İslam Hukukunda uykunun hükümlere etkisi
The influence of sleeping to the rules in Islamic Law
- Tez No: 573524
- Danışmanlar: PROF. DR. HÜSEYİN ESEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Hukuk, Religion, Law
- Anahtar Kelimeler: Uyku, Ehliyet, İslam Hukuku, Sleep, Capacity for execution, Islamic Jurisprudence
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 159
Özet
Temel yaşam gereksinimlerinden biri olan uyku, bilinci doğrudan etkileyen bir durum olduğu için ehliyet arızalarından sayılmış ve gerek fıkhın usûl dalında gerekse fürû dalında üzerinde önemle durulmuştur. Dilimizde İslam Hukuku alanında yapılan çalışmalarda, uyku ile ilgili konulara farklı bahislerde dağınık olarak değinilmiştir. Uykunun hükümlere etkisine dair derli toplu Türkçe bir çalışma bulunmamaktadır. Bu tez, bilinç basamaklarından biri olan uykuyla ilgili hükümleri, çeşitli fıkıh kaynaklarından derleyerek bir araya getirmek, farklı görüşleri karşılaştırmak ve belirli bir düzen içinde günümüz insanına sunmak amacıyla yapılmış bir çalışmadır. İslam hukukuna göre ehliyet arızalarından sayılan uyku, kural olarak kişiden dini ve hukuki sorumluluğu kaldırır. Çünkü din ve hukuk, bilinçli ve irade sahibi kimseyi muhatap alır. Bu prensibe göre, uyuyanın Allah'a karşı sorumluluğu olmamalıdır. Aynı şekilde cezai yaptırımlar noktasında ayrıcalıklı olması beklenir. Buna karşılık uyuyan kimse, kul haklarından yani başkalarına verdiği maddi zarardan sorumlu tutulur. Örneğin kişinin uykusunda yuvarlanıp bir başkasının malına zarar vermesi durumunda o malın tazmini gerekmektedir. Yine uyuyan kimse, uykusundaki hareketiyle birinin v ölümüne yol açarsa, diyet denilen maddi tazminatı ödemekle mükelleftir. İslam hukukunda üçüncü şahsın uykusu da ele alınmış ve değerlendirilmiştir. Eşlerin yanında bulunan kimsenin uyuyor olmasının sahih halvetin oluşmasına mâni olup olmadığının tartışılması buna bir örnektir. Tezimiz üç bölüme ayrılmıştır. Birinci bölümde uyku ve ehliyet kavramları açıklanmıştır. İkinci bölümde, uykunun ibâdâta etkisi genel başlığı altında özellikle uykunun taharet, namaz, oruç, hac, kurban ve yeminlere etkisi ele alınmıştır. Üçüncü bölümde ise, uykunun muamelat, münâkehât ve ukûbâta etkisi genel başlığı altında, alışverişte muhayyerlik, ikrar, nikâh, boşanma, süt emzirme, başkasının malına veya canına zarar verme konuları üzerinde durulmuştur. Ayrıca modern hukukta uyumanın yasak olduğu durumlar ve uyurgezerlik konularına yer verilmiştir.
Özet (Çeviri)
Sleeping that is one of the main needs of humanbeings is a condition effecting the conscience directly. Since accepted as a deficiency of capacity for execution, it has been considered both in the roots and branches of the law. Studies in Turkish on Islamic law about sleeping are not only unsatisfying but also unsystematic. There have not been well-coordinated works about the influence of sleeping over the Islamic judgments in Turkish. This thesis aims to gather the judgments about sleeping which is one of the consciousness phases by compiling data from various jurisprudence sources. Moreover, it seeks to find a way for comparing different points of view and presenting them to people who are interested in this topic. Sleeping that is seen in Islamic law as a deficiency of capacity for execution releases people from religious and judicial responsibilities. The reason of it is that religion and jurisprudence confer responsibilities to people who have consciousness and free will. According to this principle, a sleeping person should not only have any responsibility to God but also be free from all penal sanctionings. However, the same person is responsible from other people's rightful dues. For instance, a sleeping person should give compensation if s/he rolls over in his/her sleep and damages another person's goods. vii And again, if a sleeping person conducts a deadly action and murders somebody else in his/her sleep, s/he is responsible to pay a compensation. In Islamic law, it has been discussed and evaluated the third person's sleep. For instance, it has been discussed the condition of the third person who sleeps in the same bed with a couple. This thesis consists on three chapters: In the first chapter, the concepts of sleep and capacity for execution have been clarified. In the second chapter, the effects of sleep to prayers, especially its influences to cleaning, prayer, fasting, pilgrimage, sacrifice and oaths have been reviewed. In the third chapter, the approach of sleeping toward deeds, matrimony and penalties, specifically, free will in trade, acceptance, marriage, divorce, breast-feeding, damaging somebody else's goods or life have been stated. Also, prohibited circumstances of sleeping in modern law and the matter of sleepwalking have been pointed out.
Benzer Tezler
- İslam Hukukunda Bey'ul-ine Akdi
Başlık çevirisi yok
MEHMET FATİH SERENLİ
Yüksek Lisans
Türkçe
1997
DinMarmara ÜniversitesiTemel İletişim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ERKAL
- İslam Hukukunda tüketicinin korunması açısından ayıp muhayyerliği
Başlık çevirisi yok
MUSTAFA KİSBET
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
DinMarmara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAYRETTİN KARAMAN
- İslam Hukukunda emek şirketi
Labor partnership in İslamic Law
AHMET İNANIR
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
DinSakarya ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF.DR. MEHMET ERKAL
- İslam Hukukunda çevre
Başlık çevirisi yok
MECİT KARAASLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
DinSakarya ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. OSMAN ŞEKERCİ
- İslam Hukukunda faizin illeti
Disease of interest in Islamic Law
ALPASLAN ALKIŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
DinSakarya ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FARUK BEŞER