Şanlıurfa-Harran ovasında tarımsal üretimde suyun ekonomik analizi
Economic analysis of water in agricultural production in Şanlıurfa-harran plain
- Tez No: 576208
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MUSTAFA HAKKI AYDOĞDU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ekonomi, Economics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Harran Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 132
Özet
Bu çalışmanın amacı Şanlıurfa-Harran Ovası'nda, tarımsal sulamada kullanılan suyun ekonomik değerinin belirlenmesi ve araştırma sahasındaki tarım işletmelerinde; su işletmeciliği, fiyatlandırma, yaşanan sorunlar ve tarımsal danışmanlık için ödeme istekliliğinin belirlenmesidir. Örneklem hacmi, basit tesadüfi örnekleme yöntemi ile %95 güven sınırında ve %5 hata payı ile 375 olarak hesaplanmıştır. Çalışmada birincil ve ikincil veriler kullanılmıştır. Birincil veriler anketler yoluyla, ikincil veriler ise ilgili kurum, kuruluş ve önceki çalışmalardan elde edilmiştir. Anketler, işletmelerde çiftçiler ile yüz yüze görüşmeler yoluyla 2018 yılında yapılmıştır. Elde edilen veriler istatistiki olarak analiz edilerek, tarım işletmelerinin demografik yapıları, çalışma sahası içinde yer alan çiftçilerin su, sulama birliği, su yönetimi ve işletilmesine bakışları, suya dayalı oluşan gelir artışı, su ekonomisi ve tarımsal danışmanlık için ödeme isteklilikleri tespit edilmiştir. Sonuçlara göre, çiftçilerin eğitimi, yaşı, deneyimi, arazi miktarı ve gelirlerinin istatistiki olarak anlamlı düzeyde araştırılan faktörleri etkiledikleri belirlenmiştir. Tarımsal danışmanlık için ücret ödemeyi kabul edenlerin oranı %22.90 olup, bu katılımcıların ödemeyi kabul ettikleri ortalama ücret miktarı 17.67 TL/da'dır. Bu oran tüm katılımcılar için ortalama 4.00 TL/dekar olarak hesaplanmıştır. Çalışmanın ikinci bölümünde, Şanlıurfa-Harran Ovası tarımsal sulama alanlarının 2017 yılı ürün deseni, ilgili kurumlardan alınan veriler doğrultusunda belirlenmiştir. Bu ürün deseninin su ihtiyacı,“Türkiye'de Sulanan Bitkilerin Bitki Su Tüketim İhtiyaçları”rehberi dikkate alınarak belirlenmiş olup, 2017 yılı maliyet verileri ile birlikte analize tabi tutulmuşlardır. GAP-Harran Ovası'nda yetiştirilen ürünlerin belirlenmesinde ürünlere verilen sübvansiyonların, çiftçilerin ürün deseni seçiminde, etkili olduğu belirlenmiştir. Ovada, tarımsal sulamada kullanılan 1 m3 sulama suyu ile mevcut ürün deseninden, 0.017 kg verim elde edildiği tespit edilmiştir. Harran Ovası'nda 2017 yılı ürün deseni ile 13 459,45 TL/ha gayrisafi üretim değerine ulaşılmış olup, tarımsal sulamada kullanılan 1 m3 su ile 0.812 TL gayrisafi üretim değerine ulaşıldığı belirlenmiştir. Bu değer, aynı zamanda suyun ekonomik değeri olup, suyun etkin ve verimli kullanılması açısından su fiyatlandırmasında karar vericiler tarafından dikkate alınmalıdır. Ayrıca çiftçilerin eğitim seviyelerinde ve gelirlerinde önemli bir artışın sağlanması amacıyla, çalışma sahasında eğitim ve yayım faaliyetlerinin, nitelik ve niceliklerinin, arttırılarak sağlanması gerekmektedir. Bu durum doğrudan çiftçi, bölge ve ülke refahına olumlu katkı sağlayacaktır.
Özet (Çeviri)
The aim of this study was to determine the economic value of water used in agricultural irrigation in the Şanlıurfa-Harran Plain and determination of the water management, pricing, and problems and willingness to pay for agricultural consultancy at agricultural enterprises in the field of research. The sampling volume was calculated as 375 with 95% confidence limit and 5% error margin by simple random sampling method. Primary and secondary data were used in the study. Primary data were obtained through surveys, secondary data were obtained from relevant institutions, organizations and previous studies. The surveys were conducted in 2018 through face-to-face interviews with farmers in the enterprises. The obtained data were analyzed statistically and demographic structures of agricultural enterprises, farmers' views on water user associations, water management and operation, and water based income increase, water economy and willingness to pay for agricultural consultancy have been identified. According to the results, it was determined that the education, age, experience, amount of land and income of the farmers are statistically significantly affected the factors investigated. The rate of those who accepted to pay for agricultural consultancy was 22.90% and the average amount that these participants agreed to pay was 17.67 TL/da. This rate is calculated as 4.00 TL/da for all participants. In the second part of the study, 2017 crop pattern of agricultural irrigation areas of Şanlıurfa-Harran Plain was determined in line with the data obtained from related institutions. The water needs of this crop pattern is determined using the guidelines of“Needs of Irrigated Crop Evapotranspiration in Turkey”and they are subjected to analysis together with cost data in 2017. It was determined that the subsidies given to the crops were effective in the determination of the crops grown in the GAP-Harran Plain. It was determined that 0.017 kg yield was obtained from 1 m3 irrigation water used in agricultural irrigation in the plain. The gross production value of 13 459.45 TL/ha has been reached with the 2017 product pattern, and the gross production value of 0.812 TL has been reached with 1 m3 of water used in agricultural irrigation in the Harran Plain. This value is also the economic value of water and should be taken into consideration by decision makers in water pricing in terms of efficient and efficient use of water. In addition, in order to ensure a significant increase in income and the education level of the farmers, training and extension activities in the researched area should be provided by increasing the quality and quantity. This will directly contribute to the welfare of farmers, the region and the country.
Benzer Tezler
- Şanlıurfa ili suruç ovası sulamalarının sosyo-ekonomik analizi: Bitkisel üretim örneği
Socio-economic analysis of suruç plain irrigation in şanliurfa province: A case of plant production
GÜLİSTAN VURGUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
ZiraatHarran ÜniversitesiTarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA HAKKI AYDOĞDU
DR. HATİCE PARLAKÇI DOĞAN
- Güneydoğu Anadolu projesi (GAP) ve bölgeye etkileri
Başlık çevirisi yok
GÜLAY CEYLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
EkonomiDicle ÜniversitesiMaliye ve Ekonomi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEKİ SEZER
- Şanlıurfa-Harran ovasında traktör işletme parametrelerinin belirlenmesi ve analizi
The determination and analysis of tractor operating parameters in Şanliurfa-Harran plain
NUSRET MUTLU
- Harran Ovası'nda kullanılan pestisitlerin çevresel açıdan değerlendirilmesi
The pesticides used in the national perspective environmental open evaluation
EDİBE PINAR KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Çevre MühendisliğiHarran ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜZEL YILMAZ
- Şanlıurfa-Harran Ovası'ndaki orta büyüklükteki işletmelerde yeterli ve kısıtlı su koşullarında sulama programlaması ve optimum bitki deseni
Irrigation scheduling and optimal cropping pattern with adequate and limited water conditions for middle farming Şanlıurfa-Harran Plain
MUSA ALTIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
ZiraatAnkara ÜniversitesiTarımsal Yapılar ve Sulama Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. KEMAL SÖNMEZ