Geri Dön

Zonguldak havalisinde madenfolklorunda memoratlar

Memorat of coal minening in Zonguldak city

  1. Tez No: 576456
  2. Yazar: BERNA TURAN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ÖZKUL ÇOBANOĞLU
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Halk Bilimi (Folklor), Sosyoloji, Folklore, Sociology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2019
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Halk Bilimi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 174

Özet

1829'da Zonguldak'ın Ereğli ilçesinde Kestaneci köyünden Uzun Mehmet tarafından taşkömürü bulunmuştur. Bulunan taşkömürü rezervlerinin işlenmesiyle Türkiye'de taşkömürü işletmeciliği başlar. Böylelikle Zonguldak tarihin birçok sahnesine şahit olmakla birlikte Cumhuriyet'in ilanından sonra kurulan ilk şehir olarak emeğin başkenti kimliğine sahip olur. Zonguldak, taşkömürü maden işçisi folklorunu ve bu folklor çevresinde gelişen bir kültürü barındırır. Bu kültür burada meslek folklorunu da oluşturmaktadır. Çalışmada meslek folkloru bağlamında alan çalışmasından derlenen bilgiler etrafında ve gözlemler sonucunda başlıklar oluşturulmuştur. Zonguldak'taki kömür ocakları birçok memoratın oluşmasında etkilidir. Bu memoratlar işçilerin ocak sahibi dedikleri olağanüstü varlıkla ilgili çeşitli anlatılardan ibarettir. Görülen odur ki, işçilerin bir tür önlem olarak yerine getirdikleri inançların oluşmasında ve devam etmesinde anlatılan memoratlar etkili olmuştur. Ayrıca memoratlar iş güvenliği açısından da işçilerin önlem almasını sağlamaktadır. Bu güvenlik önlemleri memoratın açık ve kapalı işlevleri bağlamında değerlendirilebilir. Bugün madende çalışan işçilerin birçoğu bu anlatıların ve inançların batıl olduğunu; ocak sahibi denilen olağanüstü iyeyi gördüklerini söyleyenlere ise de gören kişinin uykusuz olması gibi fizyolojik sebeplerden ötürü halüsinasyon görmüş olabileceğini ifade etmektedir. Memorat anlatımında kaynak kişiler çoğu zaman ya bu anlatılanlara inanılmadığı için anlatmak istemediklerini ya da dillendirip tekrar bu olayları yaşamak istemedikleri için anlatmak istemediklerini ifade etmişlerdir. Emeğin başkenti olan Zonguldak ve havalisinin taşkömürü ocaklarıyla ilgili saha çalışmamızda derlediğimiz memoratlar ve meslek folkloru bağlamında derlenen anlatılar ve diğer başlıklar bu çalışmanın içeriğini oluşturmaktadır.

Özet (Çeviri)

Coal was found by Uzun Mehmet from Kestaneci village of Eregli county in Zonguldak basin in 1829. This exploration constitutes the history of coal management in Turkey. After this exploration, Zonguldak, with its coal reserve and management of these reserves, has witnessed many stages of the history. Zonguldak features coal miner folklore and a culture that has developed around this folklore. Here, this culture also forms the work folklore. Because coal mines are below the earth for meters and dark and since they can only be lightened by flashlights or with the light of the helmet of the miners, these places are important for these memorates to develop. These memorates are made up of various narratives about the creature which is called owner of the pit. Apparently, the memorates that have been told had influence on the creation and continuity of the cults that miners performed as a kind of precaution. Besides, memorates provide miners to take precaution in terms of job security. These safety measures can be evaluated as a part of opened or closed function of the memorate. Today, many workers who work in the mine state that the things told and cults are superstitious and the people who say that they have seen the proprietor which is called owner of the pit might have hallucinated because of physiological reasons like insomnia. We observed in our study that workers don't believe in the things that have been told or they don't want to talk about them again in order not to live these events all over. The memorates that we compiled in our fieldwork about the mines of Zonguldak Vicinage which is the capital of labour, form the content of this article.

Benzer Tezler

  1. Zonguldak'ın yerel tarihi ve öğretimi: Kömürün bulunmasından 1938'e

    Local history and teaching of the Zonguldak: Form the discovery of the coal to 1938

    FERİDE YILMAZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Eğitim ve ÖğretimBolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi

    İlköğretim Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. CEMAL AVCI

  2. GPS'in orman kadastrosundaki yerinin araştırılması

    Investigation of place of GPS forest land survey

    MEHMET ALİ BAŞARAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1999

    Ormancılık ve Orman MühendisliğiZonguldak Karaelmas Üniversitesi

    Orman Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. METİN TUNAY

  3. Kirazlık (Bartın) barajı florası: Kirazlık (Bartın) bölgesindeki otsu ve odunsu taksonların belirlenmesi

    The Flora of Kirazlık (Bartın) dam: This Ph.D. thesis called 'flora of Kirazlık (Bartın) dam' has been done to establish the plants in the area that will be under the lake dam

    SAİME BAŞARAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1999

    Ormancılık ve Orman MühendisliğiZonguldak Karaelmas Üniversitesi

    Orman Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. METİN BARIBAŞ

  4. Camiyanı karaçamının (Pinus nigra arn.subsp.pallasiana var. pallasiana) bazı anatomik, teknolojik ve kimyasal özellikleri

    Anatomic, technological and chemical properties of Camiyanı blackpine (Pinus nigra arn.subsp.pallasiana var. pallasiana)

    GÖKHAN GÜNDÜZ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1999

    Ormancılık ve Orman MühendisliğiZonguldak Karaelmas Üniversitesi

    Orman Endüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HASAN VURDU

  5. Buğday saplarından (Triticum aestivum L.) orta yoğunlukta lif levha (MDF) üretimi

    Medium density fiberboard (MDF) manufacturing from wheat straw (Triticum aestivum L.)

    ABDULLAH İSTEK

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1999

    Ormancılık ve Orman MühendisliğiZonguldak Karaelmas Üniversitesi

    Orman Endüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HÜDAVERDİ EROĞLU