Ahmet Mithat Efendi'nin roman ve hikayelerinde aile yapısı
The family structure in Ahmet Mithat Efendi's novel and stories
- Tez No: 578824
- Danışmanlar: PROF. DR. FAZLI GÖKÇEK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 210
Özet
Ahmet Mithat Efendi 1870 yılında hikâye yazarak başladığı yazın hayatına 1874 yılından itibaren romanları eklemiştir. Hasan Mellah ile başlayan romanları, Jön Türk ile son bulmuştur. Tanzimat Dönemi'nin en belirgin sorunu olan Batılılaşmanın yanlış anlaşılması üzerine Tanzimat yazarlarının ortak sorunu haline gelen alafranga tiplerin ortaya çıkışı, eserler için geniş bir malzeme yaratmıştır. Roman ve hikâye gibi edebiyata yeni giren türlerle, toplumun yeni girdiği medeniyet dairesi doğru anlatılmaya çalışılmıştır. Ahmet Mithat Efendi'nin 1879-1882 yılları arasında yazdığı romanlarla, geleneksel Osmanlı toplumunun aileye bakışını, evlilik hayatını yargılayışını, önlenemez duyguların varlığını söze döküşünü hikâye etmiştir. Bu yıllar bizi Şefik ve Raziye, Resmi, Kalyopi, Suphi ve Hicabi, Dürdane ve Ulviye, Necati ve Ferdane ile tanıştırmıştır. 1891 yılında yazılan Müşahedat, Osmanlı toplumundaki gayri Müslimlerin yaşantısından kesitler sunarken 1895 yılında yazılan Taaffüf, tam bir evlilik notudur. 1898 yılında yazılan Mesail-i Muğlaka, artık olgunluğa erişmiş ideal Osmanlı gencinin ulaştığı son noktadır ki bu gencin tam on yıl gerisinde Demir Bey yahut İnkişaf-ı Esrar'da Mustafa Kamerüddin bize olması gereken“şık”tanımını yapmaktadır. Ahmet Mithat Efendi düşünen bir adam olarak, düşündüklerini paylaşmaktan hiç çekinmemiştir. Toplumun her kesiminden kadın ve erkeği kendine roman ve hikâye kişisi olarak seçen yazar, çok eşlilik, kaç-göç- görücü usulü evlilik kavramlarına bakış açısını göstermiştir. Hemen hemen tüm eserlerinde Batı medeniyetinin doğru anlaşılması gerektiğini özenle belirtmiştir. Batı'nın, özellikle Fransızların yaşam biçiminde gördüğü olumsuzlukları okuyucusuna iyice ezberletmiş ve olmaması gereken tüm davranışları, alafranga tiplerine yaptırarak gördükleri zararları topluma ibret olarak sunmuştur. İnsanların ahlakından yetişme tarzına, iktisattan modaya, ekonomiden felsefe ve ilime kadar her konunun içinde olan Ahmet Mithat Efendi edebiyatı, bilgi aktarımı için kullanmıştır. Sık sık kurgularının içine girmiş ve okuyucuyu yönlendirmiştir. Yönlendirmelerinde çoğunlukla bilgisi yanında tecrübelerinden faydalandığını söylemek yanlış olmayacaktır. Ahmet Mithat Efendi'nin, aileyi temel aldığı yaşam biçimini, yeni girilen medeniyet dairesinde daha işlevsel hale getirme gayretinde olduğu söylenebilir.
Özet (Çeviri)
Ahmet Mithat Efendi, who started writing by writing a story in 1870, has added novels since 1874. His novels started with Hasan Mellah and ended with Young Turk. The emergence of alafranga types, which became the common problem of Tanzimat writers upon the misunderstanding of Westernization, which is the most prominent problem of the Tanzimat Period, created a wide material for the works. With the new genres of literature such as novels and stories, the new civilization department of the society has been tried to be told correctly. In the novels written by Ahmet Mithat Efendi between 1879-1882, he told the story of traditional Ottoman society's view of the family, judging the life of marriage, and the existence of inevitable feelings. These years introduced us to Şefik and Raziye, Resmi, Kalyopi, Suphi and Hicabi, Dürdane and Ulviye, Necati and Ferdane. Müşahedat, written in 1891, presents sections of the life of non-Muslims in Ottoman society, while Taaffüf, written in 1895, is a complete marriage note. Mesail-i Muğlaka, written in 1898, is the last point reached by the ideal Ottoman youth who has reached maturity, just ten years behind this young man, Mustafa Kamerüddin in İnkişaf-ı Esrar define us as“elegant”man. Ahmet Mithat Efendi, as a thinking man, never hesitated to share what he thought. The writer, who chooses women and men from all walks of life as heroes, has shown his perspective on polygamy, how-to-migrate and arranged marriage. In almost all his works, he carefully stated that Western civilization should be understood correctly. He memorized the problems of the West, especially the French, in the way of life, and presented all the behaviors that should not have been done to the types of alafranga as a warning to the society. Ahmet Mithat Efendi, who is in every subject from the morality of people to the upbringing, from economics to fashion, from economics to philosophy and science, has used literature for the transfer of knowledge.
Benzer Tezler
- Ahmet Mithat Efendi'nin roman ve hikâyelerinde antroponimler
Anthroponyms in Ahmet Mithat Efendi's novels and stories
MELİSA SIDIKA ÖZKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DilbilimEge ÜniversitesiTürk Dili ve Lehçeleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İBRAHİM ŞAHİN
- Ahmet Midhat Eefendi'nin roman ve hikâyelerinde eğitim aracı olarak edebiyat : Kadın ve kız çocuklarının eğitimi
Women and girls education in novels and stories of Ahmet Midhat Efendi
NAZAN KUL
Doktora
Türkçe
2009
Türk Dili ve EdebiyatıMarmara ÜniversitesiTürk Edebiyatı Bölümü
PROF. DR. SEMA UĞURCAN
- Ahmet Midhat Efendi'nin roman ve hikâyelerinde roman hakkındaki görüşleri
Ahmet Mi̇dhat Efendi's views on fiction in his novels and stories
VOLKAN GEMİLİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Türk Dili ve EdebiyatıErzincan ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SELÇUK ÇIKLA
- Hüseyin Rahmi Gürpınar'ın hikayeciliği
Evalution of the stories of Hüseyin Rahmi Gürpınar
ESİN ALÇİÇEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Türk Dili ve EdebiyatıEge ÜniversitesiTürk Edebiyatı Bölümü
PROF. DR. FAZIL GÖKÇEK
- Ahmet Midhat Efendi'nin roman ve hikâyelerinde kadın
Woman in the novels and stories of Ahmet Midhat Efendi
ESRANUR KARAÇENGEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Türk Dili ve EdebiyatıKaradeniz Teknik ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÜLKÜ ELİUZ