Geri Dön

Osmanlı'da tek hadis şerhçiliği: Kâfiyecî 879/1474 örneği

Single hadith commentaries in the ottoman empire the Kâfiyecî example

  1. Tez No: 580295
  2. Yazar: TAHA RIDVAN AKAY
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ SEYİT ALİ GÜŞEN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Din, Religion
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2019
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Hadis Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 191

Özet

Hadis rivayetleri, yapı itibariyle Hz. Peygamber'in bir anını aktaran metinler olması sebebiyle genellikle olayın bağlamını içermezler. Bu da Hz. Peygamber'in vefatından hemen sonrasında bu tür rivayetlerin açıklanması ihtiyacını doğurmuştur. Nesillerin olayın bağlamından uzaklaşması nedeniyle başlayan sözlük formundaki çalışmalar, ilerleyen zamanlarda muhtevası genişleyen açıklama metinlerine dönüşmüş ve böylece ilk yazılı hadis şerhleri ortaya çıkmıştır. Gereksinimlerin farklılığı şerh faaliyetlerinin çeşitlenmesini etkilemiş, hicrî IV. asırda ortaya çıkan şerh çalışmaları içerisindeki tek hadis şerhçiliği, hadis literatür tarihinde erken dönemden itibaren yerini almıştır. Osmanlı Dönemi ve Coğrafyası dâhilinde yoğun olarak kaleme alınan tek hadis şerhlerini genel bir değerlendirmeye tabi tutmak, bu çalışmanın merkezini oluşturmaktadır. Osmanlı'da bir gelenek halini alan tek hadis şerhçiliğinin gelişim çizgisini ve öne çıkan hususlarını incelemek, aynı zamanda döneme hakim olan fikrî akımları tanımamıza olanak sağlayacaktır. Osmanlı'da bilinen ilk tek hadis şârihi Kâfiyecî (ö. 879/1474), çeşitli alanlardaki birikimini, diğer eserlerinde olduğu gibi telif ettiği Hulâsatu'l-akvâl fî hadîsi“İnneme'l-a'mâl”adlı risalesine de yansıtmıştır. Söz konusu şerhin muhtevası ve yazımında takip edilen metodun irdelenmesi, bu araştırmanın amaçları arasında yer almaktadır.

Özet (Çeviri)

Since they are structurally the texts that convey a moment of the Prophet, the hadith narrations usually do not include the context of the referred event. This inevitably led to the need to explain such narrations immediately after the death of the Prophet. The studies in the form of a glossary, for which started with the gradual divergence of generations from the context of the referred event, turned into explanatory texts whose contents were expanded in later times; and thus, the first written hadith commentaries emerged. The diversity of requirements influenced the diversification of commentary activities; emerging in the tenth century commentary tradition, the single hadith commentaries have taken its place in the history of hadith literature from the early period. A general evaluation of the single hadith commentaries written extensively in the Ottoman period and geography constitutes the center of this study. Examining the development line and its prominent aspects of the single hadith tradition, which became a tradition in the Ottoman Empire, will also enable us to recognize the intellectual movements that dominate the period. The first known single hadith commentator in the Ottoman Empire, Kâfiyecî (d. 879/1474), as in various fields to his treatise, reflected the accumulation of knowledge to his work titled Hulâsatu'l-akvâl fî hadîsi“İnneme'l-a'mâl”. This study precisely aims to understand his method applied in content and writing of this tract.

Benzer Tezler

  1. Osmanlı dönemi hadis şerhçiliği -16. yüzyıl-

    Ottoman period hadith commenting -16. century-

    GÜLSÜM KORKMAZER

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    DinSakarya Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ERDİNÇ AHATLI

  2. Kâdî Beyzâvî'nin Tuhfetü'l-ebrâr'ı ile İbn Melek'in Şerhu Mesâbîhi's-sünne'sinin muhteva ve yöntem açısından mukayesesi

    A comparison of Kâdi al-Bayzâvî's Tuhfah al-Abrâr and Ibn Melek's Sherhi Masâbîh al-sunnah in terms and content

    ABDULLAH ÇİMEN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    DinUşak Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HİKMET GÜLTEKİN

  3. Hacı Ahmed b. Seyyid el-Bigavî ve Terceme-i Avârifu'l-maârif'i (22-43. bablar)

    Haci Ahmed b. Seyyid al-Bigavî and Tarjama al-Awārif al-maārif (sections of 22-43)

    NEBİYE BUDAK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    DinSakarya Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ AYŞEGÜL METE

  4. Zâhid Bin Muhammed'in Kitâb-ı Şem'î ve Sürûrî 'Alâ Dîvân-ı Hâfız adlı eseri (150a-175b inceleme-metin)

    Zahid Bin Muhammad's Kitab-ı Şem'i and Sururi 'Ala Diwan-ı Hafız's work (Analysis between 150a-175b-text)

    ŞEYHMUS MUNGAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Türk Dili ve EdebiyatıMardin Artuklu Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ EMRULLAH YAKUT

  5. Hoca Sadeddin Efendi'nin Tȃcü't Tevȃrȋh adlı eserinde 1. Murâd Dönemi transkripsyonu ve değerlendirilmesi

    Transcription and evaluation of Murad I in Tacü't Tevarih by Hoca Sadeddin Efendi

    ESRA HAVZA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    TarihErzincan Binali Yıldırım Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    PROF. ABDULKADİR GÜL