Geri Dön

Kırgız Türkçesi ve Türkiye Türkçesinde bir hareketi karşılayan birleşik fiiller (isim+yardımcı fiil)

Complex verbs that express action in Kyrgyz and Turkish languages

  1. Tez No: 581477
  2. Yazar: MEHMET YALÇINKAYA
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. BURUL SAGINBAYEVA
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Dilbilim, Linguistics
  6. Anahtar Kelimeler: Yardımcı Fiiller, Birleşik Fiiller, Tataal Etişter, Kırgız Türkçesi, helping verbs, complex verbs, tataal etishter”, kyrgyz tili”
  7. Yıl: 2010
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türkoloji Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 94

Özet

Bu çalışmada isim + yardımcı fiillerle kurulan birleşik fiiller Kırgız Türkçesi ve Türkiye Türkçesinde yapısal farklılıkları ile ele alındı. Çalışmanın amacı, Kırgız Türkçesi ve Türkiye Türkçesinde isim + yardımcı fiillerle kurulan birleşik fiilleri köken, ses, şekil ve anlam bilgisi açısından farklılıklarını, oluşum şekillerini inceleyerek, aralarındaki benzerlikleri ve farklılıkları ortaya koymaktır. Çalışmanın birinci bölümünde“fiil”,“yardımcı fiil”,“birleşik fiil”kavramları üzerinde durularak, yardımcı fiillerin tarihî gelişimi çeşitli makaleler ve bilimsel çalışmalar ışığında yansıtılmaya çalışıldı. Devamında Kırgızca ve Türkçedeki birleşik fiillerin yapısal özellikleri Kırgız ve Türk gramercilerinin görüşleri doğrultusunda açıklanmaya çalışıldı. Çalışmanın ikinci bölümünde ise Bir Hareketi Karşılayan Birleşik Fiillerin Kırgız Türkçesinde çokça kullanılan örnekleri çeşitli dilbilgisi kitaplarından derlenmeye çalışıldı. Çalışmanın üçüncü bölümünde ise Bir Hareketi Karşılayan Birleşik Fiillerin Türkiye Türkçesindeki örneklerinin listesi verildi. Kırgızcada olduğu gibi köken bilim çalışması ile sözlüklerden faydalanılarak yapıda kullanılan sözcüklerin kökenleri tespit edilmeye çalışıldı. Çalışmanın dördüncü bölümünde Kırgızca ve Türkçe isim + yardımcı fiillerle kurulan bazı birleşik fiillerin yapısal özellikleri, ses, şekil bilgisi açısından karşılaştırılarak benzerlikler ve farklılıklar sonuç bölümünde yansıtılmaya çalışıldı.

Özet (Çeviri)

I this thesis work structural differences of complex verbs were examined, those consisting of noun + helping verb, in Kyrgyz and Turkish languages. The objective of the thesis work is to uncover differences and similarities of complex verbs, those consisting of noun + helping verb, in Kyrgyz and Turkish languages by means of analysis of form of formation, of differences from the standpoint of semantics, morphology, phonetics, and etymology. In the first section of this work we tried to express history of formation of helping verbs in the light of different articles and scientific works by placing an emphasis on such concepts as“verb”,“helping verb”,“complex verb”. Further we tried to explain structural peculiarity of complex verbs, those consisting of noun + helping verb resting on views of Kyrgyz and Turkish grammarians. In the second section of this work we tried to collect frequently used examples of complex verbs in Kyrgyz language that express action. In the third section of this work we tried to collect frequently used examples of complex verbs in Turkish language that express action. The same as in Kyrgyz language, by using dictionaries and etymological researches, we tried to define etymology of words usage. In the fourth section we tried to compare structural peculiarity of some complex verbs, those consisting of noun + helping verb, in Kyrgyz and Turkish languages from the standpoint of phonetics, morphology and transferred their similarities and differences in concluding section of this work.

Benzer Tezler

  1. Biçim-sözdizimsel ve anlambilimsel açılardan Kırgız Türkçesinde çatı

    Морфо-синтаксисттик жана семантикалык жактан кыргыз тилиндеги мамиле категориясы

    IŞIN BİLGE KAĞAN SELÇUK

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2005

    DilbilimKırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi

    Türkoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. BURUL SAGINBAYEVA

    PROF. DR. AHMET BURAN

  2. Kırgız şairi Ceñicok'un şiirlerinde muhteva üzerine bir değerlendirme

    An evaluation with regards to content in the poems of Kyrgyz poet Ceñicok

    ASLIHAN ÇİKDEMTEPE

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Türk Dili ve EdebiyatıKarabük Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSTAFA KUNDAKCI

  3. Kırgız Türkçesi ve Türkiye Türkçesinde sözcüklerin cinsiyetlere göre çağrışım alanları

    Association areas of words according to gender in Kyrgyz and Turkish

    SÜLEYMAN BARLAS

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    DilbilimGazi Üniversitesi

    Çağdaş Türk Lehçeleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FİGEN GÜNER DİLEK

  4. Kırgız Türkçesi ve Türkiye Türkçesinde yalancı eş değerler

    Kyrgyz Turkish and Turkey Turkish false friends

    YAŞAR ÖZLEM

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    DilbilimMuğla Sıtkı Koçman Üniversitesi

    Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. GÜLSİNE UZUN

  5. Kırgız Türkçesi ve Türkiye Türkçesindeki hayvan adları

    Kyrgyz Turkish and animal names in Turkey Turkish

    BİLGE ÖZBEY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Türk Dili ve EdebiyatıMersin Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ALİ TAN