Üniversite öğrencilerinde bilişsel esneklik ve belirsizliğe tahammülsüzlük ile kişilik özellikleri arasındaki ilişki
Relationship between cognitive flexibility and intolerance of uncertainty and personality traits university students
- Tez No: 583636
- Danışmanlar: PROF. DR. ERDAL HAMARTA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Necmettin Erbakan Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 84
Özet
Bu araştırmada; üniversite öğrencilerinde bilişsel esneklik, belirsizliğe tahammülsüzlük ile kişilik özellikleri arasındaki ilişki incelenmiştir. Araştırmanın örneklemini; 2017- 2018 Eğitim-Öğretim yılında Necmettin Erbakan Üniversitesi'nin farklı bölümlerinde öğrenim görmekte olan 700 öğrenci oluşturmuştur. Katılımcıların demografik bilgilerini belirlemek için 'Kişisel Bilgi Formu', bilişsel esneklik düzeylerini belirlemek için 'Bilişsel Esneklik Envanteri', belirsizliğe tahammülsüzlük düzeylerini belirlemek için 'Belirsizliğe Tahammülsüzlük Ölçeği', kişilik özelliklerini belirlemek için 'Sıfatlara Dayalı Kişilik Testi' kullanılmıştır. Verilerin analizinde, katılımcıların bilişsel esneklik, belirsizliğe tahammülsüzlük ve kişilik özelliklerinin cinsiyet değişkenine göre anlamlı olarak farklılaşma durumunu ortaya koymak için; 'Bağımsız Gruplar İçin T Testi' analizi kullanılmıştır. Bilişsel esneklik, belirsizliğe tahammülsüzlük ile kişilik özellikleri arasındaki ilişkiyi belirlemek amacıyla 'Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon Tekniği' analizinden yararlanılmıştır. Kişilik özelliklerinin bilişsel esnek ve belirsizliğe tahammülsüzlük üzerindeki yordayıcı etkisini test etmek amacıyla çoklu regresyon analizi uygulanmıştır. Araştırma sonuçlarına göre; üniversite öğrencilerinin bilişsel esneklik düzeyleri, cinsiyete göre anlamlı ölçüde farklılaşırken belirsizliğe tahammülsüzlük düzeyleri cinsiyete göre anlamlı olarak farklılaşmamaktadır. Dışadönüklük, deneyime açıklık, yumuşak başlılık ve sorumluluk kişilik özelliklerinde cinsiyete göre farklılaşma bulunmazken, duygusal dengesizlik kişilik özelliklerinde kadınların lehine anlamlı bir farklılık bulunmaktadır. Bilişsel esneklik, belirsizliğe tahammülsüzlük ve kişilik özellikleri arasındaki ilişkiye bakıldığında; bilişsel esneklik ile belirsizliğe tahammülsüzlük arasında negatif yönlü anlamlı bir ilişkinin olduğu tespit edilmiştir. Bilişsel esneklikle kişilik özelliklerinden dışadönüklük, deneyime açıklık, yumuşak başlılık ve sorumluluk arasında pozitif yönlü; duygusal dengesizlik arasında negatif yönlü anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Belirsizliğe tahammülsüzlüğün, duygusal dengesizlik kişilik özelliğiyle pozitif yönlü, dışadönüklük, deneyime açıklık ve sorumluluk kişilik özellikleri ile negatif yönlü anlamlı olarak ilişkili olduğu bulunmuştur. Bununla beraber belirsizliğe tahammülsüzlük ile yumuşak başlılık arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişkinin olmadığı ortaya konmuştur. Yapılan çoklu regresyon analizi sonucunda; bilişsel esnekliğin yordanmasında sırasıyla duygusal dengesizlik, deneyime açıklık, sorumluluk, dışadönüklük ve yumuşak başlılık kişilik özelliklerinin anlamlı olarak etkili oldukları görülmüştür. Belirsizliğe tahammülsüzlüğün yordanmasında ise; sırasıyla duygusal dengesizlik ve dışadönüklük kişilik özelliklerinin anlamlı bir etkisi olduğu bulunmuştur.
Özet (Çeviri)
In this study, the relationship among cognitive flexibility, intolerance of uncertainty and personality traits among university students is examined. The sample is composed of 700 students studying at different faculties at Necmettin Erbakan University in 2017-2018 Academic Year. In the study, to determine the demographic information of the participants“the Personal Information Form”, to define their cognitive flexibility levels“the Cognitive Flexibility Inventory(CFI)”, to identify their intolerance of uncertainty levels“the Intolerance of Uncertainty Scale(IUS)”and to define their personality traits“the Adjective Based Personality Scale(ABPT)”have been used.For data analysis,“The Independent Sample T-Test”has been analyzed in order to reveal the meaningful differentiation of the participants' cognitive flexibility, intolerance of uncertainty and personality traits according to the gender variable.“Pearson Correlation Moments Coefficient”has been analyzed to identify the relationship between cognitive flexibility, intolerance of uncertainty and personality traits. Moreover, multiple regration analysis has been applied to test the predictive effect of personality traits on cognitive flexibility and intolerance of uncertainty. According to the results of the study; while the cognitive flexibility levels of university students meaningfully differentiates according to gender, their intolerance of uncertainty levels does not. Although there has been no differentiation in the extraversion, openness to experience, agreableness and conscientiousness among personality tarits according to gender; there hes been a significant difference in neuroticism in favor of women. Based on the relationship between cognitive flexibility, intolerance of uncertainty and personality traits; a significant negative correlation between cognitive flexibility and intolerance of uncertainty has been detected. While a significant positive correlation between cognitive flexibility and personality traits(extraversion, openness to experience, agreableness, conscientiousness) has been found, there has been a significant negative correlation between cognitive flexibility and neuroticism. On the basis of the results of the multiple regression analysis; neuroticism, openness to experiance, conscientiousness, extraversion and agreableness have respectively been observed to be significantly effective in predicting cognitive flexibility. Furthermore, neuroticism and extraversion have respectively been found effective in predicting intolerance of uncertainty.
Benzer Tezler
- Macera terapisi temelli grupla danışmanlığın üniversite öğrencilerinde bilişsel esneklik ve belirsizliğe tahammülsüzlüğe etkisi
Effects of adventure therapy based group counseling on graduate students' cognitive flexibility and intolerance of uncertainty
ASİYE BÜŞRA ŞİRİN AYVA
Doktora
Türkçe
2018
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AZİZE NİLGÜN CANEL
- COVID 19 pandemisinde üniversite öğrencilerinin belirsizliğe tahammülsüzlük ve travma sonrası büyüme düzeyleri arasındaki ilişkide bilişsel esneklik, yalnızlık ve sosyal desteğin aracılık rolü: Farklı modellerin denenmesi
The mediation role of cognitive flexibility, loneliness and social support in the relationship between university students' levels of uncertainty intolerance and post-traumatic growth in the COVID 19 pandemic: Testing different models
İCLAL CİVAN İLGÜN
Doktora
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimAnadolu ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BAHTİYAR ERASLAN ÇAPAN
- Beliren yetişkinlik dönemindeki bireylerde yaşantısal kaçınma, kendindelik ve bilişsel esnekliğin, kaygı ile belirsizliğe tahammülsüzlük ilişkisindeki rolü: Bir model denemesi
The role of experiential avoidance, mindfulness and cognitive flexibility in the relationship anxiety and intolerance to uncertainty in adulthood individuals: A model test
GÜLAY ÖZSOY
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. UĞUR DOĞAN
- Üniversite öğrencilerinin bilişsel esneklik, öz-anlayış ve yılmazlıkları ile kariyer stresleri arasındaki ilişkinin incelenmesi
Examining the relationship between cognitive flexibility, self-compassion, resilience and career stress of university students
ZEYNEP YALÇIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
PsikolojiYıldız Teknik ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CEYMİ DOENYAS
- Sanat pratiklerinin bilinçdışı ile ilişkisinde hız faktörü
Speed factor in relation to the unconscious in art practices
BURCU NUR CENGİZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Güzel SanatlarAnadolu ÜniversitesiResim Ana Sanat Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜLÇİN KARACA