Bazı makarnalık buğday genotiplerinde azotun verim ve kalite özellikleri üzerine etkisi
Effect of nitrogen on yield and quality parameters of durum wheat (Triticum durum desf.)
- Tez No: 58431
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET AKTAŞ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1997
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Toprak Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 98
Özet
Bu araştırmada, su ve azotun etkinliğinin farklı olabileceğinin düşünüldüğü ortamlarda, 6 farklı makarnalık buğday genotipinin, verim ve kalite değerleri üzerinde çalışılmıştır. Bu amaçla Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Ankara-Haymana çiftliğinde, 1991-92 ve 1992-93 yıllarında su kısıtının olmadığı taban tarlada toprak derinliğinin 90 cm' den az olduğu kıraç yerlerde iki ayrı tarla denemesi kurulmuştur. Makarnalık buğday genotipleri Kunduru 1 149, Çakmak 79, Ç-1252, Ç-1259, Kızıltan 91 ve Ank 01'dir. Toprağa 0, 4, 8, 12, 16 kg/da azot uygulanarak ve tesadüf bloklarında bölünmüş parseller deneme deseniyle düzenlenmiştir. Hasat sırasında tane verimi, biyolojik verim, m2' deki başak sayısı, başaktaki tane sayısı değerleri ile hasat sonrasında bin tane ağırlığı, tane camsılığı ve proteini, hektolitre ağırlığı belirlenmiştir. Ayrıca laboratuarda kardeşlenme, sapa kalkma ve çiçeklerime dönemlerinde alman bitki örneklerinde toplam azot analizleri yapılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, kıraç yerlerde, artan düzeylerde uygulanan azotlu gübreleme ile en yüksek verim, Ç-1252 ile elde edilmiştir. En iyi kalite değerlerini ise Kunduru 1 149 vermiştir. Verimde su kısıtı en önemli faktörlerden birisidir. Su kısıtının olduğu yerlerde, azot düzeyinin arttırılması ile yeşil aksamın artması sonucu, su kullanım kabiliyeti de artmaktadır. Su kısıtının olmadığı taban tarlalarda genotipler arasında kalite değerleri açısından bir fark görülmemiştir. Bütün genotipler gözlenen kriterler açısından en yüksek kalite değerlerine ulaşmışlardır. Kıraç tarlada her iki yılda su stresi arttıkça tane verimi, biyolojik verim ve hasat indeksi azalmıştır. Bu çalışma sonucunda çeşidin etkisinin en fazla m2' de başak sayısı, başakta tane sayısı, hektolitre ağırlığı, bin tane ağırlığı, azotlu gübre uygulamalarının etkisinin ise tanenin protein kapsamı biyolojik verim ve bitki toplam azot miktarı üzerinde olduğu görülmüştür. Anahtar Kelimeler : Makarnalık buğday genotipleri, N düzeyleri, bitki gelişme dönemleri, verim, verim kompenentleri, kalite kriterleri, bitki toplam azotu.
Özet (Çeviri)
This study was carried out to determine the effect of different nitrogen rates, environmental conditions and wheat genotypes on yield and quality. The experiment was conducted between 1991-1993, with Kunduru 1149, Çakmak 79, Ç-1252,Ç-1259, Kızıltan 91 and Ank Olcv. The experimental design was RCBD split-plot with 3 replications. Seed yield, biological yield, the number of spike/m2, the number of seed/spike, harvest index were observed at the harvest time on the field. Vitreous, protein content, thousand kernel weight, hectoliter weight, and total nitrogen content in the plant were recorded in the laboratory. The research results indicated that Ç-1252 c.v. gives the highest average yield in dryland conditions. The best quality parameters were recorded on Kunduru 1149. Water deficiency is the most restrictive factor for yield. As nitrogen rate is increased, the plant water use efficiency is increased. There wasn't any differences among genotypes in quality parameters in the field without water restriction Seed yield, biological yield and harvest index were decreased as water restriction increased for both year. In conclusion, the number of spike/m2, the number of seed in per spike, hectoliter weight and thousand kernel weight were affected from genotype while protein content, biological yield and nitrogen content in the plant were affected from nitrogen application. Key wards : Triticum durum Desf, Nitrogen application, wheat growing stage, yield components, quality parameters, total plant nitrogen.
Benzer Tezler
- Bazı makarnalık buğday (Triticum durum L.) genotiplerinin azot içeriği düşük ve yeterli ortamlarda kombinasyon yeteneklerinin belirlenmesi
Determination of combining abilities of some durum wheat (Triticum durum L.) genotypes in nitrogen content low and enought environments
MELTEM YAŞAR
- Bazı makarnalık buğday genotiplerinde tuz toleransının belirlenmesi
Determination of salt tolerance of some durum wheat genotypes
ZEYNEP ASAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
ZiraatHatay Mustafa Kemal ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ATAK
- Diyarbakır koşullarında yerel ve güncel makarnalık buğday genotiplerinde verim ve bazı kalite özelliklerinin incelenmesi
Investigation of yield and some quality characteristics of local and current durum wheat genotypes under Diyarbakir conditions
FATİME BAYKARA
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
ZiraatHatay Mustafa Kemal ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ATAK
- Çukurova taban ve kıraç koşullarında bazı ekmeklik ve makarnalık buğday genotiplerinde stoma iletkenliği ve yaprak özellikleri ile verim ve verim unsurları arasındaki ilişkiler üzerine bir araştırma
A research on relationships with stomatal conductance and the other leaf traits between grain yield and components in bread and durum wheat genotypes under Çukurova high - and low - land conditions
BİLGE BAHAR
- Topraktan ve yapraktan uygulanan borun bazı ekmeklik ve makarnalık buğday genotiplerinde verim ve kimi kalite özelliklerine etkisi
Effects of soil and foliar applied boron on yield and some quality parameters of bread (Triticum aestivum L.) and durum (Triticum durum L.) wheat genotypes
YAKUP ÇIKILI