Yunus Emre konulu romanlarda Türk halk kültürü unsurları
Elements of Turkish folk culture in novels about Yunus Emre
- Tez No: 584561
- Danışmanlar: PROF. DR. ŞAHİN KÖKTÜRK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Halk Bilimi (Folklor), Türk Dili ve Edebiyatı, Folklore, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Yunus Emre, roman, halk kültürü, halk edebiyatı, Yunus Emre, novel, folk culture, folk literature
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ondokuz Mayıs Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Halk Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 259
Özet
Folklor/halk bilimi, halka ait olan her şeyi ele alan, bunları derleyen, sınıflandıran, çözümleyen ve yorumlayan bir bilimdir. Sosyal gelişmeler ve teknolojik ilerlemelere bağlı olarak folklorik ürünler de zamanla değişim ve dönüşüme uğrar. Halkın âdetleri, gelenek ve görenekleri bu yeni hayat tarzına göre şekillenir. Bir toplumun kültürel bilinçaltı hakkında yorum yapılabilmesi için geçmişten bugüne derlenen kültürel verilerin bir arada değerlendirilmesi gerekir. Folklor malzemelerinin edebî eserlerde -bu çerçevede romanlarda- yer alması, onların kaydedilmesi ve korunması açısından önemlidir. Kurguyu sağlam temele oturtmak amacıyla ve bir niyet doğrultusunda folklora başvuran yazar, dolaylı olarak halk kültürünü de sonraki nesillere aktarmış olur. Anadolu'nun Türkleşmesi ve İslamlaşmasında etkin rol almış olan bir edebî şahsiyet olarak Yunus Emre hakkında bugüne kadar on yedi roman yazılmıştır. Halk kültürü açısından kayda değer unsurlar barındıran bu romanlar, Yunus Emre'nin menkıbe ve şiirleri esas alınarak kurgulanmıştır. Bu çalışmada Yunus Emre'nin tarihî, menkıbevî hayatı ve şiirleri bağlamında kurgulanan on yedi roman; halkbilgisi ve halk edebiyatı ürünleri açısından incelenmiş, benzer ve farklı yönleri ortaya konulmuştur. Giriş ve dört bölümden oluşan bu tezin giriş kısmında halk kültürünün yaratıcısı olan halkın, kavram olarak ne olduğuna ve halk biliminin amacına değinilmiştir. Tezin birinci bölümünde Yunus Emre'nin tarihî, menkıbevî hayatına ve edebî şahsiyetine; ikinci bölümde romanların yazar adlarına, kısa hayat hikâyelerine ve roman özetlerine yer verilmiştir. Üçüncü bölümde romanlarda tespit edilen halk kültürü unsurları, dördüncü bölümde ise halk edebiyatı unsurları tasnif edilip incelenmiştir. Romanların kurgusundaki Yunus Emre menkıbe ve şiirleri tablo haline getirilmiştir. Romanlarda dörtlük veya beyit boyutunu aşan şiirlerin ilk ya da redif mısrası tabloya eklenmiş, böylece ortak kullanılan şiirlerin görülmesi sağlanmıştır. Romanlarda sıkça başvurulan motifler, sayı formelleri ve deyimler; bir mukayese imkânı vermesi bakımından grafikler halinde sunulmuştur.“Sonuç”ta ise çalışma esnasında edinilen bilgi ve kazanımlara değinilmiştir.
Özet (Çeviri)
Folklore is a science that deals with, compiles, classifies, analyzes and interprets everything that belongs to the people. Depending on social developments and technological improvements, folkloric materials also undergo change and transformation over time. The customs and traditions of the people are shaped according to this new way of life. In order to comment on the cultural subconscious of a society, cultural data compiled from past to present should be evaluated together. It is important for folklore materials to be included in literary works - novels within this framework - in terms of recording and preserving them. In order to put the structure on a solid basis and apply folklore with an intention, the author indirectly transfers folk culture to the next generations. Seventeen novels have been written about Yunus Emre as a literary figure who played an important role in the Turkification and Islamization of Anatolia. These novels, which contain significant elements in terms of folk culture, are based on Yunus Emre's hagiography and poems. In this study, seventeen novels fictionalized in the context of Yunus Emre's historical, hagiographical life and poems; folklore and folk literature products are examined in terms of similar and different aspects are put forward. In the introduction of this thesis, which consists of introduction and four chapters, the concept of the people who are the creators of folk culture and the purpose of folklore are mentioned. In the first part of the thesis, Yunus Emre's historical, hagiographical life and literary personality; In the second part, the authors' names, short stories and summaries of the novels are given. In the third chapter folk culture elements determined in novels and in the fourth chapter folk literature elements are classified and examined. Yunus Emre's hagiography and poems in the fiction of the novels have been tabulated. First or redif verses of poems exceeding quaternity or couplet size in novels are added to table thus, commen poems were seen. Motifs, number formals and idioms frequently used in novels; presented in graphs for comparison purposes. In“conclusion”chapter, the information and gains gained during the study are mentioned.
Benzer Tezler
- Handan Acar Yıldız'ın öykülerinde eşya dilinin klasikten postmodernizme evrilmesi
The transformation of goods language from classic to postmodernism in Handan Acar Yıldız's stories
FERİDE AĞIR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Türk Dili ve EdebiyatıSelçuk ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SÜLEYMAN UZKUÇ
- САБАХАТТИН АЛИНИН ӨМҮРҮ, ЧЫГАРМАЧЫЛЫГЫ ЖАНА ӨРНӨКТҮҮ АҢГЕМЕЛЕРИНИН КЫРГЫЗЧА КОТОРМОСУ
Başlık çevirisi yok
ALİMAN BUZURMANOVA
Yüksek Lisans
Kırgızca
2005
Türk Dili ve EdebiyatıKırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiTürkoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SALİCAN CİGİTOV
- İskender Pala'nın romanları üzerine bir inceleme
A research/ on the novels of İskender Pala
GÜRKAN İLTER
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Türk Dili ve EdebiyatıYüzüncü Yıl ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SELMA BAŞ
- Tarih boyunca çocuk eğitimi ve Osmanlı dönemi çocuk eğitiminde Avrupalı mürebbiyeler
Child education throughout history and European governesses in child education in the Ottoman period
AZİZ ARSLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimTokat Gaziosmanpaşa ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YUNUS EMRE TEKİNSOY
- Feride Çiçekoğlu (hayatı, sanatı, eserleri)
Feride Çiçekoğlu (her life, her art, her works)
YUNUS EMRE TÜRKER
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
Türk Dili ve EdebiyatıGaziosmanpaşa ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. TURAN KARATAŞ