Bulanık TOPSİS yöntemiyle düşük maliyetli bir havayolu için filo planlama optimizasyonu
Fleet planning optimization for a low cost airline with fuzzy TOPSİS method
- Tez No: 585439
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ MERİÇ HATİCE GÖKDALAY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Filo Planlama, Çok Kriterli Karar Verme, Bulanık TOPSIS, Fleet Planning, Multi-Criteria Decision Making, Fuzzy TOPSIS
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Türk Hava Kurumu Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Havacılık İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 114
Özet
17 Aralık 1903'te Wright kardeşlerin motorlu ilk uçuşu yapmasıyla dönüm noktasını yaşayan havacılık tarihi, farklı aşamalardan geçerek liberalleşme hamlesinin rekabeti teşvik edici gücüyle günümüze kadar ulaşmıştır. Devletlerin izlemiş olduğu liberalleşme politikaları havayolu taşımacılığını devlet güdümündeki havayollarının tekelinden çıkarmış ve havacılıkta rekabeti teşvik ederek sivil havacılığın gelişmesine katkı sağlamıştır. Havayolu ulaşımının en hızlı ve en güvenilir ulaşım şekli olması da tercih sebebi olmuş ve havacılık sektörüne olan rağbetin artmasını tetiklemiştir. Rekabetin artmasıyla yeni havayolları ortaya çıkmış ve yaptıkları büyük ölçekli yatırımlarla rekabet yarışına girmişlerdir. Dünyada özellikle ABD ve Avrupa ülkelerinde başlayan serbestleşme ve liberalleşme hamlesi, ülkemizde ise 2002 yılı itibariyle sektöre giren ticari ve sportif birçok havacılık işletmesiyle havacılık pazarının büyümesinde önemli rol oynamıştır. Gerek ülkemizde gerekse dünyada sivil havacılık sektörü, her on beş yılda bir hacmini ikiye katlayarak büyüme eğilimindedir. Öyle ki dünyanın önde gelen uçak üreticilerinden olan Airbus, 2037 yılına kadar her yıl yaklaşık %5'lik büyüme tahmin etmektedir.1 Havacılık işletmeleri de bu büyüme tahminleri doğrultusunda çalışmalar yürütmekte ve uzun vadeli stratejik kararlarını bu tahminler doğrultusunda vermektedir. Bir havayolu için uzun vadede düşünülmesi gereken en önemli stratejik kararlardan biri de hiç şüphesiz ki filo planlamadır. Filo planlama sürecinde havayolu firmaları, uçuş güvenliğinden taviz vermemek kaydıyla, kendilerine olan talebe arz-talep eğrisinin en uygun noktasında cevap vererek, varlığını devam ettirmek isteyen her işletme gibi karlılığını maximum seviyeye çıkarmayı hedeflemektedirler. Bu noktada değeri milyonlarca dolarlarla ölçülen uçakların temini için hangi kriterlerin göz önünde bulundurulacağı ve bunun sonucunda hangi uçakların filoya dahil edileceği hayati önem arz etmektedir. Bu çalışmada, düşük maliyetli bir havayolu için filo planlama optimizasyonu yapılmıştır. Benimsenen iş stratejisi düşük maliyetli olduğu için, Düşük Maliyetli Havayolları (low cost havayolları) tarafından en sık kullanılan 4 uçak üreticisine ait 17 farklı dar gövde uçak tipi değerlendirmeye alınmıştır. Filo planlaması için gerekli kriterler, literatür taramasının yanı sıra ülkemizin önde gelen havayolu firmalarının filo planlamalarından sorumlu üst düzey yöneticileriyle yüz yüze yapılan görüşmeler sonucunda belirlenmiştir. Belirlenen kriterler; teknik faktörler, ekonomik faktörler, çevresel faktörler, politik faktörler ve diğer faktörler olmak üzere 5 ana başlıkta değerlendirilmiştir. En uygun uçak seçimi için, karar vericiler tarafından birden fazla kriter ve alt kriterin gözönüne alındığından ve değerlendirmede kriterlerin birbirine göre farklı önem ağırlıklarına sahip olduğu görüldüğünden dolayı, havayolları için filo planlama sürecinde karar destek sistemi olarak yararlanılabileceği düşüncesi ile, tezde oluşturulan karar modeli için Çok Kriterli Karar Verme Yöntemlerinden biri olan Bulanık TOPSIS yöntemi kullanılmış ve gerçekleştirilen değerlendirme süreci doğrultusunda uygun uçak tipi seçimi için öneriler sunulmuştur.
Özet (Çeviri)
Since the first flight carried out by Wright brothers in 1903, December 17th, Aviation history, has reached today through different stages with the competition encouraging power supplied by liberalization. Liberalization policies pursued by governments has altered the aviation by removing from the monopoly of state-led airlines and encouraging competition in civil aviation followed by development of civil aviation. Since air transport is the fastest and most reliable way of transportation, it has led to an increase in demand and also triggered competition in aviation industry. With the increase in competition, new airlines emerged and entered the race of competition with large scale investments. Liberalization and deregulation movements, especially started in the USA and European countries, have played an important role in the growth of the aviation market in our country with many commercial and sportive aviation companies that entered the sector as of 2002. Both in our country and in the world, the civil aviation sector tends to grow by doubling its volume in every fifteen years. For example, Airbus, one of the world's leading aircraft manufacturer estimates approximately 5%annual growth by 2037.1 Aviation enterprises carry out studies and make their long term decisions in line with these growth expectations. xii Fleet planning is undoubtedly one of the most important strategic decision for an airline. In fleet planning process, airline companies aim to maximize their profit by responding the most appropriate point of supply-demand curve, provided without any compromise regarding flight security. At this point, questions of which criteria will be considered in order to purchase aircrafts that have values measured in millions of dollars and eventually which aircraft will be included in the fleet would be vitally important. In this study, a fleet planning optimization has been done for a low cost airline. As adopted business model is low-cost business model, 17 aircraft type from 4 major aircraft manufacturer mostly used by low cost airlines has been evaluated. Required criteria for fleet planning has been determined by face to face interviews with the senior managers in charge of fleet planning of the leading airlines of our country, as well as literature review. Identified criteria has been classified into five categories such as; technical factors, economic factors, environmental factors, political factors and others. It has been observed that for the most appropriate aircraft selection, multiple criteria and sub criteria were evaluated by the decision makers and the evaluation criteria were in the contradiction with each other in some cases. Therefore, as one of the Multi Criteria Decision Making Method, Fuzzy TOPSIS was applied as method in this thesis. In the direction of evaluation process, proposals have been presented for appropriate aircraft selection.
Benzer Tezler
- Üçlü güç üretim (trijenerasyon) sistemlerinde ana güç üretim birimi seçimi ve sistem optimizasyonu
Power generation unit selection and system optimization in trigeneration systems
ALİ NADİ ÜNAL
Doktora
Türkçe
2016
Endüstri ve Endüstri MühendisliğiHava Harp Okulu KomutanlığıEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜLGÜN KAYAKUTLU
- Investigating risk assessment and role of safety concerns in autonomous vehicle
Otonom araçlarda risk değerlendirmesi ve güvenlik kaygılarının modellenmesi
GÖZDE BAKİOĞLU DOĞANYILMAZ
Doktora
İngilizce
2022
Ulaşımİstanbul Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ OSMAN ATAHAN
- Kamu yapım ihalelerinde yüklenici seçimi için alternatif bir yöntem önerisi
An alternative method proposal for selection of contractor in public works procurement
İBRAHİM ÖZYÜREK
Doktora
Türkçe
2018
İnşaat MühendisliğiGazi Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MÜRSEL ERDAL
- Kimyasal tankerlerde tank kaplamaları seçimine yönelik sayısal analiz
Numerical analysis on selection of tank coatings in chemical tankers
MURAT MERT TEKELİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Denizcilikİstanbul Teknik ÜniversitesiDeniz Ulaştırma Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EMRE AKYÜZ
- Identification of dispute causes in off-site construction projects
Saha dışı inşaat projelerinde uyuşmazlık nedenlerinin belirlenmesi
MERVE PELİNSU YILDIRAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
İnşaat MühendisliğiYıldız Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÖKHAN DEMİRDÖĞEN
PROF. DR. ZEYNEP IŞIK