Klasik müzik eğitimi almış müzisyenlerin Türk müziği koma sesleriyle oluşturulmuş mikrotonal çoksesli eserleri algılaması
Classical music educated musician's percaption of mi̇crotonal polypohy works which are arranged with Turkish music microton notes
- Tez No: 585698
- Danışmanlar: DOÇ. DR. GÜLAY KARŞICI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Müzik, Education and Training, Music
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Güzel Sanatlar Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Müzik Ana Sanat Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 81
Özet
Batı klasik müzik eğitimli/öğrenimli kişiler özellikle Romantik Dönem ve Klasik Dönem eserleriyle birlikte on iki eşit yarım sesten oluşan tamperaman dizisine, majör/minör akorlara; bu dönemlerin eserlerinin akort sistemine, entonasyonuna, armonik yapısına alışarak bu özellikleri farklı ses sitemlerine göre işitsel olarak daha uygulanabilir bulma eğilimi gösterebilmektedir. Bu kişiler içinde yer alan kimi bestecilerin komalardan (mikrotonlardan) oluşan teksesli eserleri eşit tamperaman ses sistemine uygun olarak çoksesli düzenlediği; kimi müzisyenlerin de benzer armoni kurallarıyla seslendirdiği görülmektedir. Bu durumun Batı klasik müzik eğitimli kişilere seslendirme açısından kolaylık sağladığını ama komalı eserlerin geleneksel tınılarının kaybolmasına yol açtığını düşünmekteyiz. Bu tez çalışmamızda uşşak makamında bir Türk klasik müziği ve bir de Türk halk müziği eseri ilk olarak eşit tamperaman ses sistemine/Batı klasik müzik armonisine uygun olarak çoksesli düzenlenip Batı müziği tavrıyla seslendirilerek kaydedildi. İkinci olarak da aynı iki eser bu kez kendi makamına uygun olarak, yani uşşak komalarını hem ezgide hem de alt partilerde kullanarak çoksesli düzenlenip Türk müziği tavrıyla seslendirilerek kaydedildi. Çoksesli düzenlemede armonik derecelendirme aynı bırakılıp eşlikte yalnızca cent değerlerinde değişiklik uygulandı. Çalışmamızın verileri Nitel Araştırma Yöntem ve Teknikleri içinde yer alan yüz yüze, yapılandırılmış görüşme yöntemi kullanılarak Mayıs 2018 ile Ocak 2019 arasında altmış katılımcıyla tek tek yapılarak toplandı. Batı klasik müzik öğrenimi gören yirmi öğrenciye, Türk müziği öğrenimi gören yirmi öğrenciye ve yirmi uzmana ilk olarak kültürel geçmişleri ve eğitimleri ile ilgili sorular soruldu, daha sonra yukarıda söz edilen toplam dört Türk müziği eserinin çoksesli düzenlemeleri kulaklıkla dinletilerek bu düzenlemelerle ilgili sorular soruldu. Toplanan veriler değerlendirildiğinde birlikte tınlayan farklı en az iki sesin/frekansın uyumlu/doğru bulunup beğenilmesi ya da uyumsuz/rahatsız edici bulunup beğenilmemesinin nedeninin eğitimin kazandırdığı koşullandırılma olmadığı ve kültürel etmenlerin de net olarak bu yanıtlarda etkili olduğu saptanamamıştır. Müzikteki matematiksel oranların ve bu oranların beyinde yarattığı etkinin kişiye göre değiştiği ve tek doğru diye birşeyin olmadığı anlaşılmıştır.
Özet (Çeviri)
Batı klasik müzik eğitimli/öğrenimli kişiler özellikle Romantik Dönem ve Klasik Dönem eserleriyle birlikte on iki eşit yarım sesten oluşan tamperaman dizisine, majör/minör akorlara; bu dönemlerin eserlerinin akort sistemine, entonasyonuna, armonik yapısına alışarak bu özellikleri farklı ses sitemlerine göre işitsel olarak daha uygulanabilir bulma eğilimi gösterebilmektedir. Bu kişiler içinde yer alan kimi bestecilerin komalardan (mikrotonlardan) oluşan teksesli eserleri eşit tamperaman ses sistemine uygun olarak çoksesli düzenlediği; kimi müzisyenlerin de benzer armoni kurallarıyla seslendirdiği görülmektedir. Bu durumun Batı klasik müzik eğitimli kişilere seslendirme açısından kolaylık sağladığını ama komalı eserlerin geleneksel tınılarının kaybolmasına yol açtığını düşünmekteyiz. Bu tez çalışmamızda uşşak makamında bir Türk klasik müziği ve bir de Türk halk müziği eseri ilk olarak eşit tamperaman ses sistemine/Batı klasik müzik armonisine uygun olarak çoksesli düzenlenip Batı müziği tavrıyla seslendirilerek kaydedildi. İkinci olarak da aynı iki eser bu kez kendi makamına uygun olarak, yani uşşak komalarını hem ezgide hem de alt partilerde kullanarak çoksesli düzenlenip Türk müziği tavrıyla seslendirilerek kaydedildi. Çoksesli düzenlemede armonik derecelendirme aynı bırakılıp eşlikte yalnızca cent değerlerinde değişiklik uygulandı. Çalışmamızın verileri Nitel Araştırma Yöntem ve Teknikleri içinde yer alan yüz yüze, yapılandırılmış görüşme yöntemi kullanılarak Mayıs 2018 ile Ocak 2019 arasında altmış katılımcıyla tek tek yapılarak toplandı. Batı klasik müzik öğrenimi gören yirmi öğrenciye, Türk müziği öğrenimi gören yirmi öğrenciye ve yirmi uzmana ilk olarak kültürel geçmişleri ve eğitimleri ile ilgili sorular soruldu, daha sonra yukarıda söz edilen toplam dört Türk müziği eserinin çoksesli düzenlemeleri kulaklıkla dinletilerek bu düzenlemelerle ilgili sorular soruldu. Toplanan veriler değerlendirildiğinde birlikte tınlayan farklı en az iki sesin/frekansın uyumlu/doğru bulunup beğenilmesi ya da uyumsuz/rahatsız edici bulunup beğenilmemesinin nedeninin eğitimin kazandırdığı koşullandırılma olmadığı ve kültürel etmenlerin de net olarak bu yanıtlarda etkili olduğu saptanamamıştır. Müzikteki matematiksel oranların ve bu oranların beyinde yarattığı etkinin kişiye göre değiştiği ve tek doğru diye birşeyin olmadığı anlaşılmıştır.
Benzer Tezler
- Hüseyin Sadettin Arel'in Türk makam müziğinde çok seslilik düşüncesi: 'Beşleme No. 1' eserinin analizi
Hüseyin Sadettin Arel's thought on polyphony in Turkish makam music: Analysis of 'Beşleme No. 1'
ORKUN ZAFER ÖZGELEN
Doktora
Türkçe
2024
Müzikİstanbul Teknik ÜniversitesiMüzikoloji ve Müzik Teorisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÖZDE ÇOLAKOĞLU SARI
DOÇ. DR. SADIK UĞRAŞ DURMUŞ
- Music non-literate virtuosi: the 'Alaylı' metal band performer
Nota okuyamayan virtüyözler: 'Alaylı' metal grubu icracısı
HALE FULYA SOĞANCI
- Azerbaycan'da bir musikişinas: Fəxrəddin (Salim) Baxşəliyev
A musician in Azerbaijan: Fəxrəddin (Salim) Baxşəliyev
HATİCE TAŞ ÇOLAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
BiyografiHitit Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SEMA DİNÇ
- The importance of management structures in career development of young classical musicians in Turkey: Contemporary Education Foundation (ÇEV) as a case study
Türkiye'de genç klasik müzisyenlerin kariyer gelişimlerinde yönetim yapılarının önemi: Vaka analizi olarak Çağdaş Eğitim Vakfı (ÇEV)
SEDA CORUK
Yüksek Lisans
İngilizce
2020
Müzikİstanbul Bilgi ÜniversitesiKültür Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ESRA YILDIZ
- The Forgotten Art of Classical ImprovisationThe Connection between the Roots of Classical Improvisation and Jazz IMprovisation through an Analysis on the Adagio from The Violin Sonata Noç1 in G-moll by J.S. Bach, and the Educational Benefits of Classical Improvisation
Unutulmuş klasik doğaçlama sanatı:J.S. Bach'ın 1 no'lu Sol minör Keman Sonatı'ndan Adagio Bölümü üzerindeki analize dayanarak klasik doğaçlamanın kökleri ve caz doğaçlama arasındaki bağlantı, klasik doğaçlamanın eğitim açısından faydaları
MELODİ KAYIŞ