Geri Dön

Çocukları 0-42 aylık olan annelerde depresyon sıklığı ve anne depresyonunun çocukların gelişimleri üzerine etkisi

Prevalence and the effect of maternal depression on the development of children aged 0-42 months

PDF İndir

  1. Tez No: 585793
  2. Yazar: ÖZLEM GÜLÜMSER
  3. Danışmanlar: PROF. DR. İLGİ ERTEM
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları, Child Health and Diseases
  6. Anahtar Kelimeler: anne depresyonu, erken çocukluk gelişimi, risk faktörleri, maternal depression, early childhood development, risk factors
  7. Yıl: 2019
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 101

Özet

Türkiye'de sağlık hizmetine başvuran ilk üç yaştaki çocukların annelerinin depresyon sıklığı, bununla ilgili risk faktörleri ve anne depresyonunun çocukların gelişimine etkisi büyük oranda bilinmemektedir. Bu tezde Ankara'da sağlık hizmetine başvuran çocukların anne depresyonu sıklığı, depresyona etki eden risk faktörleri ve gelişim üzerine etkisi araştırılmıştır. Araştırma örneklemi Ankara'da sağlık kurumlarına anneleri ile başvuran 0-42 aylık çocukları içermekte olup, bu çocuklar Ankara Üniversitesi'nin National Institute of Health (NIH) Eunice Kennedy Shriver National Institute of Child Health and Human Development tarafından desteklenen ve 2011-2015 tarihleri arasında Arjantin, Güney Afrika, Hindistan ve Türkiye'de yürütülen“Gelişimi İzleme ve Destekleme Rehberi: Uluslararası Standardizasyon Çalışması”kapsamında değerlendirilmiştir. Anne depresyonu ile ilgili güncel literatürün gözden geçirilmesi ve gelişim üzerindeki etkileri temel alınarak Bronfenbrenner'in biyoekokojik kuramı çerçevesinde risk faktörleri belirlenmiştir. Araştırmada yer alan çocukların gelişimsel değerlendirmeleri Uluslararası Gelişimi İzleme ve Destekleme Rehberi (GİDR) ile yapılmış, ardından Patient Health Questionnaire-2 (PHQ-2) ölçeği ve aile ve çevresi ile ilgili risk etmenlerinin belirlenmesi amacı ile geliştirilen“Sosoyodemografik Bilgi Formu”uygulanmıştır. Görüşme tamamlandıktan sonra HemoCue cihazı ile hemoglobin düzeyi belirlenmiş ve çocuğun sağlık durumu ile ilgili değerlendirme“Sağlık Bilgi Formu”ile yapılmıştır. Anne depresyonunun belirlenmesi için PHQ-2 kesme puanı ≥3 olarak kabul edilmiştir. Sonuç değişkeni GMCD'nin en az bir alanında gelişimsel gecikmenin varlığı olarak tanımlanmıştır. Sosyodemografik değişkenlere tanımlayıcı analiz uygulanmıştır. Anne depresyonu risk faktörlerini değerlendirmek için tek değişkenli analiz ve çok değişkenli lojistik regresyon kullanılmıştır. Risk değişkenlerine maruz kalan ve risk değişkenlerine maruz kalmayan çocuklar için oran oranları (OR) ve % 95 güven aralığı (CI) hesaplanmış, istatistiksel anlamlılık düzeyi = 0,05 olarak tanımlanmıştır. Uluslararası Gelişimi İzleme ve Destekleme Rehberi Araştırması Türkiye örnekleminde yer alan 2871 çocuğun 526'sının dahil edilme kriterlerini karşılamadığı (497 tanesi < 6 ay, 29 tanesi görüşmeye annesi tarafından getirilmemiş) için 2345 çocuk örnekleme dahil edilmiştir. Annelerde PHQ-2 ile depresyon sıklığı %15 olarak bulunmuştur. Anne depresyonuna etki eden faktörler, GIDR 9.sorusu ile belirlenen ailede stress varlığı (OR 11.58, 95% CI 7.72-17.36), annenin çocuğu ile yalnız yaşıyor olması (OR 8.11 95% CI 8.11), annenin depresyon tedavisi alma öyküsünün olması (OR 2.88 95% CI 2.14-3.87), babanın çalışmıyor ve para kazanmıyor olması (OR 2.34 95% CI 1.34-4.09), annenin lise mezunu düzeyinden düşük eğitim düzeyinde olması (OR 2.00 95% CI 1.62-2.47), babanın lise mezunu düzeyinden düşük eğitim düzeyinde olması (OR 1.93 95% CI 1.56-2.38), annenin çalışmıyor ve para kazanmıyor olması (OR 1.67 95% CI 1.27-2.20), annenin çocuğun bakımı konusunda destek almıyor olması (OR 1.62, 95% CI 1.30-2.02), kırsal ya da gecekondu kesimde yaşamak (OR 1.46, 95% CI 1.11-1.91) olarak belirlenmiştir. En az bir GİDR alanında gelişimsel gecikme sıklığı %29 olarak saptanmıştır. Tek değişkenli analizlerde anne depresyonunun varlığı çocuk gelişimi için bir risk faktörü olarak belirlenmiştir (OR 1.33, % 95 CI 1.05-1.68) çoklu regresyonda anlamlılık düzeyinin altında kalmıştır. Bu araştırma, ülkemizde ilk üç yaşta sağlık hizmeti alan çocukların annelerindeki depresyon sıklığı ve kapsamlı biyoekolojik kuram çerçevesinde anne depresyonu ile ilişkili risk faktörlerinin neler olduğunu belirlemesi açısından önemlidir. Araştırmanın erken çocukluk döneminde sağlık izlemleri sırasında anne depresyonu ile ilişkili risk faktörlerinin belirlenmesi, depresyonun önlenmesi ya da erken tanınarak tedavisinin planlanması ile ilgili sağlık politikalarına ışık tutması beklenmektedir.

Özet (Çeviri)

Prevalence and the Effect of Maternal Depression on the Development of Children Aged 0-42 Months This thesis research study aimed to determine in children receiving routine primary health services, the prevalence of maternal depression, associated risk factors within a bioecological theory based framework and the impact of maternal depression on early childhood development, conditions which are largely unknown in Turkey. The study sample was a subset of the Turkish sample of the“Development of the International Guide for Monitoring Child Development (GMCD)”study funded by the United States National Institute of Health (NIH) and conducted in 2011-2015 in Argentina, India, South Africa and Turkey and comprised children 0-42 months attending seven health care clinics in Ankara accompanied by their mothers. Risk factors related to maternal depression and early childhood development were identified within a bioecological theory based comprehensive review of the literature. Procedures included an assesment of the child's development, the nurturing care environment and biopsychosocial risk factors with the GMCD, followed by an assessment of maternal depression with the Patient Health Questionnaire 2 (PHQ-2). These procedures were followed by the application of the sociodemographic form developed for this study, standard antropometric measurements, the Child Health Checklist provided by the physician examining the child and assessment of capillary hemoglobin with HemoCue. The outcome variable was defined as presence of developmental delay in at least one domain of the GMCD. Maternal depression was defined with the PHQ-2 cut off ≥3. Descriptive analysis was applied to sociodemographic variables. Univariate analysis and multivariate logistic regression was used to assess maternal depression risk factors. Odds ratios (OR) and 95% confidence intervals (CI) were calculated for children exposed and not exposed to risk variables. A statistical significance level was defined as =0.05. Of 2871 children recruited from Turkey in the GMCD Study, 526 did not meet inclusion criteria (497 were younger than six months, 29 were not accompanied by their mother) and were excluded from analyses with a resulting sample size of 2345 children. The prevalence of maternal depression was found to be 15% in this sample. For 2345 children aged 6-42 months, risk factors related to maternal depression and its association with child development were evaluated. Factors associated with maternal depression were: stress in the family as determined by GMCD question 9 (OR 11.58, 95% CI 7.72-17.36), mother living alone with child (OR 8.11 95% CI 8.11), maternal history of treatment for depression (OR 2.88 95% CI 2.14-3.87), father not working and not earning money (OR 2.34 95% CI 1.34-4.09), mother not completing highschool (OR 2.00 95% CI 1.62-2.47), father not completing high school (OR 1.93 95% CI 1.56-2.38), mother not working and not earning money (OR 1.67 95% CI 1.27-2.20), mother receiving no support for caregiving (OR 1.62, 95% CI 1.30-2.02), rural or urban slum neighboorhood residence (OR 1.46, 95% CI 1.11-1.91). The prevalence of developmental delay in at least one GMCD domain was 29%. In the univariate analysis, the presence of the mother depression was a risk for child development (OR 1.33, 95% CI 1.05-1.68), this did not reach significance in the multiple regression analyses. The results of this study highlight the high prevelance of maternal depression and associated risk factors for children receiving health care in Turkey. As the majority of young children and their families routinely access health care in Turkey, interventions to enable determining and preventing risk factors during health care visites in early childhood, and early recognition of maternal depression are urgently needed within the health system.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    651348

    Annelerin emzirme yeterliliklerini ve başarısını etkileyen faktörler

    Factors of affecting mothers' breastfeeding self-efficacy andbreastfeeding success

    KARDELEN AKIN

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıDokuz Eylül Üniversitesi

    Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. OSMAN TOLGA İNCE

  2. Tez No

    308095

    Kronik hastalığı olan çocukların ailelerinin anksiyete ve depresyon düzeylerinin belirlenmesi

    Assessment of depression and anxiety levels among families of children with chronical diseases

    ASLI MELEK ZEYTİN

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    Aile HekimliğiEskişehir Osmangazi Üniversitesi

    Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MURAT ÜNALACAK

  3. Tez No

    293459

    Edirne merkezdeki hastanelerin çocuk servislerine gastroenterit tanısıyla yatırılan 0 ? 3 yaş grubu çocuklara annelerinin evde yaptıkları uygulamalar, bilgi ve özyeterlik düzeyleri

    Children's services with a diagnosis of gastroenteritis admitted to hospitals in the center of Edirne from 0 to 3 age group of mothers of children at home, their applications, information and self-efficacy levels

    AYÇA DERİNDERE KUŞKU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    Halk SağlığıTrakya Üniversitesi

    Hemşirelik Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. İLKNUR DİNDAR

  4. Tez No

    748108

    COVID-19 pandemi süreci ve kısıtlamalarının anne sütü ile beslenmeye, annelerin algıladığı stres ve yaşam doyumlarına etkisi

    The effect of COVID-19 pandemic and related restrictions on breastfeeding, maternal perceived stress and maternal life satisfaction

    SEDA GÖKOĞLU

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Aile HekimliğiÇukurova Üniversitesi

    Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ERSİN AKPINAR

  5. Tez No

    786416

    Beş yaş altı sağlıklı çocukların beslenme durumu, motor gelişimi ve vitamin düzeyleri ile annelerinin beslenme okuryazarlığı arasındaki ilişkinin araştırılması

    Investigation of the relationship between maternal nutritional literacy and nutritional status, motor development and vitamin levels of healthy children under the age of five

    SAKINA MAMMADOVA

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıMersin Üniversitesi

    Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ÖZLEM TEZOL

Geri Dön