Türkiye'de gazetecilik pratikleri ve dolaylı travma deneyimleri
Journalism practice and indirect trauma in Turkey
- Tez No: 586797
- Danışmanlar: DOÇ. DR. OĞUZHAN TAŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Gazetecilik, Journalism
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Gazetecilik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 120
Özet
Gazeteciler günlük iş tempoları içinde birçok ağır travmatik olaya doğrudan ya da dolaylı yollarla tanıklık eder ve bunların etkileri 90'lı yıllar itibarıyla psikoloji ve iletişim bilimleri alanlarınca inceleme konusu edilmiştir. Bunu yaparken ağırlıklı olarak ikincil travmatik stres, üstlenilmiş travma, eşduyum yorgunluğu ve tükenmişlik gibi benzer ancak nüanslar barındıran dolaylı travma kavramlarından yararlanılmıştır. Türkiye'de konuya ilişkin bugüne kadar yapılmış literatür değerlendirmeleri bulunsa da doğrudan Türkiye'deki gazetecileri konu edinip örneklem grubu olarak alan herhangi bir ampirik araştırmaya rastlanmamıştır. Bir giriş niteliğinde olması beklenen bu araştırmayla gazeteciliğin travmatik olan bu boyutu hem akademik çalışmalar hem de medya kuruluşlarının ve meslek örgütlerinin konuya yaklaşımları gözetilerek incelenmeye çalışılmıştır. Bu nedenle bu araştırma, gazetecilerin bu konuda nasıl bir önhazırlığa sahip oldukları; mesleğe başladıktan sonra sahada deneyimledikleri olaylar ve günlük hayatları ile haber odası kültürü içinde tüm bu deneyimlerine ilişkin nasıl baş etme yöntemleri geliştirdiklerini ortaya koymayı amaçlamaktadır. Bu amaçlar doğrultusunda nicel araştırma yönteminden yararlanılarak e-posta sistemi üzerinden yaygınlaştırılan çevrimiçi anket yöntemiyle yaşları 25 ile 55'in üzeri ve mesleki deneyim süreleri 1 ile 20 yılın üzeri arasında değişen 62 şiddet içerikli habercilik deneyimine sahip gazeteciye ulaşılmış ve demografik ve akademik formasyon bilgileri alınarak Gazeteciler için Travma Ölçeği (Journalism Trauma Exposure Scale - JTES) ile Çalışanlar için Yaşam Kalitesi Ölçeği (Professional Quality of Life Scale – ProQOL-5) uygulanmış ve baş etme yöntemlerine ilişkin kendi hazırladığımız bir anket kullanılmıştır. Daha sonra nitel araştırma yöntemine geçilerek katılımcı gazeteciler içerisinden 6'sıyla yarı yapılandırılmış derinlemesine görüşmeler yapılmıştır. Edinilen tüm bu verilerle cinsiyet, yaş ve mesleki deneyim vb. demografik etkenlerin gazetecilerin travmatik etkilenme düzeylerinde rolleri olduğu; haber odası kültürü ve çalışma pratiklerinin gazetecilerin travmatik süreçlerle baş etme yöntemlerini etkilediği, kişisel ve kurumsal önhazırlık süreçlerinin bu açıdan güçlendirici bir etkisi olabileceği anlaşılmıştır.
Özet (Çeviri)
Journalists witness many traumatic incidents in direct or indirect ways within their everyday work routine. Accordingly, the trauma caused by these has become a reseach subject as from 90s by both in psychology and communication departments, and the terms such as post traumatic stress disorder, secondary traumatic stress, vicarious trauma, compassion fatigue and burn out have been reffered during these researchs. Even though there are literature reviews by researchers in Turkey concerning this subject matter, an empirical research could not be found which directly takes the journalists in Turkey as a sample group. By this research that is expected to be an introduction to this dimension of journalism and it is studied by bearing in mind the approaches of both the academic community and the media organizations on the matter. Therefore it aims to present what kind of a preliminary preparation the journalists have against potentially traumatic events, and what kind of coping mechanisms they develop due to the experiences they have on the field, within their personal lifes and in the dynamics of newsroom culture. In line with these purposes, quantitative research method has been used and 62 journalists who cover violence, whose ages are between 25 and above 55, and whose duration of experience is between 1 year and 20 years above is reached via an online survey which is distributed by e-mail. Each participant answered the questions on their demographic and academic formation, took the Journalism Trauma Exposure Scale – JTES, Professional Quality of Life Scale – ProQOL-5 and in addition to that answered a survey on coping mechanisms that is prepared by the researchers. Thereafter, qualitative research method has been used by having in-depth interviews with 6 of the participants. With all these data, it is evaluated that the demographic factors such as gender, age, work experience etc. can be claimed to be effective on the levels of trauma, the coping mechanisms in accordance with the potentially traumatic news coverages can be affected by the newsroom culture and practical experiences on the field, and both individual and corporate preliminary preperation is impowering.
Benzer Tezler
- Türkiye'deki azınlıkların dijital vatandaşlık pratikleri
The practises of digital citizenship of minority in Turkey
DİLAN ESER AKKUŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
GazetecilikMarmara ÜniversitesiGazetecilik Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HALDUN NARMANLIOĞLU
- Türkiye'de bilim haberciliğine yönelik sorunların sağlık haberciliği üzerinden değerlendirilmesi: CNN Türk, NTV ve TRT Haber sağlık muhabirleri örneği
Evaluating the problems related to science journalism in Turkey through health journalism: The example of CNN Türk, NTV and TRT Haber health reporters
AYŞEGÜL KÖSE
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
GazetecilikÜsküdar ÜniversitesiYeni Medya ve Gazetecilik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YILDIRAY KESGİN
- Kadın cinselliğinin söylemsel inşası ve namus cinayetleri: Şanlıurfa örneği
Discorsive construction of woman sexuality and honor killings: Example of Şanlıurfa
AYŞE NEVİN YILDIZ
- Post-hakikat çağında bilgi kirliliği ve haber sitesi editörlerinin rolü: Türkiye örneği
Information pollution in the post-truth era and the role of digital news editors: The case of Turkey
ÜMİT LAÇİN YALÇINKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
GazetecilikGalatasaray Üniversitesiİletişim Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BARIŞ KARA
- Diaspora ve internet gazeteciliği: Türkiye'de faaliyet gösteren Arapça haber siteleri örneği
Diaspora and internet journalism: Example of Arabic news websites operating in Turkey
RAHMA M.K. MOHAMMED
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
GazetecilikSelçuk ÜniversitesiGazetecilik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SALİH TİRYAKİ