Mısır'da tarihçilik ve tarih yazıcılığı (1800-1850)
Historiography in Egypt (1800-1850)
- Tez No: 587596
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET ALİ BEYHAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yakınçağ Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 328
Özet
Bu doktora araştırması giriş ve üç ana bölümden oluşmaktadır. Giriş kısmı metot, teorik çerçeve, Osmanlı-Mısır modernleşmesi ve Mısır tarihine genel bir bakışı kapsamaktadır. Bu kısımlarda, temel amacımız bu çalışmanın odak noktası olan periyodu anlamak için süreklilikleri ve kesintileri takip etmektir. Birinci bölüm Kavalalı Mehmed Ali Paşa yönetiminde, 1800-1850 arası, Mısır'da gerçekleşen değişimlere odaklanmaktadır. Bu kısımda, öncelikle siyasi, ekonomik ve sosyal dönüşümleri, kendisini önceleyen Osmanlı dönemiyle mukayese ederek, önemli farklıkları göstermek ve idrak etmek üzere incelemekteyiz. Takip eden kısımda, matbaa ve neşriyat masaya yatırılmaktadır. Sonrasında ise Fransızca ve İngilizce gibi Avrupa dillerinden tarih alanında Arapça ve Türkçeye yapılan çevirilere odaklanmaktayız. XIX. yüzyılın ikinci çeyreği olan bu evreyi tarih yazıcılığı açısından“pasif dönem”olarak isimlendirmekteyiz. İkinci bölümde, Kavalalı döneminde Mısır'da yaşamış ve eser yazmış tarihçileri, Mısır tarih yazıcılığının izini sürmek ve onu XIX. yüzyıl Mısır tarih yazıcılığını kendi bağlamına oturtmak için Osmanlı dönemi boyunca ortaya çıkan ana unsurlarını ortaya koymaktayız. Mısırlı tarihçiler Abdurrahman el-Cebertî, Abdullah eş-Şarkâvî, İsmail el-Haşşâb ve Ahmed er-Recebî, sırasıyla titiz bir şekilde incelenmektedir. Akabinde Mısırlı tarihçiler, eserleri baz alınarak kendi aralarında mukayese edilmektedir. Abdurrahman el-Cebertî ve eseri Acâib bu bölümde temel bir konumu işgal etmektedir. Üçüncü ve son bölümde, Mısır'ın Fransızlar tarafından işgaliyle bağlantılı bir şekilde Mısır tarih yazıcılığı ele alınmaktadır. Öncelikle Fransızların Mısır'a olan ilgilerinin tarihsel arka planının izleri sürülmekte ve peşi sıra Abdurrahman el-Cebertî ve Nikola et-Türk'ün Fransız işgaline dair yazdıkları tarih eserleri mukayeseli olarak incelenmektedir. Bu doktora araştırması esnasında, tarih eserleri incelenirken, İngilizce ve Fransızca çalışmalardan gerekli görüldüğünce istifade etmenin yanı sıra, Arapça kaynakları kullanmaktayız.
Özet (Çeviri)
This doctoral research consists of introduction and three main parts. The introduction comprises method, theorical approach, Ottoman-Egypt modernization and general view of Egypt history. In those parts, my main purpose is to trace the continities and discontinuities to figure out the period which is focal period in this study. The first part focuses on reign of Muhammad Ali Pasha and changes that took place in 1800-150 in Egypt. In this part, firstly we analyze political, economical and social transformations by comparing with the preceding Ottoman period to show and grasp the important differences. In the next chapter, we study printing press and publications. And then, we focus on translations from European languages like French and English to Arabic and Turkish in history field. We call this second quarter of 19th century as“passive period”in terms of historiography. In the second part, we study the historians, who lived and wrote during the reign of Muhammad Ali Pasha, with an introduction for the purpose of tracing the Egyptian historiography and manifesting its main patterns thoroughout Ottoman period to place the 19th century Egyptian historiography in its context. We scrutinize respectively, Egyptian historians, Abd al-Rahman al-Jabarti, Abdallah al-Sharqavi, Ismail al-Khashshab and Ahmad al-Rajabi. Egyptian Historians are then compared among themselves on the basis of their own works. Abdurrahman al-Jabarti and his chronicle, Ajaib occupies a central position in this part. In the third and final chapter, we discuss the Egyptian historiography as a part of French invasion of Egypt. Firstly, we trace the historical background of French's interest of Egypt. And then this research deals with the chronicles related to the French invasion written by Abd al-Rahman al-Jabarti and Niqula al-Turc with comparative approach. In this doctorate research, we use Arabic sources when analyzing the chronicles, at the same time, we consult with the English and French literature as far as we consider it necessary.
Benzer Tezler
- Herodotos'un tarihçiliği
Başlık çevirisi yok
EMEL KARAYEL
Yüksek Lisans
Türkçe
1990
Eski Çağ Dilleri ve Kültürleriİstanbul ÜniversitesiYunan Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF.DR. Y. KENAN YONARSOY
- Safedî'nin (Ö. 764/1363) el-Vâfî bi'l Vefeyât adlı eserinde Hz. Peygamber'in hayatı
Safadi's (D. 764/1363) el-Wafi bi'l Wefeyat the life of our Prophet
NESİBE HÜMEYRA YAVUZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
DinÇukurova Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATİH YAHYA AYAZ
- Analysis of the Turkish expeditions with a focus on Otranto and venice in Turkish historiography and their interpretation according to the ideal of the Empire of Turks as Rome III during the reign of Mehmet the conqueror
Otranto Türk tarih yazıcılığında nasıl ele alındı ve yorum itibariyle nedir? III. Roma – Türklerin İmparatorluğu – Fatih Sultan Mehmet Otranto Seferi
CEM CİĞER
- Mustafa Necib Efendi'nin tarihçiliği ve Tarih-i Mustafa Necib adlı eserinin transkribi ve değerlendirmesi
Mustafa Necib Efendi's way of historian and the transcription and evaluation of his book, Tarih-i Mustafa Necib
İLHAN ASLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
TarihKırıkkale ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. M. ESAT SARICAOĞLU
- İbn Haldun'un eğitim anlayışı
Başlık çevirisi yok
SAFİYE ERDOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
DinAnkara ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. RECAİ DOĞAN
