Uluslararası yüksek denetim kurumları standartları perspektifinden mali tabloların güvenilirliği: Türkiye kamu sektörü örneği
The reliability of the financial statements from the perspective of international standards of supreme audit institutions: The case of Turkey public sector
- Tez No: 587774
- Danışmanlar: PROF. DR. YILDIZ AYANOĞLU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Maliye, İşletme, Finance, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Muhasebe Finansman Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 235
Özet
Dünyada yoksulluk ile mücadele ve mali istikrarın sağlanmasını amaçlayan Birleşmiş Milletler, Dünya Bankası ve IMF üye ülkelerden kamu kaynaklarının yönetiminde; şeffaflığın, mali saydamlığın ve hesap verebilirliğin sağlanmasını istemektedir. Ekonomik gelişim için hayati öneme sahip olan mali saydamlık, tüm paydaşlara doğru ve güvenilir finansal bilgi sunmakla sağlanır. Dünyada benimsenen temel anlayış, mali saydamlığın ve hesap verebilirliğin sağlanması amacıyla, kamu kaynaklarını yönetenlerin, bağımsız bir Yüksek Denetim Kurumu tarafından denetlenmesidir. Türkiye'de bu görev Sayıştay'a verilmiştir. Sayıştay, 2012 yılından bu yana kamu kurumları hakkında 2550 denetim raporu yayımlamış, finansal bilgilerin doğruluğuna ve güvenilirliğine ilişkin denetim görüşü açıklamıştır. Denetlenen kamu kurumlarının ortak özelliği kamu kaynağı kullanmakken bu kurumların iktisadi ve idari açılardan birçok farklılıkları bulunmaktadır. Bütçe türleri, üst yönetimin göreve gelme şekli, varlıklarının, kaynaklarının, gelirlerinin, giderlerinin büyüklüğü ile yapısı bakımından denetlenen kurumlar farklılık gösterirler. Bu araştırmanın amacı, farklı özelliklere sahip olan kamu kurumlarının mali saydamlığının önemli bir göstergesi olan denetim görüşlerini incelemektir. Araştırma kapsamında 2012 ile 2017 yılları arasında kamu kurumlarının mali tablolarına verilmiş olan denetim görüşleri incelenmiştir. Denetlenmiş kurumların en son denetim görüşüne göre % 39'una olumlu görüş, % 58'ine şartlı görüş, % 2'sine olumsuz görüş verildiği, % 1'ine görüş vermekten kaçınıldığı tespit edilmiştir. Sayıştay Dış Denetim Genel Değerlendirme Raporlarına göre olumlu görüş vermeme nedenleri genellikle; kamu taşınmazlarının ihalesiz kullandırılması, kamu gelirlerinin mevzuata uygun olarak takip ve tahsil edilmemesi, mali tablolarda sunulan finansal bilgilerin tam ve doğru olmaması şeklinde özetlenebilir. Uygulamada karşılaştırmalı türden ilişkisel tarama modeli kurulmuştur. Kurumların iktisadi ve idari özellikleri ile mali tablolarına verilen denetim görüşleri tarama (tasvir) metodu ile toplanarak kodlanmış, elde edilen veriler istatistiksel tekniklerle analiz edilmiş, kurumsal özellikler ile denetim görüşü arasında anlamlı bir ilişki olduğu görülmüştür. Mahalli İdareler Bütçesinde yer alan, üst yönetimi seçimle belirlenen kamu kurumlarının olumlu görüş alma oranının diğerlerine göre düşük olduğu, kurumların varlıkları ile giderlerinin büyüklüğü arttıkça olumlu denetim görüşü alma oranının azaldığı, denetim sıklığı ile olumlu denetim görüşü oranı arasında negatif bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Eldeki bulgular sonucunda, mali saydamlığa katkı sağlanması adına; parlamento üyelerine, denetim kurumu yöneticilerine, kamu kaynaklarını yönetenlere ve araştırmacılara yönelik öneriler getirilmiştir.
Özet (Çeviri)
In the managament of public resources, the United Nations, World Bank and IMF aiming at combating poverty and financial stability in the world, wants its member countries to ensure transparency, financial transparency and accountability. Financial transparency, which is vital for economic development, is ensured by providing accurate and reliable financial information to all stakeholders. In order to ensure financial transparency and accountability, the basic understanding adopted in the world is the auditing of administrations of the public resources by an independent Supreme Audit Institution. In Turkey ,this duty is assigned to the Turkish Court of Accounts. Since 2012 , Turkish Court of Accounts has issued 2550 audit reports for public institutions and has issued an audit opinion about the accuracy and reliability of financial information. While audited public institutions have many differences in economic and administrative terms, the common feature of these institutions is the use of public resources. The audited institutions differ in terms of the types of budget, the manner in which senior management is appointed, and the size and structure of assets, resources, income and expenses. The purpose of this study is to examine the audit opinion which is an important indicator of the financial transparency of public institutions that have different characteristics. Within the scope of the research, the audit opinions given to the financial statements of public institutions between 2012 and 2017 were examined. According to the latest audit opinion of the audited institutions, % 39 were given unqualified opinion, % 58 were qualified opinion, % 2 adverse opinion, and % 1 was disclaimer of opinion. In general the reasons for not giving an unqualified opinion can be summarized as use of public real estate without procurement, public revenues are not followed and collected in accordance with the legislation and the financial information presented in the financial statements is not complete and accurate. In practice, a comparative type of relational screening model was established. The economic and administrative characteristics of the institutions and the audit opinions given to their financial statements were gathered and coded by screening method, the data obtained were analyzed with statistical techniques, and a significant relationship was found between the institutional characteristics and the audit opinion. It was found that the rate of unqualified opinion for public institutions in the Local Administrations Budget, whose senior management was selected by election, was lower than the others, the ratio of receiving unqualified audit opinion decreased as the assets and expenses of institutions increased, and there was a negative relationship between the frequency of audit and giving unqualified opinion. At the end of the our study, in the light of the findings of this research, some recommendations were made to members of parliament, supervisors of public resources and audit institution and researchers to contribute to financial transparency for public institutions.
Benzer Tezler
- Contribution a la recherche d'un cadre juridique pour un droit international de laconcurrence plus efficace
Daha etkin bir uluslararası rekabet için hukuki çerçeve arayışı
ALİ CENK KESKİN
Doktora
Fransızca
2009
HukukGalatasaray ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
PROF. DR. JEAN MARC SOREL
PROF. DR. HALİL ERCÜMENT ERDEM
- Birer fintech oluşumu olarak Türkiye'de ödeme sistemleri ile ödeme ve elektronik para kuruluşları ve bir denetim modeli önerisi
Payment systems, payment and electronic money institutions in Turkey as formations of fintech and a proposal for audit model
ENVER SEDAT GÜLTEKİN
- Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararları ışığında Türk Medeni Usul Hukuku açısından adil yargılanma hakkı
Right to a fair trial regarding Turkish Law of Civil Procedure in consideration of European Convention of Human Rights and the Desicions of European Court of Human Rights
SEZİN AKTEPE ARTIK
Doktora
Türkçe
2014
HukukGalatasaray ÜniversitesiÖzel Hukuk Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YAŞAR HAKAN PEKCANITEZ
- Uluslararası standartlara geçişin Sayıştay denetiminin kalitesine etkisi
The impact of the adoption of international standards on the quality of Turkish Court of Accounts Audit
RİFAT EMRE ÖZER
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
MaliyeAnkara Hacı Bayram Veli Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ADEM ALTAY
- Türk Sayıştayında performans denetimi uygulamalarının İngiltere ve Avrupa Sayıştayı ile karşılaştırılarak incelenmesi
A comparative investigation of performance audit implementations in Turkish sai with the national audit office and European court of auditors
AHMET BARAN KAPUCU
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
EkonomiAnkara ÜniversitesiAvrupa Birliği ve Uluslararası Ekonomik İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAKKI HAKAN YILMAZ