Geri Dön

Fiyat sıkıştırmasının ekonomik değerlendirilmesi

Economic assessment of price squeeze

  1. Tez No: 588801
  2. Yazar: DAVUT KUŞ
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ESİN ÇAMLIBEL
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Ekonomi, Hukuk, Economics, Law
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2019
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Avrupa Birliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Avrupa Birliği Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 144

Özet

Serbest piyasanın gelişmesi ile yeni ve farklı ekonomik etkinlikler ortaya çıkmaktadır. Rekabet kuralları da bu piyasalarda faaliyette bulunan teşebbüslerin, piyasaların gelişmesini engellemeden, rakiplerine ve tüketicilere zarar vermeden nasıl adil ve etkin bir şekilde rekabet edeceğini belirleyen kurallardır. Özellikle hâkim konumda olan teşebbüslerin tek taraflı bazı davranışları mevcut rekabeti ortadan kaldırmakta veya rekabetin gelişimini engelleyen rekabet ihlalleri meydana getirmektedir. Bu nedenle Rekabet Hukuku'nda hâkim durumun kötüye kullanılması Avrupa Birliği'nde Avrupa Birliği'nin İşleyişi Hakkında Antlaşma (ABİDA) madde 102 ve Türkiye'de ise 4054 sayılı Rekabet Kanunu madde 6 ile yasaklanmıştır. Fiyata dayalı ve dışlayıcı nitelikteki ihlaller de bu yasağın kapsamına girmektedir. Bu ihlaller, piyasada faaliyet gösteren diğer firmaların kârlılıklarına zarar vermekte veya ilgili pazardan çıkmalarına sebep olmaktadır. Fiyat sıkıştırması da bu ihlallerden biridir. Fiyat sıkıştırması, alt pazardaki fiyatların maliyetlerin altında belirlenmesi, üst pazarda ise üretim için zorunlu olan girdi fiyatının yüksek belirlenmesi ya da her ikisinin aynı anda uygulanması ile ortaya çıkmaktadır. Fiyat sıkıştırması uygulayan hâkim konumdaki teşebbüs, kısa vadede üst ve alt pazar arasındaki fiyatlandırma politikası ile rakiplerinin kârlılıklarını yok etmekte, uzun vadede ise rakiplerin piyasadan dışlanmasını amaçlayan bir uygulamadır. Süreç içerisinde tekel olmak için dışlanmak istenen rakipler, alt pazarda da fiyat sıkıştırması yapan işletmenin müşterisi konumunda olduğu gözlemlenmektedir. Rakibin dışlanması, piyasanın gelişimini, etkin bir rekabetin korunmasını ve süreç sonunda toplumsal refahı olumsuz etkilemektedir. Tez çalışması kapsamında fiyat sıkıştırmasının oluşmasına neden olan ekonomik unsurlar ve yasal çerçeve irdelenerek fiyat sıkıştırmasının neden bir rekabet problemi yarattığı, teşebbüslerin neden fiyat sıkıştırması uyguladıkları, fiyat sıkıştırmasının rasyonelliğinin olup olmadığı, varlığının tespit edilmesinde uygulanan yöntemler ile nasıl müdahale edildiğine dair yöntemler incelenmekte ve diğer ihlaller ile karşılaştırılmaktadır. Son olarak da şikayet konusu fiyat sıkıştırması olan başvurulara ilişkin Avrupa Birliği (AB) ve Türk Rekabet Hukuku'nda alınan kararlar incelenerek, konuya yaklaşımları hakkında ekonomik bir değerlendirme yapılmaktadır.

Özet (Çeviri)

New and different economic events are emerging due to the development of the free market. Competition rules are that determine how enterprises operating in these markets will compete fairly and effectively without hindering the development of markets and without harming their competitors and consumers. In particular, some unilateral actions of the dominant undertakings/enterprises eliminate the existing competition or create competition violations that hinder the development of the competition.Therefore Abuse of dominant position is prohibited by Article 102 of the Treaty on the Functioning of the European Union Competition Law in European Union and by Article 6 of the Competition Law 4054 in Turkey. Price-based and exclusionary violations are also covered by this prohibition. These violations damage the profitability of other companies operating in the market or cause them to exit the relevant market. Price squeeze is one of these violations. Price squeeze occurs when prices in the downstream are set below the costs, and in the upstream, the input price required for production is high or both are applied at the same time. The dominant undertakings/enterprises that applies price squeezing is an application aimed at eliminating the profitability of its competitors with the pricing policy between the upper and lower market in the short term and the exclusion of competitors from the market in the long term. It is observed that the competitors who want to be excluded in order to be monopolized in the process are the customers of the enterprise that makes price squeeze in the downstream. Exclusion of competitors adversely affects the development of the market, the protection of effective competition and social welfare at the end of the process. Within the scope of the thesis, the economic factors and the legal framework that cause price compression are examined and the reasons why price compression creates a competitive problem, why the firms apply price compression, the rationality of price compression, the methods used to determine the existence of this issue are examined and compared with other violations. Finally, the decisions taken in the European Union (EU) and Turkish Competition Law regarding the applications that are subject to price compression are examined and an economic evaluation is made about their approaches.

Benzer Tezler

  1. Pert/maliyet

    Başlık çevirisi yok

    AYDIN YILDIZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1989

    İşletmeİstanbul Üniversitesi
  2. Darbeli sıkıştırmanın asfalt betonunun fiziksel özelliklerine etkisinin araştırılması

    Investigation of the effect of pulse compression to physical properties of asphalt concrete

    AHMET SERTAÇ KARAKAŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2004

    İnşaat MühendisliğiFırat Üniversitesi

    İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. BEKİR YILDIRIM

  3. Investigation of delamination suppression in highly tapered composite laminates

    Yüksek konik kompozit yapılarda katman ayrılması engellenmesinin incelenmesi

    FIRAT ERGİN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2023

    Havacılık ve Uzay MühendisliğiOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Havacılık ve Uzay Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ALTAN KAYRAN

  4. Comparison of the shear strength of statically and dynamical compacted clays

    Statik ve dinamik olarak sıkıştırılmış killerin kayma mukavemetlerinin karşılaştırılması

    KADİR FIRAT GÜN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    1997

    İnşaat MühendisliğiOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. TÜRKER MİRATA

  5. Compressive sensing of cyclostationary propeller noise

    Çevrimsel durağan pervane gürültüsü için sıkıştırmalı algılama

    UMUT FIRAT

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2023

    Elektrik ve Elektronik Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Elektronik ve Haberleşme Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. TAYFUN AKGÜL