Milli Görüş Hareketi'nin laiklik anlayışı
Laicism understandi̇ng of Milli Gorus Movement
- Tez No: 589473
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ALİ KAYA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Siyasal Bilimler, Political Science
- Anahtar Kelimeler: Erbakan, Laiklik, Milli Görüş Hareketi, Sekülerizm, İslâm, Erbakan, Laicism (Laïcisme), Milli Gorus Movement, Secularism, Islâm
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 176
Özet
Batı Avrupa ülkelerinde yaşanan din savaşları ve din ile kilise arasındaki egemenlik mücadelelerinin akabinde sekülerizm ve laiklik kavramları ortaya çıkmıştır. Türkiye Cumhuriyeti, Batılılaşma yolunda attığı adımlar sonucunda 1937 yılında laikliği anayasaya dâhil etmiştir. Bu tarihten önce ise 1921 Anayasasında devletin dini İslâm olarak belirtilmişse de ilerleyen zamanlarda bu madde yürürlükten kaldırılmış ve 1937 yılına kadar de facto laiklik uygulamaları ülkenin gündeminde yer almıştır. De jure laiklik ülkede uygulanmasıyla birlikte laiklik tartışmaları da başlamıştır. Özellikle İnönü hükümetleri döneminde yürütme erkinde bulunan birçok kişinin laiklik ilkesini diğer ilkelerden daha katı bir şekilde uygulaması ülkede bazı rahatsızlıklar meydana getirmiştir. Laiklik kavramının anayasada bir tanımının ve sınırının belirtilmemesi kavramın keyfi olarak yorumlanmasına neden olmuştur. Bundan dolayı birçok siyasi parti, hareket ve kurum söz konusu keyfi yorumlardan olumsuz etkilenmiştir. Milli Görüş Hareketi bu duruma örnek verilebilir. 1969 yılında“Bağımsızlar Hareketi”olarak siyasi hayata atılan Milli Görüş Hareketi, başlangıçtan itibaren kendini İslâm dininden hareketle konumlandırmıştır. Bu anlamda hareket, ismen“ulusal”dan (national) ziyade dine (İslâm'a) atıf yapmaktadır. Hareket kuruluşundan bu yana birçok kez hükümet koalisyonlarında bulunmuştur. 1995 yılındaki seçimlerde en yüksek oyu alarak koalisyonun büyük ortağı olmuştur. Gerek koalisyon ortağı olduğu gerekse muhalif konumunda bulunduğu dönemlerde hareket, resmi laiklik anlayışını eleştirmiştir. Bundan dolayı hareket, resmi laiklik anlayışını aşındırmak için birçok yöntem izlemiştir.“Müslüman”ve“cihad”vurgusunu ön plana çıkarması, Müslüman değerlere sahip çıkması, İslâm dininin vicdanlara sığdırılamayacağını dile getirmesi, İslâm Birliği'ni savunması, dini kıyafetlerle ve imam hatip okullarıyla ilgili özgürlükler talep etmesi ve Diyanet İşleri Başkanlığı'nın kadrosunun artırılmasını istemesi bu yöntemlerden bazılarıdır. Ayrıca hareket, dini kamusallaştırmaya ve laikliğin sınırlarını çizmeye çalışmıştır. Hareket, pozitif tarafsızlık gözetleyerek İslâm dinini merkeze alarak bazı taleplerde bulunur ve diğer dinlerin yaşam hakkını kısıtlamaz. Bu tezde laiklik ve sekülerizm kavramlarına değinildikten sonra Osmanlı Devleti'nin son dönemlerinden 1969 yılına kadar laiklik uygulamaları incelenecektir. Akabinde Milli Görüş tarihi ve kavramı irdelendikten sonra tezin ana konusunu oluşturan hareketin laiklik anlayışı ele alınacaktır.
Özet (Çeviri)
The concepts of secularism and laicism have emerged as a result of religious wars in Western European countries and sovereignty struggles between religion and church. Republic of Turkey has included secularism in the constitution in 1937 as a result of steps taken towards Westernization. Before this date, although the religion of the state was stated as Islâm in the 1921 Constitution, this article was abolished and de facto laicism practices were on the agenda of the country until 1937. With the introduction of de jure laicism in the country, the debate on laicism began. Particularly during the İnönü governments, the implementation of the principle of laicism by many people in the executive power more strictly than the other principles caused some discomfort in the country. The lack of a definition and limitation of the concept of laicism in the constitution caused the concept to be interpreted arbitrarily. Therefore, many political parties, movements and institutions have been adversely affected by these arbitrary interpretations. Milli Gorus Movement can be given as an example. In 1969, Milli Gorus Movement, which started the politics as the“Independence Movement”, has positioned itself with the Islamic religion from the beginning. In this sense, the movement refers to religion (Islâm) rather than“national”. The movement has been a coalition partner many times since its establishment. In 1995, it became the biggest partner of the coalition with the highest vote. The movement criticized the official understanding of laicism both during the time it was a coalition partner and in opposition. Therefore, the movement followed many methods to erode the understanding of formal laicism. Therefore, the movement emphasizes many“Muslim”and“jihad”accents in order to erode the understanding of official laicism. It states that Islam cannot fit into conscience. It protects Muslim values. It defends the Islamic Union. It demands freedom of religion and imam hatip schools. It wants the staff of the Presidency of Religious Affairs to be increased. These are some of highlighted the methods. Moreover, the movement tried to publicize religion and to draw the limits of laicism. The movement makes some demands by putting Islamic religion at the center by observing positive neutrality and does not restrict the right of other religions to life. In this thesis, the concepts of laicism and secularism will be discussed and then the laicism practices of the Ottoman Empire from the last period to 1969 will be examined. Then, after studying the history and concept of Mıllı Gorus, laicism understanding of the movement which is the main subject of the thesis will be discussed.
Benzer Tezler
- Millî Görüş Hareketinde din-devlet ilişkisi ve laiklik algısı
The perception of secularism and state-religion relations in the national outlook (Millî Mörüş) Movement
MEHMET ALİ MERT
Doktora
Türkçe
2019
Siyasal BilimlerHacettepe ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BİCAN ŞAHİN
- Adalet ve Kalkınma Partisi'nin din politikaları (Recep Tayyip Erdoğan dönemi)
The religious policies of Justice and Development Party (Recep Tayyip Erdoğan period)
İSMAİL AKYÜZ
Doktora
Türkçe
2016
DinSakarya ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET FARUK KILIÇ
- Türk siyasal yaşamında milli görüş hareketi
National view movement in Turkish political life
FAHRETTİN POYRAZ
- Sosyal belediyecilik kapsamında Milli Görüş'ün yerel yönetim yaklaşımı
Local government approach to the national view movement in the social municipality
MAHMUT HAMDEMİRCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Kamu Yönetimiİstanbul Aydın ÜniversitesiMahalli İdareler ve Yerinden Yönetim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERCAN EYUBOĞLU
- The Welfare Party, the Justice and Development Party and Democracy: Change or continuity?
Refah Partisi, Adalet ve Kalkınma Partisi ve Demokrasi: Değişim mi devam mı?
FATMA SENEM GELİR
Yüksek Lisans
İngilizce
2006
Kamu YönetimiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. FAHRİYE ÜSTÜNER