Geri Dön

Mezopotamya ve İran mitolojilerinde tanrı anlayışı

The thinking of god in Mesopotamia and Iran mythologies

PDF İndir

  1. Tez No: 590666
  2. Yazar: YASİN ÇETİN
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ MUAMMER ULUTÜRK
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Din, Tarih, Religion, History
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2019
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Necmettin Erbakan Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Eskiçağ Tarihi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 179

Özet

Sümer kültüründe, kent merkezli bir tanrı anlayışı oluşmuştur. Kent tanrısının, ailesi ve hizmetkârlarıyla tapınakta yaşadığına inanılmıştır. Kent tanrılarının heykelleri yapılmıştır. Uruk, Eridu ve Nippur kentleri ön plana çıkarak, Sümer panteonun gelişmesine katkı sağlamışlardır. Akad Devleti ile beraber Sami halkları, Sümer tanrı anlayışından etkilenerek, kendi sentezlerini oluşturmuşlardır. Sümer tanrılarına, Sami isimleri verilerek Sami inançlarında yer verilmiştir. Orta Babil Dönemi'nde Marduk, tanrıların efendisi konumuna yükseltilmiştir. Asur'da, tanrı Asur en önemli tanrıdır ve Asur'da diğer Mezopotamya tanrılarına da inanıldığı görülmektedir. Zamanla tanrı Asur, tanrıların kralı olarak görülmüştür. Yeni Asur Dönemi'nde ise tanrı Marduk ile özdeşleştirilmek istenmiştir. Babil Yaratılış Destanı'nın, Asur versiyonu oluşturulmuş, tanrı Marduk'un yerine tanrı Asur geçirilmiştir. Eski İran'da, Ahameniş ve Gatha'lar olarak iki farklı gelenekte tek tanrı olarak Ahura Mazda'ya inanıldığı görülür. II. Artakserkses dönemi ile beraber Anahita ve Mitra'ya da Ahameniş kitabelerinde yer verilmiştir. Gatha'lar sonrası Avesta metinleri, tek tanrı yapısını kaybederek, çok tanrılı bir yapıya dönüşmüştür. İlk dönemlerde tanrı heykeli ve tapınak yapımı yoktur. II. Artakserkses'den sonra tanrı heykeli ve tapınak heykeli yapılmaya başlanmıştır. Eski Mezopotamya ile Eski İran tanrı anlayışları birbirinden farklı olarak gelişmiştir. Eski Mezopotamya tanrı anlayışı, kent tanrı anlayışından, tanrıların efendisi olduğu panteon yapılarına dönüşmüştür. Eski İran tanrı anlayışı ise tek tanrı anlayışından, çok tanrılı bir anlayışa doğru değişmiştir. Eski Mezopotamya'da insanlar, tanrıların işlerini yapması için Enki tarafından yaratılmıştır. Eski İran'da ise insan ve insanın mutluluğu Ahura Mazda tarafından yaratılmıştır. Eski Mezopotamya ve İran'da evreni, insanı, kültürü tanrı/tanrılar yaratmıştır. Eski Mezopotamya ve Eski İran'da hükümdarlar yönetme yetkisini tanrılardan almış ve kendilerini tanrıların vekili olarak görmüşlerdir.

Özet (Çeviri)

In the Sumerian culture emerged a city-based god understanding. It was believed that the city-god lived in the temple with his family and servants. Statues of the city-gods were made. Coming to the forefront, Uruk, Eridu, and Nippur cities contributed to the development of the Sumerian pantheon. Together with the Akkad State, the Semitic peoples were influenced by the Sumerian understanding of god and formed their own synthesis. By giving Semitic names to the Sumerian gods, they made them a part of their Semitic belief. In the Middle Babylonian Period, Marduk was promoted to the master of the gods. In Assur State, the God Assur is the most important god, and in Assur State is seen that the other Mesopotamian gods were worshiped. In time, the God Assur was seen as the king of the gods. In the Neo-Assyrian Period, he was wanted to be consubstantiate with the god Marduk. The Assyrian version of the Epic of Babylon Creation was created and the God Marduk was replaced by the God Assur. In two different traditions of the the Ancient Iran, which is the Achaemenis and the Gathas, It is seen that Ahura Mazda is worshiped to be the only god. With the reign of Artakserkses II, Anahita and Mitra were also mentioned in the inscriptions of Achaemenis. Aftermath of the Gathas, Avesta texts is lost their monotheistic structure and became a polytheistic structure. In the early periods there was no statue of god and temple construction.. After the reign of Artakserkses II, the statue of god and the statue of temple started began to be built. The understandings of god in the Ancient Mesopotamia and the Ancient Iran developed differently from each other. The understanding of god of the Ancient Mesopotamia has changed from the conception of the city-god to the pantheon structures, which in this structure a god is the master of the other gods. On the one hand, the understanding of god in the Ancient Iran has changed from the monotheistic to the polytheistic. In the Ancient Mesopotamia, people were created by Enki to do the work of the gods. On the other hand in the Ancient Iran, human and human happiness was created by Ahura Mazda. In the Ancient Mesopotamia and the Ancient Iran, the gods or the god created the universe, man, and culture. In the Ancient Mesopotamia and the Ancient Iran, the rulers took the authority from the gods and regarded themselves as the deputy of the god.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    471120

    Modern Türk tiyatrosunda mitoloji

    Mythology in modern Turkish theatre

    SENA KÜÇÜK

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Sahne ve Görüntü SanatlarıSelçuk Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SİNAN GÖNEN

  2. Tez No

    865240

    Eski Mezopotamya toplumlarının dini inançları ile Eski İran inançlarının mukayesesi

    Comparison of religious beliefs of Ancient Mesopotamian societies with Ancient Iranian beliefs

    İREM ADİK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    TarihNevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SUZAN AKKUŞ MUTLU

  3. Tez No

    692125

    Yeni veriler ışığında Güneybatı İran'da Ramhormoz Ovasında Akhaimenid dönem yerleşimlerinin dağılımı ve İran, Mezopotamya, Anadolu'daki diğer bölgeler ile ilişkiler

    Distribution of Achaimenid settlements in the Ramhormoz Plain in Southwest Iran in the light of new data and their relations with other regions in Iran, Mesopotamia, Anatolia

    LEILA AFSHARI

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    ArkeolojiAtatürk Üniversitesi

    Arkeoloji Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ RABİA AKARSU

    DR. ÖĞR. ÜYESİ LİLY NIAKAN

  4. Tez No

    705251

    Mitraizm ve Mitraizm'in erken dönem Hıristiyanlığına olası etkileri

    Mithraism and its possible influences on early Christianity

    MAHMUT ÇOBAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Dinİstanbul Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ŞİNASİ GÜNDÜZ

  5. Tez No

    518228

    Doğu Anadolu ve Kafkasya'daki son Tunç Çağı Erken Demir Çağı dikilitaşları

    Obeliks, tombstone eastern Anatolia and Caucasus Late Bronze Period-Early Iron Period

    DENİZ MELTEM DAŞDAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    ArkeolojiDokuz Eylül Üniversitesi

    Arkeoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ERGÜN LAFLI

Geri Dön