Geri Dön

Karşılaştırmalı anayasa hukukunda ve Türkiye'de devlet başkanının kararname yetkisi

Presidential decrees in comparative constitutional law and Turkish law

  1. Tez No: 591194
  2. Yazar: VOLKAN ASLAN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ABDURRAHMAN EREN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Hukuk, Kamu Yönetimi, Law, Public Administration
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2019
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 402

Özet

Kararname yetkisi, kanun hükmünde olan veya kanun hükmünde olmasa dahi normlar hiyerarşisinde idari düzenleyici işlemlerin üzerinde yer alan düzenlemeler yapabilmeyi ifade etmektedir. Özellikle başkanlık ve yarı-başkanlık sistemlerinin uygulandığı devletlerde başkanların etkin şekilde kullandıkları bu yetki, çalışmamızda karşılaştırmalı olarak ele alınmış ve bir sınıflandırma yapılmıştır. Bu çerçevede, karşılaştırmalı anayasa hukukunda en çok rastlanılan modelin kararname yetkisinin kanun hükmünde ve acil bir ihtiyacın varlığına dayalı olarak tanınması şeklinde olduğu tespit edilmiştir. Ancak kararname yetkisi, hızlı hareket edilmesini gerektiren acil ihtiyaçların karşılanmasının yanı sıra, parlamenter sistemin uygulanmadığı devletlerde yasama organına alternatif siyaset izlenmesi işlevi de görebilmektedir. Her iki işlevin ne şekilde gerçekleşeceği ise kararnamelerle ilgili kurallarla birlikte veto yetkisi gibi devlet başkanı tarafından kullanılan diğer yetkiler ve kurumsal değişkenlere bağlı olmaktadır. Tüm bu veriler ışığında, 2017 anayasa değişiklikleriyle Türkiye'de benimsenen Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin karşılaştırmalı anayasa hukukunda genel kabul gören modellere benzemediği görülmektedir. İşlevsel olarak yaklaşıldığında, olağanüstü hallerde çıkarılacak Cumhurbaşkanlığı kararnameleri ile ilgili düzenlemeler hızlı hareket edilmesini gerektiren acil ihtiyaçları giderebilecek nitelikte olsa da olağan dönemde çıkarılacak Cumhurbaşkanlığı kararnameleri ile ilgili düzenlemelerin aynı nitelikte olduğu veya parlamentoya alternatif siyaset üretilmesini sağlayabileceği söylenememektedir.

Özet (Çeviri)

Decrees are regulations which have force of law like statutes adopted by parliaments, or regulations which do not have the same legal force like statutes adopted by parliaments but superior to administrative regulations. In this study, presidential power to issue decrees is analyzed in a comparative manner. Within this context, constitutions, judgments and other related topics from different states are addressed. According to this research, the most common type of presidential decree in comparative constitutional law is designed to meet urgent needs. Nevertheless, presidential decrees could also be used as means of by-passing parliaments particularly in presidential and semi-presidential systems. Besides the direct effects caused by provisions concerning decrees, both functions are shaped by other presidential powers and institutional factors as well. In light of these, it could be said that, decree powers of Turkish President, which are reshaped after the latest constitutional amendments in 2017, do not share many similarities with comparative models. Although emergency decrees in Turkish Constitution have the potential to meet urgent needs, it is difficult to say the same for ordinary decrees. They also lack capability to create room for maneuver in case of conflict between the parliament and the president.

Benzer Tezler

  1. Parlamentonun müzakere işlevinin temel aracı: Genel görüşme

    The main tool of Parliament's deliberation function: General debate

    SİNEM ŞİRİN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    HukukGalatasaray Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ŞULE ÖZSOY BOYUNSUZ

  2. Türkiye'de su hakkı

    The right to water in Turkey

    YILDIZ AKEL ÜNAL

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    HukukGalatasaray Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ERDOĞAN BÜLBÜL

  3. Vaccination as a medical intervention example in Turkish Civil Law

    Bir tıbbi müdahale örneği olarak Türk Medeni Hukukunda aşı

    ZEYNEP ÖZGE OĞUZ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2023

    Hukukİstanbul Medeniyet Üniversitesi

    Özel Hukuk Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ÜMİT GEZDER

  4. Türk Hukukunda vergilendirme yetkisinin Karşılaştırmalı Hukuk açısından incelenmesi

    Taxation power in Turkish Law and its analysis in Comparative Law

    ZÜHRE ELVAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    HukukSüleyman Demirel Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. YÜKSEL METİN

  5. Suçluların iadesi

    Başlık çevirisi yok

    YAĞMUR ALTIPARMAK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    HukukAkdeniz Üniversitesi

    Özel Hukuk Ana Bilim Dalı

    DOÇ. NECLA ÖZTÜRK