Ortaöğretim 9. ve 10. sınıf kimya ders kitaplarında kullanılan analojilerin incelenmesi
Studing of analogies used in secondary education 9th and 10th class chemistry textbooks
- Tez No: 592587
- Danışmanlar: DOÇ. DR. HÜSEYİN AKKUŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Kimya Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 113
Özet
Günümüzde teknolojinin hızla ilerlemesi doğrultusunda bilgiye erişim kolaylaşsa bile ülkemizin sosyoekonomik durumu değerlendirildiğinde her öğrencinin bilgiye erişim vasıtalarının tümüne sahip olamayacağı ve bunun sonucunda ortaöğretim düzeyinde ders kitaplarının temel bir kaynak olduğu görülmektedir. Bu gerçekten yola çıkarak ortaöğretim sonrası kimya dersi alan her öğrencinin 'Kimya Dersi Öğretim Programı (2018)'nda belirtilen amaçlara ulaşabilmeleri için kimya ders kitaplarının da bu amaca yönelik hazırlanması önemlidir. Bu sebeple; özellikle sembolik, makroskobik ve mikroskobik gibi üç boyutlu doğaya sahip kavramları içeren kimyanın öğrenilmesinde modelleme ile öğretimin önemi ortaya çıkmaktadır. Modelleme ile öğretim metotlarından biri olan analojilerin 9. ve 10. sınıf kimya ders kitaplarında kullanımı, kullanılan analojilerin öğrencileri yanlış kavramalara yönlendirecek ifade/açıklama/gösterimlere sahip olup olmadıkları ve analojilerin türlerinin incelendiği bu çalışmada içerik analizi tekniği kullanılmıştır. Araştırmada 2016-2017 eğitim öğretim yılında kullanılan 9. ve 10. sınıf kimya ders kitaplarında sırasıyla 16 ve 10 adet analoji bulunmuştur. Her iki kitabın birer ünitesinde analojilere yer verilmediği ve bulunan analojiler içerisinde öğrencileri aktif hale getirmeye katkısı olan kişisel analojilerin sadece 9. sınıf kimya kitabında 2 defa kullanıldığı 10. sınıf kimya kitabında ise yer verilmediği tespit edilmiştir. Tespit edilen bu analojiler sınıflandırıldığında; ilişkilerine göre, daha fazla olması beklenen yapısal-fonksiyonel analojilerin 9. sınıf düzeyinde hiç kullanılmadığı 10. sınıf düzeyinde ise en az oranda olduğu; sunum formatına göre, bilginin yapılandırılmasına daha fazla katkı sağlayacağı değerlendirilen sözel-resimsel analojilerin sözel analojilere göre az olduğu; durumuna göre, analoji kullanımının amacı doğrultusunda oranca fazla olması beklenen somut-soyut analojilerin 9. ve 10. sınıf düzeyinde beklenen şekilde; görevine göre, her iki sınıf kitabında ön organize edici analojilerin fazla olduğu; zenginlik düzeyine göre, kavram yanılgılarını ortadan kaldırmaya yönelik analog ile hedef kavramın sınırlılıklarının belirtildiği zenginleştirilmiş ve genişletilmiş analojilerin 10. sınıf düzeyinde basit analojilere göre oranca daha fazla olduğu, benzer durumun ise 9. sınıf düzeyinde görülmediği tespit edilmiştir. Kitaplarda kullanılan analojilerin; analog-hedef kavram benzeşimlerinin birbirine uygunluk durumu yönünden analiz edildiğinde her iki sınıf düzeyinde de kullanılan analojilerin çoğunluğunun hedef-analog kavramların birbirine uygun olsalar da benzerlikleri, farklılıkları ve sınırlılıkları belirtilmediği için kavram yanılgılarına neden olabileceği öngörülmektedir.
Özet (Çeviri)
Today, even though Access to information becomes easier in line with the rapid advancement of technology, it is seen that not all students will have all the means of Access to information when the socioeconomic situation of our country is evaluated, and as a result of this, textbooks are a basic resource at secondary level. With this in mind, it is important to prepare chemistry textbooks for this purpose in order for every student who takes post-secondary chemistry courses to achieve the objectives stated in the“Chemistry Course Curriculum (2018).”Therefore; the importance of teaching with modeling is emerging especially in the learning of chemistry that includes three-dimensional concepts such as symbolic, macroscopic and microscopic. The content analysis technique was used in this study where the use of analogies, which is one of the teaching methods with modeling, in the 9th and 10th grade chemistry textbooks, the situations that caused the misconceptions and the types of analogies were examined. In the research, 16 and 10 analogies were found in the 9th and 10th grade chemistry textbooks used in 2016-2017 academic year, respectively. It was found that both of the books did not include analogies in one unit and that the personal analogies that contributed to activating the students were used only twice in the 9th grade chemistry book and not in the 10th grade chemistry book. When these analogies were classified; according to their relationships, structural-functional analogies, which are expected to be higher, were never used at the 9th grade level and at the least rate at the 10th grade level; verbal-pictorial analogies, which are considered to contribute more to the structuring of information, are less than verbal analogies according to the presentation format; according to the situation, the analogies are expected to be more proportionate to the intended use of concrete abstract analogies in the 9th and 10th grade level as expected; according to duty, pre-organizing analogies were high in both class books; according to the level of wealth, enriched and extended analogies which stated the limitations of the source and target concept to eliminate misconceptions were found to be higher in the 10th grade level than the simple analogies, where as the similar situation was not seen in the 9th grade level. As a distinguishing feature of the study from similar studies; When the analogies found to be evaluated are analyzed in terms of causing misconceptions and the suitability of analog and target concepts, it is considered that the majority of the analogies used in both class levels may cause misconceptions, although similar to the target and analog concept, they are similar, different and have limitations.
Benzer Tezler
- Ortaöğretim Kimya ders kitaplarında yer alan analojilerin analog-hedef haritalama yapılarının incelenmesi
An analysis of the analog-target attributes of analogies in secondary education chemistry textbooks
RİFAT KOBAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Eğitim ve ÖğretimBalıkesir ÜniversitesiOrtaöğretim Fen ve Matematik Alanları Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. NURSEN AZİZOĞLU
- İlkokul ve ortaokul fen bilimleri dersi 'Madde ve doğası' konu alanı üniteleri ile lise kimya ders kitaplarının Terim Frekansı-Ters Doküman Frekansı (TF-IDF) analizleri
Term Frequeney-Inverse Document Frequency (TF-IDF) analysis of primary and secondary school science course 'Matter and its nature' subject area units and high school chemistry textbooks
MAKBULE BEGÜM DÜZGÜN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimNiğde Ömer Halisdemir ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET YAVUZ
- Biyoloji, kimya ve fizik ders kitaplarında bilimin doğası: Yeniden kavramsallaştırılmış aile benzerliği yaklaşımı kullanılarak yapılan bir inceleme
Nature of science in biology, chemistry and pyhsics textbooks: An investigation using reconceptualized family resemblance approach
ÖYKÜ SAYIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OSMAN SERHAT İREZ
- İlköğretim ve ortaöğretim fen alanları ders kitaplarının dijital okuryazarlık açısından incelenmesi
Examining primary and secondary school science textbooks in terms of digital literacy
ALİYE TUBA GÜLSOY
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA ÇAKIR
- Atom ve molekül konusunda kavram yanılgıları ve bunları iyileştirmek için örnek etkinlikler
Misconceptions about atoms and molecules and examplary activities to overcome these
AYŞEGÜL ERGÜN
Doktora
Türkçe
2013
Eğitim ve ÖğretimGazi Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA SARIKAYA