Kerküklü Tabiboğlu Divanı
Divan of Tabiboglu from Kerkuk
- Tez No: 593218
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ RAMADAN DOĞAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Trakya Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 201
Özet
Çok eski zamanlardan beri Irak'ta yerleşik olan Türkmenlerin kendilerine özgü bir kültürleri ve edebiyatları oluşmuştur. Musul, Kerkük, Erbil, Bağdat gibi Türk coğrafyalarını kapsayan Irak Türkmen edebiyatı, ilk yazılı ürününü İmadeddin Nesîmî El-Bağdadî'nin eseriyle 14.yy'da oluşturmuştur. Bu yüzyıldan önce sözlü kültürleriyle var olan Irak Türkmen edebiyatı, 14.yy'dan sonra yazılı edebiyatıyla da var olmaya devam etmiştir. Osmanlı Devleti'nin bu topraklar üzerindeki hakimiyeti 1918 yılında son bulmuştur. Özellikle Kerkük edebiyatı 1918'e kadar Azerbaycan ve Anadolu Türkleri edebiyatı ile paralel bir şekilde gelişmiştir. 19.yy'da Tanzimat'ın etkisiyle Anadolu'daki edebiyat modern bir çizgiye doğru ilerlerken, Kerkük edebiyatında Klâsik Türk edebiyatı eserleri verilmeye devam etmiştir. Bu alanda eserler veren şâirlerden biri de Tabiboğlu'dur. Asıl adı Abdullah olan Tabiboğlu, M. 1836'da Kerkük'te doğmuştur. Hanefi mezhebine mensup olan Tabiboğlu, Kadirî tarikatına sevgi besleyen dindar bir adamdır. Divanında ve diğer eserlerinde mutasavvıf kişiliğinin izleri görülmektedir. Tabiboğlu, Klâsik Türk edebiyatının nazım türleri ve şekillerini kullanarak şekil ve muhteva açısından mükemmele yakın denilebilecek bir divan meydana getirmiştir. Divan müretteb bir şekilde yazılmıştır ve gazelleri elifba sırasına göre düzenlenmiştir. Manzumeleri arasında“tercî-i bend-i bahariye”ile“muhammes bağçenamesi”risale teşkil edecek kadar uzundur. Bu çalışmada, şâirin hayatı ve bahsedilen divanı incelenmiştir. Çalışmanın amacı, Klâsik Türk edebiyatına yeni bir eser çalışması kazandırmak ve aynı zamanda Kerkük edebiyatının hak ettiği değere kavuşmasına katkıda bulunmaktır. Anahtar Kelimeler Eski Türk Edebiyatı, Irak Türkmenleri, Kerkük Edebiyatı, Divan Şiiri, Tabiboğlu.
Özet (Çeviri)
The Turkomans, who had been living in Iraq since ancient times, had a unique culture and literature. Iraqi Turkmen literature, which includes Turkish geographies such as Mosul, Kirkuk, Erbil, Baghdad, formed its first written product in the 14th century with the work of Imadeddin Nesim al-Baghdadi. The Iraqi Turkmen literature, which had existed with its oral cultures before this century, continued to exist in written literature after the 14th century. The domination of the Ottoman Empire on these lands ended in 1918. Kirkuk literature developed especially in parallel with the literature of Azerbaijan and Anatolian Turks until 1918. While the literature in Anatolia was moving towards a modern line in the 19th century, the works of Classical Turkish literature in Kirkuk literature continued to be given. Tabiboğlu is one of the poets who gave works in this field. Tabiboğlu, whose real name is Abdullah, was born in 1836 in Kirkuk. Tabiboğlu, a member of the Hanafi sect, is a devout man who loves the Qadi. In his Divan and his other works, traces of the mystic person are seen. Tabiboglu, the verse types and shapes of classical Turkish literature in terms of shape and content can be called a near-perfect divan. The crew of the divan was written in a way and the ghazels were arranged in the order of elifba. Among the verses,“tercî-i bend-i bahariye”and“muhammes bagçenamesi”are long enough. This divan, where the topics are discussed in a short, simple manner and where there are many indigenous discourses, has not been published or published before. In this study, the life of the poet and its divan will be examined. The aim of the study is to give a new work on Classical Turkish literature and also to contribute to the value that Kirkuk literature deserves. Keywords Old Turkish Literature, Iraqi Turkmen, Kirkuk Literature, Divan Poetry, Tabiboglu.
Benzer Tezler
- Kerküklü Tabiboğlu divânı (İnceleme-metin bağlamlı dizin ve işlevsel sözlük)
Kerküklü Tabiboğlu council (Review-text context index and functional dictionary)
ELİF DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DilbilimNiğde Ömer Halisdemir ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. ZİYA AVŞAR
- Kerküklü şair Hicrî Dede hayatı, sanatı ve eserleri
The Kirkuk poet Hicri Dede, his life, literature and his literary works
MUHAMMED SAEDGUL
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Türk Dili ve EdebiyatıAnkara ÜniversitesiYeni Türk Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURULLAH ÇETİN
- Kerküklü Türkmen şair Mehmet Sadık ve 'Düşüncelerim' adlı şiir kitabı (İnceleme–metin–dizin)
Kirkuk Turkmen poet Mehmet Sadık and his poetry book 'Düşüncelerim' (Analysis–text–index)
MARYAM YOUSIF SHAKOR SHAKOR
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Türk Dili ve EdebiyatıAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HAKAN AKCA
- Kerküklü Abdüllatif Terzibaşı'nın Ser-Güzeşt-i Saâdet'i (İnceleme, transkript, sözlükler, tıpkıbasım)
Başlık çevirisi yok
DUNYA NOWZAD ABDULMAGED
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Türk Dili ve EdebiyatıErciyes ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ATABEY KILIÇ
- Kerküklü Türkmen Şair Mehmed Sadık ve şiir kitabı 'Coşkun duygularım
Kirkuk writer Mehmed Sadık and his poetry book 'Coşkun duygularım'
AISHA MUMTAZ HASAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Türk Dili ve EdebiyatıErciyes ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TURGUT KOÇOĞLU