Türkiye'de sosyal bilgiler eğitiminin tarihi gelişimi
Historical development of social science education in Turkey
- Tez No: 593715
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ALİ ÜREMİŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Eğitim, Öğretim, Sosyal Bilgiler Eğitimi, Tarihi Gelişim, Education, Training, Teaching of Social Sciences, Historical Development
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Necmettin Erbakan Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İlköğretim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sosyal Bilgiler Öğretimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 120
Özet
Hiçbir devlet, geleceğini emanet edeceği nesilleri inşa ederken işini şansa bırakmak istemez. Dolayısıyla da yönettiği toplumun kendisine katkıda bulunup yardımcı olmasını sağlayacak makbul vatandaşı, iyi/ideal yurttaşı yetiştirmek için tüm tedbirlerini alır. Zira bütün dünyada temel hak ve hürriyetler arasında yer alan eğitim öğretim, kişilerin tercihine bırakıldığı zaman istenilen verim alınamamakta hatta farklı alanlara doğru kaymalar olmaktadır. Bu nedenle ülkemizde de Osmanlı'dan günümüze eğitim öğretim, bu bağlamda sosyal bilgiler dersi çeşitli evrelerden geçerek zorunlu hale getirilmiştir. Törelerine düşkün bir millet olarak bilinen Türkler, İslamiyet'in kabulünden sonra da gelenek göreneklerini dini inançları ile kaynaştırarak toplumsal kurallarını yeniden tanzim etmişlerdir. Çünkü bunların gelecek kuşaklara aktarılıp öğretilmesi, devleti idame ettiren toplumsal yapının sağlam, tarihi, kültürel vb. temeller üzerine kurulmasının temel şartı kabul edilmiştir. O yüzden Tanzimat dönemi ve sonrasında eğitim öğretim programlarında Tarih-i Felsefe, Tarih-i Osmani/Düvel, Coğrafya-yı İlmi/Umumî gibi derslere yer verilmiştir. Tabiatıyla bu derslerin ve içeriklerinin kapsamında zaman içerisinde bir dizi düzenlemeye gidilerek sosyal bilgiler dersi öğretiminin zeminini oluşturan tarihi süreçte önemli yol kat edilmiştir. Cumhuriyet'in ilanından sonra Tevhid-i Tedrisat Kanunu çıkarılmış; eğitim sistemiyle ilgili Türkiye'ye davet edilen John Dewey'e bir rapor hazırlatılmıştır. Bu çalışmaların sonucunda“Hayat Bilgisi, Toplu Tedris ve İş Okulu”kavramları 1926 programına girmiş; 1968'de ise sosyal bilgiler; tarih, coğrafya ve yurttaşlık bilgisi konularını kapsayan bir alan olarak programa alınmıştır. 1985'lere kadar bahsedilen içerikte okutulan sosyal bilgiler dersinin bu yılda kaldırılmasıyla, yerini“Millî Tarih”ve“Millî Coğrafya”dersleri almıştır. 1998'de sosyal bilgiler dersi, zorunlu eğitimin 8 yıla çıkarılmasıyla tekrar müfredata girmiştir. 2005 yılında eğitim öğretimin yapılandırmacı eğitim anlayışı çerçevesinde düzenlenmesiyle sosyal bilgiler alanında da yapılandırmacı eğitim anlayışı, öğrenci merkezli, öğrenmeye dayalı öğrenim ön plana çıkmıştır. 2012'de 12 yıllık eğitim sistemine geçilmesiyle 5. sınıf sosyal bilgiler dersini daha önceleri sınıf öğretmenleri verirken branş öğretmenlerinin vermesi kararlaştırılmıştır. 2015 yılına gelindiğinde ise dönemin ihtiyaçlarına göre yeni bir sosyal bilgiler öğretim programı hazırlanmış, bu program 2017 yılında revize edilerek kısmen yürürlüğe girmiş; 2018'de de topyekûn uygulanmaya başlanmıştır. Dolayısıyla bu çalışmanın temel hedefi, tarihsel süreç içerisinde dünyada ve Türkiye'de sosyal bilgiler dersi eğitiminin gelişim safhalarının incelenmesidir.
Özet (Çeviri)
The states do not want to leave the issue of establishing generations that will entrust its future to a chance. Therefore, a state takes all the measures to raise good/ideal citizens that would help and contribute to the society controlled by its own. When given to individuals' preferences, education being one of the fundamental rights and liberties throughout the world, cannot be sufficiently fulfilled or even it may fall into different fields. For this reason, education passing through various phases has become compulsory as of the Ottoman age to the present in our country as well. The Turks, known for being devotee of their customs and traditions, rearranged their societal rules by combining previous customs and traditions with religion after acceptance of Islam because teaching and handing down these traditions to future generations was accepted as the essential condition for building the societal structure controlling the state based upon its solid history, culture and etc. Therefore, courses such as History of Philosophy (Tarih-i Felsefe), Ottoman/World History (Tarih-i Osmani/Düvel), and Scientific/General Geography (Coğrafya-yı Umumi) were included in curriculum following the Tanzimat reform era. Moreover, considerable improvements were made the process of establishing the basis for teaching of Social Sciences Course by making regulations in the scope of these courses and their contents. After the proclamation of the Republic, the Law of Unification of Education (Tevhid-i Tedrisat Kanunu) was introduced and John Dewey, invited to Turkey, was assigned to prepare a report regarding education system. After these attempts, notions such as“Social Studies, Collective Education, and Vocational School”were introduced into 1926 program. Moreover, a course covering the subjects of Social Sciences Course, History, Geography, and Civics entered into curriculum in 1968. In 2005, within the framework of the regulation towards a constructivist approach on education, constructivist, student-centered education based on learning came to the forefront in the field of Social Sciences. With the introduction of 12-year education system in 2012, it was decided that 5th grade Social Sciences course would be taught by branch teachers instead of class teachers. Therefore, the aim of the study is to examine the development of teaching of Social Sciences in Turkey in the historical process as well as changes made to this course.
Benzer Tezler
- İlköğretim 4. ve 5. sınıfta sosyal bilgiler dersinin öğretimi ve öğretiminde yaşanan güçlükler
Teaching of social informations lesson in 4. and 5. classes of primary school and diffuculties that are faced with
DERYA KARASOY
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
Eğitim ve ÖğretimSelçuk Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SÜLEYMAN BÜYÜKKARCI
- İlköğretim 4. ve 5. sınıfta sosyal bilgiler dersinin öğretimi ve öğretimde yaşanan güçlükler (Bitlis örneği)
Teaching at sociel informations lesson in 4. and 5. classes of primary school on difficulties that are faced with (Example Bitlis)
DENİZ AYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
Eğitim ve ÖğretimSakarya Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SÜLEYMAN BÜYÜKKARCI
- Türkiye' deki üniversitelerde uygulanan beden eğitimi ve spor öğretmenliği eğitim öğretim programlarının bazı ülkelerdeki üniversiteler ile karşılaştırılması
The Comparison of programs in physical education and sports science educator in Turkey and in some other countries
BAYBARS RECEP EYNUR
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
Eğitim ve ÖğretimDumlupınar ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. MEHMET GÖRAL
- Din kültürü ve ahlak bilgisi dersi öğretim programlarında vatandaşlık eğitimi
Citizenship education in curricula for the course of religious culture and knowledge of ethics
BAYRAMALİ NAZIROĞLU
Doktora
Türkçe
2011
DinOndokuz Mayıs ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEVLÜT KAYA
- Türkiye'de orta öğretimde sanat tarihi eğitimi
In the secondary education art history education in Turkey
SEHER GÖNÜLTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Sanat Tarihiİstanbul Teknik ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYLA ÖDEKAN