Geri Dön

Tıbbi müdahalelerde karar vericiler ve rıza

Decision-makers in medical interventions and informed consent

  1. Tez No: 596345
  2. Yazar: NUR TAVLI
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ İLKNUR SERDAR
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Hukuk, Sağlık Kurumları Yönetimi, Law, Health Care Management
  6. Anahtar Kelimeler: Tıbbi Müdahale, Rıza, Aydınlatılmış Onam, Onam Verme Ehliyeti, Hastanın Özerkliği, Tıbbi Müdahale, Rıza, Aydınlatılmış Onam, Onam Verme Ehliyeti, Hastanın Özerkliği
  7. Yıl: 2019
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Bilgi Yönetimi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Sağlık Hukuku Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 104

Özet

İnsan haklarının ve tıp biliminin son yıllarda uğradığı gelişmelerle birlikte, hasta-hekim ilişkileri de değişmeye başlamıştır. Hâkimiyetin hekimde olduğu paternalistik görüş yerine, hastanın bireysel hak ve değerleri ön plana çıkmıştır. Hastanın özerkliğine saygı ilkesi ve kendi geleceğini belirleme hakkı, aydınlatılmış onam kavramı içine yerleştirilmiştir. Hukukun aradığı şartları taşıyan rıza, hastaya yapılması planlanan tıbbi müdahaleyi meşru kılacak ana unsurdur. Hastanın rızası“aydınlatılmış onam”şeklinde alınmalıdır. Yani, hastalığı ve tedavi seçenekleri hakkında, hastanın anlayabileceği düzeyde sözlü olarak aydınlatıldıktan sonra tıbbi müdahaleye onam vermesi sağlanmalıdır. Oysa hekimler aydınlatılmış onamı, uygulamada sık görülen yanlış bir anlayışla, matbu bir formun hastaya ya da yakınına imzalatılması şeklinde algılamaktadır. Tıbbi müdahalelerin hukuka aykırı sayılmaması için temel unsur olan aydınlatılmış onamın, doğru şekilde alınması gerekmektedir. Onam verme ehliyeti dikkatlice tespit edilmelidir. Hastada onam verme ehliyeti bulunmasa bile, mümkün olduğunca aydınlatma sürecine katılımı sağlanmalıdır. Bu çalışmanın amacı, tıbbi müdahalelerde karar verici sıfatına sahip kişileri, onam verme aşamasında özellik taşıyan halleri incelemek ve konuyla ilgili güncel hukuki düzenlemelere ve yargı kararlarına yer vermektir. Bu itibarla, uygulamada hak ettiği yeri bulamayan aydınlatılmış onam prosedürüne dikkat çekilmesi hedeflenmiştir.

Özet (Çeviri)

İnsan haklarının ve tıp biliminin son yıllarda uğradığı gelişmelerle birlikte, hasta-hekim ilişkileri de değişmeye başlamıştır. Hâkimiyetin hekimde olduğu paternalistik görüş yerine, hastanın bireysel hak ve değerleri ön plana çıkmıştır. Hastanın özerkliğine saygı ilkesi ve kendi geleceğini belirleme hakkı, aydınlatılmış onam kavramı içine yerleştirilmiştir. Hukukun aradığı şartları taşıyan rıza, hastaya yapılması planlanan tıbbi müdahaleyi meşru kılacak ana unsurdur. Hastanın rızası“aydınlatılmış onam”şeklinde alınmalıdır. Yani, hastalığı ve tedavi seçenekleri hakkında, hastanın anlayabileceği düzeyde sözlü olarak aydınlatıldıktan sonra tıbbi müdahaleye onam vermesi sağlanmalıdır. Oysa hekimler aydınlatılmış onamı, uygulamada sık görülen yanlış bir anlayışla, matbu bir formun hastaya ya da yakınına imzalatılması şeklinde algılamaktadır. Tıbbi müdahalelerin hukuka aykırı sayılmaması için temel unsur olan aydınlatılmış onamın, doğru şekilde alınması gerekmektedir. Onam verme ehliyeti dikkatlice tespit edilmelidir. Hastada onam verme ehliyeti bulunmasa bile, mümkün olduğunca aydınlatma sürecine katılımı sağlanmalıdır. Bu çalışmanın amacı, tıbbi müdahalelerde karar verici sıfatına sahip kişileri, onam verme aşamasında özellik taşıyan halleri incelemek ve konuyla ilgili güncel hukuki düzenlemelere ve yargı kararlarına yer vermektir. Bu itibarla, uygulamada hak ettiği yeri bulamayan aydınlatılmış onam prosedürüne dikkat çekilmesi hedeflenmiştir.

Benzer Tezler

  1. Cenine yönelik tıbbî müdahalelerin İslam Hukuku açısından değerlendirilmesi

    The evaluation of medical interventions for fetus in terms of Islamic Law

    NAİL ÇAM

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    DinDokuz Eylül Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HÜSEYİN ESEN

  2. Cost-effectiveness analysis for hepatitis C treatments in persons who inject drugs in Turkey

    Türkiye'de damariçi ilaç kullanan kişilerde hepatit C hastalığının tedavilerıne ilişkin maliyet-etkinlik analizi

    ŞAHİNCAN ÜÇLER

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2021

    Endüstri ve Endüstri Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Endüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ EMİNE YAYLALI

  3. Yatarak tedavi gören madde kullanım bozukluğu olan erkek hastalarda tedaviyi yarım bırakmanın yordayıcıları olarak mizaç-karakter özellikleri, dürtüsellik ve nörobilişsel bulgular

    Predictors of drop out from treatment in male inpatients with substance use disorder: Temperament-character traits, impulsivity, and neurocognitive traits

    MERVE SİVRİ

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    PsikiyatriSağlık Bilimleri Üniversitesi

    Psikiyatri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. İSMET ESRA ÇİÇEK

  4. Sağlık hizmetinin yürütülmesinde görevli sağlık kamu personelinin eylemlerinden kaynaklanan idarenin sorumluluk sebepleri

    Grounds for liability of the administration caused by the actions of the health public personnel in duty in the conduct of health service

    MUHARREM CİVAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    HukukGalatasaray Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ CİHAN YÜZBAŞIOĞLU

  5. Salgın hastalıklarda aşının zorunlu tutulması ve hasta hakları

    Mandatory vaccination and patient rights in epidemics

    ELİF YILDIRIM

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    HukukDokuz Eylül Üniversitesi

    Sağlık Hukuku Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET REFİK KORKUSUZ