Anayasa Mahkemesi'ne bireysel başvuruda 'Olağan başvuru yollarının tüketilmesi' kriteri ve istisnaları
Criterion and exceptions of the 'Exhaustion of the usual remedies' in individual application to the Constitutional Court
- Tez No: 598231
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜLAY ARSLAN ÖNCÜ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Hukuk, Law
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 165
Özet
Temel hak ve hürriyetlerin daha etkili korunması amacıyla bireysel başvuru mekanizması oluşturulmuştur. Hukuk sistemimiz, ulusal ve uluslararası bireysel başvuru olmak üzere iki tür bireysel başvuru mekanizmasını içermektedir. Ulusal bireysel başvuru Anayasa Mahkemesi'ne yapılmakta iken, uluslararası bireysel başvuru Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne yapılmaktadır. Kamu gücü tasarrufu sonucu temel hak ve hürriyetlerinin ihlal edildiğini iddia eden bireyler, olağan başvuru yollarında bu mağduriyetlerini tazmin edemedikleri inancında iseler, bireysel başvuruda bulunabileceklerdir. Ancak, bireysel başvuruda bulunmak için bir takım usuli şartlar getirilmiştir.“Olağan başvuru yollarının tüketilmesi”kriteri de bunlardan bir tanesidir. Buna göre, bireysel başvuruda bulunmadan önce, mağduriyeti giderebilecek etkili ve erişilebilir başvuru yolları tüketilmek zorundadır. Bu şart sağlanmadan yapılan başvurular kabul edilmeyecektir. Yargı düzenimizdeki çeşitlilik dolayısıyla, mağduriyetin türüne göre tüketilmesi gereken başvuru yolları farklılık sergilemektedir. Bundan dolayı her yargı kolu bakımından bu kriter ayrı ayrı ele alınmalıdır. İdari başvuru yollarının göz ardı edilmemiş olması da dikkat çekicidir. Mağduriyeti tazmin etme şansı bulunan idari başvuru yolları ve kanun gereği zorunlu tutulan idari başvuru yolları tüketilmelidir. Nitekim, temel hak ve hürriyetleri korumak öncelikle idari makamların görev ve sorumluluğudur. Her durumda bu kriterin uygulanması mümkün olmamaktadır. Buna bağlı olarak kriter, katı bir anlayıştan ziyade esnek bir yaklaşımla ele alınarak, çeşitli istisnalar belirlenmiştir. Bunun bir sonucu olarak, belirli bazı durumlarda, olağan başvuru yollarının tüketilmesi beklenmemektedir. Nitekim, bu durumlarda, başvuru yollarının tüketilmesini beklemek mağduriyeti gidermekten öte, mağduriyeti artırıcı bir etki oluşturacaktır. Gerek AYM, gerekse AİHM içtihatlarında ortak anlayışın hakim olduğunu söylemek mümkündür. AYM kararları, AİHM kararlarına atıf yapılmak suretiyle, aynı eksen etrafında oluşturulmaktadır. Dolayısıyla, her iki mahkeme bakımından da, olağan başvuru yollarının tüketilmesi kriterine getirilen istisnalar aynı mantık etrafında şekillenmektedir.
Özet (Çeviri)
In order to protect fundamental rights and freedoms more effectively, an individual application mechanism has been established. Our legal system includes two types of individual application mechanisms, namely national and international individual applications. While the national individual application is being made to the Constitutional Court, the international individual application is lodged with the European Court of Human Rights. Individuals claiming that their fundamental rights and freedoms have been violated as a result of public power uses, can apply individually, if they believe that they cannot compensate these grievances in the usual ways of application. However, a number of procedural requirements have been introduced to make an individual application. One of these is the“Consumption of usual remedies”criterion. Accordingly, before applying for an individual application, effective and accessible remedies should be exhausted. Applications without this condition will not be accepted. Due to the diversity in our judicial system, the ways of application to be consumed, varies according to the type of victimization. Therefore, this criterion should be considered separately for each judicial branch. It is noteworthy that administrative remedies have not been ignored. The administrative remedies which, have the possibility to compensate victizimation or required by law, should be exhausted. Indeed, it is the duty and responsibility of the administrative authorities to protect fundamental rights and freedoms. In all cases it is not possible to apply this criterion. Accordingly, the criterion was addressed with a flexible approach rather than a strict understanding, and various exceptions were determined. As a result, in certain cases, the usual remedies are not expected to be exhausted. In fact, in these cases, waiting for the exhaustion of the remedies will have an effect of increasing the grievance, rather than eliminating the grievance. It is possible to say that common understanding is dominant in both Constitutional Court and ECtHR jurisprudence. The decisions of the Constitutional Court are established around the same axis, with reference to the judgments of the ECtHR. Therefore, in terms of both courts, exceptions to the criteria of exhaustion of the usual remedies are shaped around the same logic.
Benzer Tezler
- Anayasa Mahkemesine bireysel başvuru yolunda olağan kanun yollarının tüketilmesi kriteri
The criterion for exhaustion of ordinary legal remedies in individual application to the Constitutional Court
SELİN KANDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
HukukGalatasaray ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZEN ÜLGEN ADADAĞ
- Anayasa Mahkemesine bireysel başvurularda kabul edilebilirlik kriteri olarak başvuru yollarının tüketilmesi
Exhaustion of the remedies from the admissibility criteria in individual applications to the Constituonal Court
ZÜBEYR BAYRAM SEVİM
- Anayasa Mahkemesi'ne bireysel başvuru ve kararların Medenî Usûl Hukukuna etkileri
Individual application to the Constitutional Court and the effects of decisions on Civil Procedure Law
MEHMET EMİN ALPASLAN
Doktora
Türkçe
2022
HukukGalatasaray ÜniversitesiÖzel Hukuk Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YAŞAR HAKAN PEKCANITEZ
- Anayasa Mahkemesine bireysel başvuru yolunun kabul edilebilirlik kriterleri
Acceptance criteria of the individual application to the Constitutional Court
ŞUAYİP KARAYEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
HukukSüleyman Demirel ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YÜKSEL METİN
- Anayasa mahkemesi kararları ışığında hukuk davaları yönünden bireysel başvuruda başvuru yollarının tüketilmesi
Exhaustion of remedies in individual application forcivil lawsuits in the light of constitutional court'sdecisions
AYŞE GENÇ