Bir kapalı ceza infaz kurumundaki tutuklu/hükümlü örnekleminde alkol-madde kullanım özellikleri ile mizaç ve suç davranışı arasındaki ilişkinin incelenmesi
The investigation of relationships between alcohol-substance use features,temperament and criminal behaviour in a sample of prisoners/sentenced persons in closed penitentiary institution
- Tez No: 598363
- Danışmanlar: PROF. DR. BÜLENT KAYAHAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikiyatri, Psychiatry
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikiyatri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 85
Özet
Haz veren etkileri nedeniyle tekrar tekrar kullanılan uyuşturucu ve uyarıcı maddelerin değişik şiddette fizyolojik ve psikolojik sorunların ortaya çıkmasına sebep olduğu bilinmektedir ve alkol-madde kullanımının nedenleri birçok araştırmanın konusu olmaktadır. Çalışmamızda ceza infaz kurumunda kalan hükümlü kişilerde alkol-madde kullanım özellikleri ile mizaç ve suç davranışı arasında ilişkinin karşılaştırılması amaçlanmıştır. Araştırmamız Eylül 2018-Ocak 2019 tarihleri arasında Şanlıurfa 2 No.lu T Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumu'nda bulunan 18-65 yaş aralığında adli suçlardan hükümlü olan 200 katılımcı ile yapılmıştır. Çalışmamızda Sosyodemografik Bilgi Formu, TEMPS-A Mizaç Ölçeği ve Bağımlılık Profil İndeksi- BAPİ kullanılmıştır. Çalışmamızın hipotezlerini değerlendirdiğimizde; alkol ve madde kullanımı ile suç davranışının niteliği arasında bir ilişki bulunmuştur (p=0,015). 'İnsana ve mala yönelik' şiddet içeren suç niteliği grubunda BAPİ ortalama toplam ölçek puanı daha yüksek saptanmıştır. Mizaç yapısı özellikleri ile alkol ve madde kullanım özellikleri arasındaki ilişkiyi değerlendirdiğimizde; irritabl mizaç yapısı ile BAPİ alkol-madde kullanım özellikleri alt ölçeği arasında istatistiksel olarak anlamlı pozitif yönde zayıf bir ilişki bulunmuştur (r=0,305, p=0,004). Siklotimik ve irritabl mizaç yapısı ile BAPİ şiddetli istek alt ölçeği arasında istatistiksel olarak anlamlı pozitif yönde zayıf bir ilişki bulunmuştur (r=0,253, p=0,02; r=0,328, p=0,002). İrritabl mizaç yapısı ile BAPİ toplam puanı arasında istatistiksel olarak anlamlı pozitif yönde çok zayıf bir ilişki bulunmuştur (r=0,245, p=0,024). Mizaç yapısı ile suç davranışının niteliği arasındaki ilişkiyi değerlendirdiğimizde, suç davranışının niteliği grupları arasında hipertimik mizaç yapısı özellikleri açısından istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmuştur (p=0,01). Mala yönelik suç niteliği grubunda hipertimik mizaç yapısı özellikleri daha yüksek bulunmuştur. Suçun şiddet özelliği grupları arasında ise, depresif mizaç ve siklotimik mizaç yapısı özellikleri açısından istatistiksel olarak anlamlı fark saptanmıştır (p=0,009, p=0,012). 'Şiddet dışı' suç özelliği olan grupta depresif mizaç ve siklotimik mizaç özellikleri 'şiddet içeren' suç özelliği olan gruba göre anlamlı olarak daha yüksek bulunmuştur. İleride yapılacak olan araştırmalarda, öz bildirime dayalı anketlerin yanında klinik değerlendirme araçlarının da kullanılması ve özellikle çalışmaya kadın ceza infaz kurumlarının dahil edildiği daha büyük örneklemlere ulaşılması, çalışmamızda elde edilen ön bulguların test edilip doğrulanması açısından önerilmektedir.
Özet (Çeviri)
It is known that drugs and stimulants are used repeatedly due to their pleasurable effects causing physiological and psychological problems of varying severity. The etiology of alcohol-substance use is studied in many researches. The aim of our study is to investigate the relationship between alcohol-substance use features and temperament structure features and criminal behaviors in sentenced persons in a closed penitentiary institution. Our study was carried out with the participation of 200 participants with convicted of criminal offenses in 18-65 years of age in Şanlıurfa No.2 T Type Closed Prison between September 2018 and January 2019. In our study Socio-demographic Information Form, Dependency Profile Index (BAPI), Temperament Evaluation of Memphis, Pisa, Paris and San Diego Autoquestionnaire (TEMPS-A) were used. When we evaluate the hypotheses of our study; there was a relationship between alcohol and substance use and the quality of criminal behavior (p=0,015). The mean total scale score of BAPI was found to be higher in the crime group containing violence against people and property. When we evaluate the relationship between temperament structure features and alcohol-substance use features; there was a statistically significant positively weak relationship between irritable temperament structure features and BAPI alcohol-substance use subscale (r=0,305, p=0,004). There was a statistically significant positively weak relationship between cyclothymic and irritable temperament structure features and BAPI severe desire subscale (r=0,253, p=0,02; r=0,328, p=0,002). There was a statistically significant positive correlation between irritable temperament structure features and BAPI total score (r=0,245, p=0,024). When we examine the relationship between temperament structure features and the quality of criminal behaviors, in terms of the features of hyperthymic temperament structure, quality of crime behaviours groups show a statistically significant difference (p=0,01). Hyperthymic temperament structure features were higher in the criminal offense group. According to violence of crime groups, a statistically significant difference was found in terms of depressive and cyclothymic temperament structure features (p=0,009, p=0,012). Depressive temperament and cyclothymic temperament features in the non-violent crime group were significantly higher than the violent crime group. Further studies with larger samples (especially including more female prisoners) and clinical evaluation tools besides the self-report assessment scales to test and explore our preliminary findings.
Benzer Tezler
- Yaşanan travmatik olaya bağlı alkol/madde kullanımı olan tutuklu/hükümlü bireylerde travma sonrası stres belirtileri ile travma sonrası bilişlerin incelenmesi
Investigation of post-traumatic stress symptoms and post-traumatic cognitions in prisoners/convicts individuals who are using alcohol/substance related to traumatic event
İRFAN ŞİMŞEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
PsikolojiÜsküdar ÜniversitesiSosyal Hizmet Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HÜSEYİN ÜNÜBOL
- Ankara Kadın Kapalı Ceza İnfaz Kurumu hükümlü-tutuklularla yapılan resim eğitiminin işlevsel etkileri
Ankara Closed Prison for Women Convicted prisoners functional effects of the art education
MEHMET FATİH YILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiGüzel Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. TEOMAN ÇIĞŞAR
- Suça sürüklenen çocukların sağlık bakım gereksinimlerinin belirlenmesi
Determination of health care needs of juvenile offenders
SERAP GÖKBEL SÖNMEZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
HemşirelikMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEDİA SUBAŞI BAYBUĞA
- Hapishane folkloru: Ümraniye T Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumu ve Ümraniye E Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumu örnekleri
Prison folklore: Examples of Ümraniye T Type Closed Prison and Ümraniye E Type Closed Prison
FATİH BAŞER
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Halk Bilimi (Folklor)Marmara ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET AÇA
- Tutuklu hükümlü çocuklarda kendine zarar verme davranışının bilişsel çarpıtmalar ve çocukluk örselenme yaşantısıyla ilişkisi
Prisoners of self-injurious behavior in children relationship with cognitive distortions and childhood trauma
MELTEM ÖZTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
PsikolojiHaliç ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ASLI BURÇAK TAŞÖREN