Restorasyon uygulamaları sonrasında önleyici koruma metodolojisinin mimar sinan dönemi türbeleri üzerinde irdelenmesi
The study of post restoration preventive conservation methodology on architect sinan period tombs
- Tez No: 599532
- Danışmanlar: PROF. DR. CAN ŞAKİR BİNAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Rölöve-Restorasyon Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 375
Özet
Önleyici korumada objelerde veya yapılarda, bozulma oluştuktan sonra onarmak yerine bu bozulmaların oluşmasını engelleyecek bir plan oluşturulması önerilmektedir. Bu plan ile objenin ya da yapı elemanının bozulmasını engellemek onun özgünlük değerinin korunması açısından önem arz etmektedir. Türbeler birçok kültürde olduğu gibi Türk kültüründe de önemli bir yere sahiptir. Türbe yapıları aktif bir işleve sahip olmaması açısından diğer tarihi yapılardan oldukça farklıdır. Birbirine işlev, yapı malzemesi ve gabari olarak oldukça benzeyen türbe yapılarında bir önleyici koruma planının oluşturulmasının önemli bir örnekleme olacağı düşünülmüştür. Tez kapsamında incelenecek türbeler Mimar Sinan dönemi Fatih ve Eyüp'te bulunan türbeler olacak şekilde kısıtlandırılmıştır. Bu kapsamda bulunan fakat onarım sürecinde olan türbeler kapsam dışı bırakılmıştır. Hüsrev Paşa Türbeleri, Hürrem Sultan Türbesi, Kanuni Sultan Süleyman Türbesi, Sokollu Mehmed Paşa Türbesi, Pertev Mehmed Paşa Türbesi, Zal Mahmud Paşa Türbesi, Siyavuş Paşa Türbesi, Lala Mustafa Paşa Türbesi, Nişancı Mehmed Paşa Türbesi ve Mimar Sinan Türbesi üzerinde incelemeler yapılmıştır. Birinci bölümde çalışmanın amacı, kapsamı ve bu kapsam içinde yer alan türbeler üzerinde nasıl bir araştırma ve inceleme yöntemi izlendiği açıklanmaktadır. İkinci bölümde önleyici koruma kavramının tanımı ve tarihi gelişimi açıklanmıştır. Önleyici koruma kavramı Avrupa'da ve tarihi obje korunması ile ortaya çıkan önleyici koruma kavramının daha sonra bütün kültürel miras için uygulanması önerilmeye başlanmıştır. Önleyici koruma kavramı yapı düzeyinde önleyici bakım olarak uygulanmaktadır. Önleyici bakımın başarılı olabilmesi için programlı ve periyodik olması gerekmektedir. Bu nedenle tarihi yapılar için periyodik bakım planları oluşturulmaktadır. Restorasyon uygulamaları bir tarihi yapı için kaçınılmaz ve gereklidir fakat restorasyon uygulamaları tamamlandıktan sonra herhangi bir bakım yapılmadığı durumda on ya da yirmi yıl içinde yapının restorasyon öncesi durumuna geldiği tespit edilmiştir bu nedenle Dünya'da restorasyon ve periyodik bakım planı bir arada irdelenmeye başlanmıştır. Dördüncü bölümde türbe yapılarının tarihi ve kapsamımız içinde bulunan on adet türbenin tarihçesi anlatılmıştır. İstanbul Türbeler Müze Müdürlüğü arşivinde ve İstanbul Vakıflar I. Bölge Müdürlüğü arşivinde bulunan raporlardan yapıların geçmişteki durumları ve onarımları ile ilgili bilgi edinilmiştir. Kapsamımız içinde bulunan türbelerin güncel bozulma analizleri; günümüz kullanım şeklinden kaynaklı durum, son restorasyon uygulaması sırasında müdahale edilen bölgelerin durumu, çevresel etkiler, restorasyon sonrasında yapılan basit onarımlar açılarından incelenmiştir. İstanbul Türbeler Müze Müdürlüğü'nün kapsamında bulunan türbeler için periyodik bakım planı önerilmiştir. Periyodik bakım planının ayakları olan durum tespiti, periyodik kontrol ekibi, periyodik kontrol programı, raporlama süreçleri açıklanmıştır. Aynı zamanda kapsamımızda bulunan türbelere son restorasyon uygulamalarından sonra periyodik bakım planı uygulansaydı yapıların olacağı güncel durum irdelenmiştir. Çalışmanın sonuç bölümünde ise önerilen periyodik bakım planının maliyeti irdelenmiş, planın olumlu ve olumsuz yönleri sorgulanmış ve değerlendirme yapılarak öneriler sunulmuştur.
Özet (Çeviri)
Preventive maintenance is proposing a plan to prevent deterioration in historical objects or buildings instead of restoring after the deterioration occurs. This plan is important for preventing the object or the building from deterioration and preserving its authenticity value. Tombs have an important part in Turkish culture as they do in many other cultures. Tombs are very different form other historic buildings because they don't have an active function. Because tombs have similar function, construction material and volume it is thought that they would make a good model for preventive maintenance plan. The scope of this study is the Architect Sinan period tombs in Fatih and Eyüp provinces in Istanbul. Studies were done on Husrev Pasha Tomb, Hurren Sultan Tomb, Tomb of Sultan Suleyman The 1st, Sokollu Mehmed Pasha Tomb, Pertev Mehmed Pasha Tomb, Zal Mahmud Pasha Tomb, Siyavus Pasha Tomb, Lala Mustafa Pasha Tomb, Nisanci Mehmed Pasha Tomb and the Tomb of Architect Sinan. In the first chapter the purpose and the scope of this study were explained. The method of investigation and analysis applied to this scope were explained. In the second chapter the definition and the development of preventive conservation was studied. Preventive conservation was first developed in Europe for the conservation of historical objects. Later the application of this concept to all historical heritage was suggested. The concept of preventive conservation is applied to historical buildings as preventive maintenance. For the periodical maintenance to succeed it has to be programmed and periodical. This is why for historical building periodical maintenance plans are formed. Restoration practices are necessary and inevitable but without maintenance, within couple of decades the building would go back to its state before the restoration. That is why globally restoration practices are starting to be studied together with maintenance plans. In the fourth chapter historical development of tomb architecture and history of the ten tombs within our scope were studied. From the archives of Istanbul Tombs Museum Directorate and Istanbul I. Region Directorate of Vakfs the information of the past situations and repairs of the buildings were gathered. Tomb's current deterioration analysis were explained. The projection of the situation if periodical maintenance plan was not applied was studied. A periodical maintenance plan for the tombs of Istanbul Tombs Museum Directorate was proposed. Identification of the current situation, periodical control team, periodical control program and reporting processes that are the parts of periodical maintenance plan are explained. A projection if the periodical plan was applied right after the last restoration was made for the tombs that are within our scope. In the conclusion part of our study the budged and the effects of the proposed periodical maintenance plan were investigated.
Benzer Tezler
- Tarihi anıt ve sitlerde önleyici koruma olarak ziyaretçi yönetimi: Topkapı Sarayı Müzesi örneği
Visitor management at historical monuments and sites as preventive conservation: Case study of Topkapi Palace Museum
HURİYE İLKE TANDOĞDU
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. GÜLSÜM TANYELİ
- Sürdürülebilir kentleşme endeks modeli önerisi: İstanbul örneği
Sustainable urbanization index model proposal: The Istanbul case
CEM AYIK
Doktora
Türkçe
2019
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HATİCE AYATAÇ
DOÇ. DR. BEGÜM SERTYEŞİLIŞIK
- Bab-ı Seraskeri Hastanesi (İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi) yapısında kullanılan farklı dönem tuğlalarının karakterizasyonu ve koruma önerileri
The characterization of bricks used in the construction of Bab-i Seraskeri Hospital (IU Faculty of Political Sciences) and proposals for their conservation
GÜLCE ŞAHİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. IŞIL POLAT PEKMEZCİ
- Çukurova bölgesindeki (Kilikya) bazı tarihi yapılarda kullanılan harçların karakterizasyonu ve onarım harçları için öneriler
Characterization of historic mortars and plasters in Çukurova region and proposals for repair mortars
IŞIL POLAT PEKMEZCİ
- Türkiye'de arkeolojik sitlerde koruma yaklaşımları: perge antik kenti örneği
Conservation approaches in archaeological sites in turkey: the example of the ancient city of perge
MERVE EYLÜL ZORLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜLSÜM TANYELİ