Türk romanında şamanizm
Shamanism in Turkish novel
- Tez No: 602089
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SEYİT BATTAL UĞURLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Şamanizm, İslamiyet, Türk Edebiyatı, Türk Romanı, Mitoloji, Shamanism, Islam, Turkish Literature, Turkish Novel, Mythology
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yeni Türk Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 200
Özet
Şamanizm, ruhlar ve insanlar arasında aracılık eden Şamanlar çevresinde yoğunlaşan en eski inanç şekillerinden biridir. Evrenin gökyüzü, yeryüzü ve yer altı gibi bölümlere ayrıldığı bu inanç sisteminde her şeyin bir ruhu olduğuna inanılır. Bundan yola çıkarak olumlu veya olumsuz gerçekleşen her olayın sebebi ruhlar olarak görülür. Bu sebeple Şamanizm'de gökyüzü ve yer altı âlemlerine yolculuk ederek buradaki ruhlarla iletişime geçmek, yeryüzündeki ruhlara saygılı olmak, onları incitmemek son derece önemlidir ve bu doğrultuda Şamanlara büyük görev düşmektedir. İslamiyet'in kabulünden önce Türk kültürü açısından önemli bir inanç olan Şamanizm, İslamiyet'in kabulü sonrasında da Türkler arasında etkisini sürdürmüştür. Aradan geçen uzun zamana rağmen Türk kültüründe izlerini hâlâ bulabildiğimiz bu inanış, böylece folklor çalışmaları açısından da değerli görülmüş ve birçok araştırmacıya bu doğrultuda zengin bir malzeme sunmuştur. Kuramsal düzlemde araştırma kitaplarının yanı sıra Türk edebiyatında da izlerine rastladığımız Şamanizm, özellikle Türk romanında karşımıza çıkmaktadır. Türk kültürü üzerinde büyük etkisi olan bu inanış, konu edindiği romanlarda İslâmiyet öncesi dönemde yaşanan hali ve İslâmiyet'ten sonra günümüze yansıyan şekli olmak üzere hemen hemen her yönüyle romanların temelinde yer alır. Bu çalışmada, yazar tarafından yazılan roman odağa alınarak, Şamanizm'in Türk romanındaki yansımaları incelenmiştir. Şaman mitolojisinde yer alan kavramların simgesel anlamları da göz önünde bulundurularak bu inanışın günümüz romanına yansımaları ortaya konmuştur. Şaminizm'in Türk romanında ele alınış biçimleri bütün detaylarıyla değerlendirilmiştir.
Özet (Çeviri)
Shamanism is the oldest form of belief concentrated around shamans who mediate between spirits and people. It is believed that everything has a soul in this belief system which has the idea that the universe is divided into divisions like sky, earth and underground. From this point of view, the cause of every event, whether positive or negative, is seen as souls. For this reason, in Shamanism it is extremely important to travel to the sky and underground realms, to communicate with the spirits here, to respect the souls on the earth, and not to hurt them, and in this direction, the Shamans have a great duty. Shamanism, the most important belief in Turkish culture before the adoption of Islam, continued its influence among Turks even after the adoption of Islam. Shamanism, whose traces can still be found in Turkish culture despite the long time passed, is also valuable in terms of folklore studies and has provided a rich material to many researchers in this direction. Shamanism, in which we encounter traces in Turkish literature as well as research books in theoretical level, is especially encountered in Turkish novels. This belief, which has a great influence on Turkish culture, is at the basis of the novels in almost every aspect, including the state of the pre-Islamic period in its novels and the way it is reflected to the present day after Islam. In this study, the novel written by the author is focused and the reflections of Shamanism in Turkish novel are examined. The reflections of this belief on the contemporary novel have been revealed considering the symbolic meanings of the concepts in shaman mythology. The ways in which Shamanism is handled in the Turkish novel have been evaluated in detail.
Benzer Tezler
- Türk romanında din ve inanç algısı (1929-1933)
Religion and belief perceptions in the Turkish novel (1929-1933)
MAHİR KARACAR
Doktora
Türkçe
2018
Türk Dili ve EdebiyatıDicle ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KEMAL TİMUR
- Türk romanında din ve inanç algısı (1955)
Perception of religion and belief in Turkish novel (1955)
ALİYE YILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Türk Dili ve EdebiyatıKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KEMAL TİMUR
- Türk romanında mitolojik unsurlar (1923-1960)
Mythological elements in turkish novel (1923-1960)
EBRU VURAL ARSLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Türk Dili ve EdebiyatıSüleyman Demirel ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. CAFER GARİPER
- Elif Şafak'ın dört romanında halk bilimi unsurları
Elif Şafak folklore elements of four novel
SİBEL KARADENİZ YAĞMUR
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Halk Bilimi (Folklor)Dicle ÜniversitesiOrtaöğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. ENSAR ASLAN
- Pinhan ve Mahrem romanları odağında Elif Şafak'ın romanlarında görülen klasik Türk edebiyatı dönemi kültür unsurları
Aspects of culture in the classical Turkish literature period present in Elif Şafak's novels with the main focus on Pinhan and Mahrem
MUSTAFA EVER
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Türk Dili ve EdebiyatıÇukurova ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MİNE MENGİ