Türkçede yalvarma kipliği ve işaretleyicileri
Begging modality in Turkish and markers
- Tez No: 604053
- Danışmanlar: PROF. DR. PAŞA YAVUZARSLAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Linguistics
- Anahtar Kelimeler: Kiplik, yalvarma kipliği, isteme, kiplik işaretleyiciler, Modality, begging modality, request, modality markers
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yeni Türk Dili Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 120
Özet
Bu çalışmanın amacı Türkçede yalvarma kipliğinin varlığını ve işaretleyicilerini ortaya koymaktır. Bulgular ortaya konulurken Aslan Demir (2008)'in isteme kipliği modeli üzerinden yola çıkılmıştır. Yalvarma kipliğinin zaman ve kişi kategorileri ile olan ilişkisi de değerlendirilmiştir. Ayrıca isteme kipliğinin diğer alt ifade alanları olan emir, istek ve ricanın yalvarma kipliğiyle kesiştiği ve ayrıldığı noktaları üzerinde durulmuş; böylelikle isteme ifade alanı içinde yalvarma kipliğinin semantik çerçevesi çizilerek dil düzlemine nasıl yansıdığı belirlenmiştir. Dolayısıyla bu çalışmada; yalvarma kipliğinin parametreleri, gereklilikleri, sınırlılıkları ortaya konularak kiplik bir ifade alanı olarak varlığını tespit etmek amaçlanmıştır. Yalvarma kipliği işaretleyicileri bağlam içinde incelenerek gösterilmiştir. Kiplik, yazılı metinlerde daha çok diyaloglarda ortaya çıktığı için alınan örnekler diyaloglardan seçilmeye özen gösterilmiştir. İşaretleyiciler belirlenirken çalışmanın yöntemi gereği yazılı eserlerden yararlanılmış, dolayısıyla dilsel işaretleyiciler belirlenmiştir; bürünsel işaretleyicilere yer verilmemiştir. İşaretleyiciler işaretleme yoluna göre alt başlıklara ayrılmıştır.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to demonstrate the existence of Turkey and the Turkish marker of the begging modality. While presenting the findings, Aslan Demir (2008) 's moderation model was set out. The relationship between begging modality and tense and person categories was also evaluated. In addition, the other sub-expression areas of the order, volition and request modality with the begging modality and the points where the intersection was separated; thus, the semantic frame of the begging modality within the expression field of the claim was determined and reflected on the language plane. Therefore, in this study; it was aimed to determine its existence as a mode of expression by introducing the parameters and requirements and limitations of the begging modality. Begging modality markers are shown by examining them in context. Since modality appeared in dialogues rather than written texts, care was taken to select examples from dialogues. In determining markers, written works were used in accordance with the method of the study, thus linguistic markers were determined; there are no prosodic markers. The markers are ubheaded according to the marking path.
Benzer Tezler
- Harezm Türkçesinde eylem kipliği
Event modality in Khwarezm Turkish
MUHAMMET YASİN ÇAKIR
Doktora
Türkçe
2024
DilbilimKaradeniz Teknik ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÇİĞDEM USTA
- An Analysis of complaints in terms of politeness in Turkish
Türkçede şikayetlerin kibarlık bağlamında incelenmesi
SUHAN AKINCI
Yüksek Lisans
İngilizce
1999
DilbilimHacettepe Üniversitesiİngiliz Dilbilimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. NALAN BÜYÜKKANTARCIOĞLU
- Türkçede ol- fiili
The verb ol- in Turkish
MEHMET UZUN
Doktora
Türkçe
2022
DilbilimÇukurova ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUNA YÜCEOL ÖZEZEN
- The semantics of the nominalizer –(y)iş: Dimensions of factivity and manner
-(y)ış adlaştırıcısının anlambilimsel yapısı: Olgusallık ve tarz boyutları
EKİNSU ÖZKAZANÇ
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
DilbilimOrta Doğu Teknik ÜniversitesiBilişsel Bilim Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ UMUT ÖZGE
- Türkçede katkısız eylem yapıları
Light verb constructions in Turkish
MERVE KARGALI
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Türk Dili ve EdebiyatıAnkara ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. PAŞA YAVUZARSLAN