Türkçede yalvarma kipliği ve işaretleyicileri
Begging modality in Turkish and markers
- Tez No: 604053
- Danışmanlar: PROF. DR. PAŞA YAVUZARSLAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Linguistics
- Anahtar Kelimeler: Kiplik, yalvarma kipliği, isteme, kiplik işaretleyiciler, Modality, begging modality, request, modality markers
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yeni Türk Dili Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 120
Özet
Bu çalışmanın amacı Türkçede yalvarma kipliğinin varlığını ve işaretleyicilerini ortaya koymaktır. Bulgular ortaya konulurken Aslan Demir (2008)'in isteme kipliği modeli üzerinden yola çıkılmıştır. Yalvarma kipliğinin zaman ve kişi kategorileri ile olan ilişkisi de değerlendirilmiştir. Ayrıca isteme kipliğinin diğer alt ifade alanları olan emir, istek ve ricanın yalvarma kipliğiyle kesiştiği ve ayrıldığı noktaları üzerinde durulmuş; böylelikle isteme ifade alanı içinde yalvarma kipliğinin semantik çerçevesi çizilerek dil düzlemine nasıl yansıdığı belirlenmiştir. Dolayısıyla bu çalışmada; yalvarma kipliğinin parametreleri, gereklilikleri, sınırlılıkları ortaya konularak kiplik bir ifade alanı olarak varlığını tespit etmek amaçlanmıştır. Yalvarma kipliği işaretleyicileri bağlam içinde incelenerek gösterilmiştir. Kiplik, yazılı metinlerde daha çok diyaloglarda ortaya çıktığı için alınan örnekler diyaloglardan seçilmeye özen gösterilmiştir. İşaretleyiciler belirlenirken çalışmanın yöntemi gereği yazılı eserlerden yararlanılmış, dolayısıyla dilsel işaretleyiciler belirlenmiştir; bürünsel işaretleyicilere yer verilmemiştir. İşaretleyiciler işaretleme yoluna göre alt başlıklara ayrılmıştır.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to demonstrate the existence of Turkey and the Turkish marker of the begging modality. While presenting the findings, Aslan Demir (2008) 's moderation model was set out. The relationship between begging modality and tense and person categories was also evaluated. In addition, the other sub-expression areas of the order, volition and request modality with the begging modality and the points where the intersection was separated; thus, the semantic frame of the begging modality within the expression field of the claim was determined and reflected on the language plane. Therefore, in this study; it was aimed to determine its existence as a mode of expression by introducing the parameters and requirements and limitations of the begging modality. Begging modality markers are shown by examining them in context. Since modality appeared in dialogues rather than written texts, care was taken to select examples from dialogues. In determining markers, written works were used in accordance with the method of the study, thus linguistic markers were determined; there are no prosodic markers. The markers are ubheaded according to the marking path.
Benzer Tezler
- Harezm Türkçesinde eylem kipliği
Event modality in Khwarezm Turkish
MUHAMMET YASİN ÇAKIR
Doktora
Türkçe
2024
DilbilimKaradeniz Teknik ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÇİĞDEM USTA
- Türkçe sözdiziminde yan cümle ve kullanımları
Subordinate clause and usage in turkish syntax
ÖZLEM ERDOĞAN
Doktora
Türkçe
2015
DilbilimCumhuriyet ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İBRAHİM DELİCE
- Conceptualization of emotion through body part idioms in Turkish: A cognitive linguistic study
Türkçede duyguların bedenle ilgili deyimler aracılığıyla kavramsallaştırılması: Bilişsel dilbilimsel bir inceleme
MELİKE BAŞ
Doktora
İngilizce
2015
DilbilimHacettepe ÜniversitesiDilbilim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SAKİBE NALAN BÜYÜKKANTARCIOĞLU
- Türkçede -mIş biçimbiriminin işlevleri
The function of -mIş morpheme in Turkish
FİKRİYE YILMAZOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Türk Dili ve EdebiyatıKırıkkale ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. YAKUP SARIKAYA
- Resultative constructions in Turkish
Türkçede sonuç bildirgeli yapılar
TACETTİN TURGAY
Yüksek Lisans
İngilizce
2013
DilbilimBoğaziçi ÜniversitesiDilbilim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE SUMRU ÖZSOY