Çok boyutlu dış politikada Türk-Amerikan ilişkileri (1964-1978)
Turkish-American relations in multi-dimensional foreign policy (1964-1978)
- Tez No: 604375
- Danışmanlar: PROF. DR. SEDAT CEM KARADELİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Uluslararası İlişkiler, International Relations
- Anahtar Kelimeler: Türkiye, ABD, NATO, Soğuk Savaş, Kıbrıs Sorunu, Johnson Mektubu, İkili Anlaşmalar Sorunu, OSİA, Afyon Sorunu, Silah Ambargosu, Turkey, USA, NATO, Cold War, Cyprus Problem, Johnson Letter, Bilateral Agreements Problem, Afyon Problem, Arms Embargo
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ufuk Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Uluslararası İlişkiler Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 84
Özet
Bu çalışmada 1964-1978 yılları arası Türk-Amerikan ilişkileri değerlendirilecektir. İkinci Dünya Savaşı sonrası Türkiye, Sovyetler Birliğinden tehdit görmeye başlamıştır. Türkiye, Sovyetler Birliği tehlikesine karşı destek bulmak, savaş sonrası oluşan dünya düzeninde yerini almak için Amerika Birleşik Devletleri ile ilişkilerini geliştirmek istemiştir. 1947 ,Türk-Amerikan ilişkilerinde yeni başlangıçların olduğu bir yıl olmuştur. ABD ile işbirliği ve yardım anlaşması imzalanmıştır. 1952 yılında NATO üyeliği ile Türkiye ile ABD ittifak ortağı olmuştur. 1950'li yıllar Türk-Amerikan ilişkilerinin altın çağı olmuş, ABD ile her alanda uyumlu politikalar izlenmiştir. Kıbrıs Sorununun başlamasıyla beraber Türk-Amerikan ilişkileri gerilmeye başlamış, Türkiye'nin haklı ve meşru sebeplerle adaya müdahalesini ABD, Johnson Mektubu ile engellemiştir. Johnson Mektubu, Türk-Amerikan ilişkilerinde bir kırılma noktası olmuş, ABD'ye karşı ilk defa güvensizlik başlamıştır. Johnson Mektubundan sonra Türk-Amerikan ilişkileri sorgulanmaya başlamış, ABD ile yapılan anlaşmalarda Türkiye aleyhine olanlar yeniden düzenlenmiştir. Türk-Amerikan ilişkileri Afyon krizinde gerilmiş, Türkiye'ye ambargo uygulanması teklifleri ortaya atılmıştır. 1974 yılında Kıbrıs Barış Harekatında İkinci Çıkarma Sonrası Türkiye'nin adaya müdahalesi ABD tarafından işgal olarak görülüp, Türkiye'ye silah ambargosu uygulanmaya başlamıştır. 1975-1978 yıllarında Türk-Amerikan ilişkileri kopma noktasına gelmiş, Türkiye, ambargoya karşı OSİA Anlaşmasını feshetmiş, Amerikan üslerini kapatmıştır. Türkiye'nin ulusal çıkarlarını gözeten, kararlı tutumu sayesinde Amerikan ambargosu başarısız olmuş, ABD silah ambargosunu 1978 yılında kaldırarak Türk-Amerikan ilişkilerinde yeni bir döneme girilmiştir.
Özet (Çeviri)
In this study, Turkish-American relations in a period covering the years from 1694 to 1978 will be evaluated. After the Second World War, Turkey began to be threatened by the Soviet Union. Turkey intended to develop its relations with United States of America to seek support against the Soviet threat and to take its part in the new world order taking shape in the post-war era. 1947 was the year when a new era started in Turkish-American relations. A cooperation and assistance agreement was signed with USA. In 1952, Turkey and USA became alliance partners thanks to NATO membership. The 1950s were the golden age of Turkish-American relations, and Turkey adapted coherent policies with the US in every field. With the outbreak of Cyprus problem, Turkish-American relations began to regress, and Turkey's intervention to the island for rightful and legitimate reasons was interrupted by USA President Johnson's letter. Johnson letter was a breaking point in Turkish-American relations, and doubt about USA emerged for the first time. Following Johnson's letter, Turkish-American relations were inquired, and those previous agreements against Turkey were revised. Turkish-American relations were strained in Afyon crisis, and it was proposed to lay embargo on Turkey. In 1974, following the Second Landing in Cyprus Peace Operation, Turkey's intervention to the island was regarded as an invasion by USA, which subsequently laid arms embargo on Turkey. Between 1975 and 1978, Turkish-American relations reached breaking point, Turkey terminated JDC Agreement in return for the embargo and closed American bases. American embargo failed due to decisive attitude of Turkey protecting its national interests. After USA lifted the arms embargo in 1978, Turkish-American relations entered a new phase.
Benzer Tezler
- Türk-Amerikan ilişkilerinde PKK/YPG/PYD/PJAK terör örgütü
PKK/YPG/PYD/PJAK terrorist organizations in Turkish-American relations
HAKKI CEYHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Uluslararası İlişkilerAkdeniz ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞENOL KANTARCI
- Yumuşak güç araçları ve ticaret devleti bağlamında Türkiye'nin değişen Latin Amerika politikası ve Arjantin ile ilişkileri
In the context of soft power tools and trading state with Turkey's changing Latin American Policy and relations with Argentine.
ATACAN TORBALI
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Uluslararası İlişkilerİstanbul Medeniyet ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HELİN SARI ERTEM
- Arap Baharına kadar Türkiye'nin Suriye politikasındaki değişim
The change in Turkey's Syria policy until the Arab Spring
DOLUNAY YÜKSEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Uluslararası İlişkilerBahçeşehir ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BURHAN KÖROĞLU
- Atatürk dönemi Türk-Amerikan ilişkileri (1920-1938)
Relations between Turkey and the USA during the era of Atatürk (1920-1938)
İSMAİL TÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
Kamu Yönetimiİnönü ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. MEHMET ARI
- Dış politikada stratejik bir değer olarak yumuşak güç unsurunun medyada kullanımı: Amerika Birleşik Devletleri ve Türkiye'nin kamu diplomasisinde medyanın kullanımının karşılaştırılması
Using soft power concept in media as a strategic value in foreign policy: Comparison of media use in public diplomacy of the United States of America and Turkey
EMRAH AYDEMİR
Doktora
Türkçe
2015
Gazetecilikİstanbul ÜniversitesiGazetecilik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ MURAT VURAL