Geri Dön

Mogan Gölü (Ankara) güneyinde biriken gölsel tortulların incelenmesi

Study of lacustrine sediments deposited at the southern part of Lake Mogan (Ankara)

  1. Tez No: 605116
  2. Yazar: ÖZGÜR YEDEK
  3. Danışmanlar: PROF. DR. NİZAMETTİN KAZANCI
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Jeoloji Mühendisliği, Geological Engineering
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2019
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 95

Özet

Mogan Gölü, başkent Ankara'nın sınırları içinde yaklaşık 1 km genişliğinde ve 5 km uzunluğunda tatlı su kütlesidir. Çölova deresinin yatağı içine yerleşmiş, Eymir Gölü'ne boşalımı olan bu su kütlesi Ankara'nın en önemli doğal rekreasyon alanı olduğu gibi paleoiklim hakkında bilgi sağlama potansiyeline sahiptir. Bu nedenle son yarım yüzyıl içinde jeolojik, jeomorfolojik, biyolojik ve paleoiklim açılarından çokça incelenmektedir. En önemli tartışma konusu gölün geçmişte seviye değişiklikleri gösterip göstermediği, dolayısıyla alan değişmeleri olup olmadığıdır. Genel görüş gölün önemli alan değişiklikleri yaşadığı ve iklim özelliklerine göre su seviyesinin farklılaştığı yönündedir. Bunu ortaya koymak ve gölün gelişimini kontrol etmek amacıyla Çölova deresinin Mogan Gölü'ne ulaştığı düzlükte, güncel göl kıyısından 400m kadar geride, eski göl düzlüğü şeklinde yorumlanan alanda iki adet sondaj yapılmış ve alınan örnekler incelenmiştir. Örneklerin genel rengi kahverengi-kırmızı ortalama tane boyu orta-ince kum olan alüvyon litolojisindedir. Kil boyu taneler göreceli azdır. Yakma yöntemiyle tespit edilen organik madde miktarı ise göreceli yüksektir. Radyometrik yöntemlerle 2,6 m derinden elde edilen oluşum yaşı 3 bin yıldır. Gölün bu kesiminde ve daha geride beyaz rengi ile dikkat çeken ve eski göl varlığının işareti olası yorumlanan çökeller yer üstü suları ile oluşan buharlaşmaya bağlı karbonat olarak tespit edilmiştir. Bu çalışma kapsamında elde edilen verilere göre Mogan Gölü, regülatör kurulduktan (1974) ve büyük ihtimalle de öncesinden bu yana hal en yüksek seviyesindedir ve 975 m ve üstü düzlüklere ulaşmamıştır. Sondajlarla kesilen tortulların tümü ince taneli akarsu çökelleridir. Buranın (975 m) göl yüzeyinden 3 m yukarıda olduğu dikkate alınırsa Mogan Gölü tarihi ve jeolojik geçmişte çok daha küçük boyutlarda olmuştur. Veriler, günümüzden önce 2500 sınır olmak üzere, öncesi ve sonrasında depolanma hızında yöredeki iklime bağlı önemli değişmelerin olduğu iki ayrı evre yaşandığına işaret etmektedir.

Özet (Çeviri)

Lake Mogan is a freshwater within the borders of the capital city Ankara, approximately 1 km wide and 5 km long. Formation of the lake in the bed of Çölova stream and discharged to Lake Eymir have gained a potential to lake to provide information about paleoclimate as it is the most important natural recreation area of Ankara. For this reason, geological, geomorphological, biological and paleoclimatic properties of the Lake Mogan have been studied in the last half century. The most important controversy is whether level of the lake has changed in the past, in other words whether there are surface areal changes. The general view represents the lake has experienced significant areal changes and water level varied related to climatic characteristics. In order to reveal this suggestion and to understand the controling factors on the development of the lake, two boreholes drilled in the southern plain of the lake, which was interpreted as the paleolake floor, extending about 400 m from the current lake shore where the Çölova stream reaches to Lake Mogan. Core samples consist of alluvial sequence, in reddish Brown colour and has an average grain size of fine-medium sand. Clay-sized material is relatively few. The amount of organic matter is relatively high. The age of sequence obtained as 3000 years at a depth of 2,6 m by radiocarbon method . White coloured deposits located in the drilling area and further south of the lake, which have been interpreted as the traces of the paleolake, were identified as carbonates of evaporated surface waters. According to the data obtained within the scope of this study, Lake Mogan is at the highest level since the establishment of the regulator (1974) and probably before, and did not reach to altitude of 975 m and higher plains. All sediments obtained by drilling are represented by fine-grained fluvial deposits. Considering the position of the drilling site (975 m), which is 3 m higher than the current lake level, Lake Mogan was much smaller in its historical and geological past. All data, which have been obtained by this study, indicate that there are two periods before and after 2500 years that have different sedimentation rates affected by significant changes depending on local climatic conditions.

Benzer Tezler

  1. Eymir-Mogan gölleri arasında yeraltı suyu akım ve kütle taşınım modeli

    Groundwater flow and solute transport model between Eymir and Mogan lakes (Ankara)

    ERKAN DİŞLİ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2007

    Jeoloji MühendisliğiHacettepe Üniversitesi

    Jeoloji (Hidrejeoloji) Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    Y.DOÇ.DR. LEVENT TEZCAN

  2. Multiple antibiotic resistance of surface mucus dwelling bacterial populations in freshwater fish

    Tatlı su balıklarının yüzey mukusunda yaşayan bakteri populasyonlarının çoklu antibiyotik dirençleri

    TUĞBA ÖZAKTAŞ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2007

    BiyolojiOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Biyoloji Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. AYŞE GÜL GÖZEN

  3. Endokrin bozucu kirleticilerin bazı ekonomik balık türlerinde gonad histopatolojisine ve vitellogeninlerine etkileri

    Investigation on gonad histopathology and vitellogenins of endocrine disruptors on economically important fish species

    GÖKTUĞ GÜL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    BiyokimyaGazi Üniversitesi

    Çevre Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. AYSEL ÇAĞLAN KARASU BENLİ

  4. Mogan ve Eymir (Ankara) gölleri arasındaki hidrojeolojik birimlerin nitrat ve fosfat kirletici taşınım parametrelerinin belirlenmesi

    Determination of nitrate and phosphate contaminant transport parameters of the hydrogeologic units between Mogan and Eymir lakes (Ankara)

    EYLEM YURTSEVEN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2006

    Jeoloji MühendisliğiHacettepe Üniversitesi

    Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET EKMEKÇİ

  5. Modeling of Mogan and Eymir lakes aquifer system

    Mogan ve Eymir gölleri akifer sisteminin modellenmesi

    ÖZLEM YAĞBASAN

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2007

    Jeoloji MühendisliğiOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HASAN YAZICIGİL