The effects of legibility and space hierarchy on wayfinding accuracy; the case of zorlu center shopping mall
Mekansal hiyerarşinin ve okunabilirliğin yön bulma üzerine etkileri: Zorlu Alışveriş Merkezi örneği
- Tez No: 605705
- Danışmanlar: DOÇ. DR. DİLEK YILDIZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: İngilizce
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Mimari Tasarım Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 134
Özet
Çevremizde hareket ettiğimiz üstlenilen bilişsel süreçleri düşünüyor muyuz? Özellikle en küçük ölçeğinde yer alan bu günlük rutin, evlerimizde dolaşırken başlıyor ve binalardan geçerken ve eve dönerken, iş ya da okul için ayrılırken devam ediyor. Bu aktiviteler sırasında çevresel bilgileri alır, şifresini çözer ve işleyip gerektiğinde geri çağırırız. Çoğu zaman, bu rutin faaliyet bilinçsiz bir süreçtir ve bir hedefe ulaşmak için aldığımız en basit kararların bile yol bulma yeteneğimiz tarafından belirlendiği gerçeğini görmezden gelme eğilimindedir. Bu yetenek, beyin ve bedenin çevreden yayılan uyaranlara tepki vermesiyle bizleri fiziksel ve psikolojik olarak etkiler. Faaliyetlerimizin çoğu, yol göstermenin önemli bir tasarım konusu haline geldiği büyük ölçekli yapılarda gerçekleşir. Bazen bu tür ortamlarda yolumuzu bulmak oldukça zor olabilir. Yapılı çevrenin genel olarak yol bulmayı etkilediği kabul edilen özellikler, taşabilirlik (görsel erişilebilirlik), uzay hiyerarşisi, işaret sistemi ve işaretler, mimari farklılaşma ve yapı planı yapılandırmasıdır. Wayfinding'ı etkileyen diğer bir faktör, kişinin sahip olduğu bilgi ve cinsiyet ile olan aşinalık derecesidir. Bizi çevreleyen ortamı ne kadar iyi tanımamız, yol bulma davranışımızı ve ortamın algılayışını ve sunduğu olanakları da etkileyen önemli bir faktördür. Bu tez boyunca, yol bulma doğruluğunu vurgulamak için“Okunabilirlik”ve“Uzay Hiyerarşisi”terimleri kullanılacaktır. Sosyo-kültürel ve sosyo-ekonomik değişimlerin yanı sıra kentlilerin yaşam tarzı alışkanlıkları ve dolayısıyla tüketim örüntüleri ve hızları da değişti. Bütün bu değişikliklerle şehirlerde bir“alışveriş merkezi”oluşumu başladı. Bugün bu mekanlar şehrin yeni kamusal alanları ve yaşam merkezleri haline geldi. Hızlı yaşamın hüküm sürdüğü şehirlerde, hedefe ulaşmak önemli hale geldi. Çoğu tasarımcı, düşük önceliğe odaklanarak, iyi bir tasarımın engellenmesi ya da tabela ile çözülmesi gereken bir sorun olarak görüyor (Carpman ve Grant, 2002). Mimari yol bulma tasarımının birkaç temel ilkesini anlamak, tasarımcıların bina performansını artırmasına ve daha kapsamlı çözümler sağlamasına yardımcı olabilir. Çalışmanın ana konusu karma kullanım yapılarında yapılı çevre ve insan davranışlarıdır. Davranışlar algısal ve bilişsel süreçler tarafından yönlendirilir. Fiziksel ortam ölçüdür, eğer yolunuzu bulamazsanız, psikolojik veya fizyolojik etkiler oluşmaya başlar. Bu çalışmanın temel amacı, alışveriş merkezlerinde okunaklılık ve mekan hiyerarşisinin yol bulma performansı üzerindeki etkilerini anlamaktır. Bu kavramların alıcının yol bulma performansını nasıl etkilediğini anlamak önemlidir, ancak yol bulma performansı üzerinde etkisinin olup olmadığı bilinmemektedir.Alış-veriş merkezleri ve alışveriş merkezlerinde yol bulma işleminde toplumsal cinsiyete etki eden çok sayıda araştırmacı bulunmaktadır. Öte yandan, literatürde okunaklılık ve uzay hiyerarşisi ile yol bulma performansı arasındaki ilişkiyi araştıran daha az araştırma bulunmaktadır. Bu çalışmanın amacı, karmaşık binalarda insan davranışlarının anlaşılmasına katkıda bulunmaktır. Bu makale, çevreden gelen farklı girdilerin / kaynakların yol bulma davranışını şekillendiren başlıca faktörler olduğunu öne sürmektedir. Kişisel ve çevresel faktörler ile mekanın okunabilirliği arasında pozitif bir ilişki olmalıdır. İncelenen araştırma soruları şunlardı: 1. Alışveriş merkezi ortamının hangi unsurları, kullanıcılar gezinirken davranış kurallarını etkiler mi? 2.Yerlik merkezlerinde okunabilirlik ve alan hiyerarşisi nasıl oluşur? 3.Çok katlı bir alışveriş merkezinin (görünürlük) yapılı ortamı, yol bulmayı nasıl etkiler? Hipotez, bir alışveriş merkezi ortamında yol gösterme bilincinin ana konularını yetersiz okunabilirlik ve uzay hiyerarşisi olarak tanımlar. Bu faktörler, yol bulma görevi, yol bulma görevi ile ilgili yapılandırılmış görüşme ve uzay sentaksı yöntemi ile incelenecektir. Bu çalışmanın temel odak noktası Zorlu merkez alışveriş merkezini kapsayan örnek olaydı. Vaka çalışmasının sonuçları araştırmacının Bölüm 1'de ortaya konan araştırma sorularını yanıtlamada yardımcı olabildi. İlk soru,“bir alışveriş merkezi ortamının hangi unsurları içinde gezinirken kullanıcı davranışlarını etkiliyor”sorusu da yanıtlandı. çalışma tarafından Katılımcılar büyük ölçüde tabelalara dayandı, ancak diğer iç unsurların hedeflerini bulmalarına yardımcı olmaya katkıda bulunduğunu belirtti. İşaretler, çalışmanın analiz ettiği en yararlı ve en yıkıcı elementlerdi. Katılımcılar mevcut tabelaları faydalı buluyor gibiydi, ancak bazı yerlerde eksik olduğu için işaret sistemi deneyimlerinden tamamen uzaktı. Katılımcılar için en fazla karışıklık, yararlı bir işaret görmemek veya bilmedikleri için atanan varış noktasının hangi seviyede olduğunu tahmin etmek zorunda kalmıştır. İkinci soru,“Alışveriş merkezlerinde okunaklılık ve mekan hiyerarşisini nasıl etkiliyor?”Sorusu da cevaplandı. 11 ve 12. sorulara dayanan katılımcılar, nerede olduklarını ve nereye gittiklerini bilme konusunda problemleri vardı. Zorlu merkezindeki tüm dar ve melez koridorlar gezinmeyi daha da karmaşıklaştırıyor. Son zamanlarda reklamcılık alanında okunabilirliğin etkileri gösterilmiştir (Chebat ve ark., 2003; Lowrey, 1998): Düşük okunabilirlik, okuyucudan daha fazla bilişsel çaba gerektirmekte ve yapılı çevrede yol bulma sürecini olumsuz yönde etkilemektedir. Üçüncü soru,“Çok katlı bir alışveriş merkezinin yapılı çevresi, yol bulmayı nasıl etkiliyor?”Sorusu, alışveriş merkezinde bulunan özel yol bulma konularının anlaşılmasında en önemli unsur olduğunu kanıtladı. Wayfinding analizi çalışmasında yer alan katılımcılar, mevcut işaretlerin yararlı olduğunu, ancak diğer seviyelerde olanları anlatmak için daha fazlasına ihtiyaç duyduklarını belirttiler. Merdivenlerin ve asansörlerin yakınında her katta bir bölüm listesi bulunan bazı küçük işaretler vardır, ancak çoğu katılımcı bunları fark etmemiştir. Bazı katılımcılar da haritaya ihtiyaç duyduğunu belirttiler. Diğer yandan hareketli merdivenlerin ve asansörlerin yeri kafa karıştırıcı gibi görünüyordu. Alışveriş merkezlerinin yönetiminde wayfinding önemli bir konudur, bu nedenle alışveriş merkezi yöneticileri, alışverişin parasal olmayan maliyetlerini doğrudan etkilediği için, alışveriş merkezi yöneticilerinden daha fazla ilgi görmeyi hak etmektedir.Bu çalışma Zorlu merkez alışveriş merkezindeki beş özel yere baktı. Alışveriş merkezini geliştirmek isteyen gelecekteki çalışmalar, diğer yerlere de bakmalıdır. Çalışmanın katılımcı aşamasının mutlaka tekrarlanması gerekmeyecek, ancak binadaki diğer yerler için Passini'nin notasyon yöntemi ve yapısal çerçeveye danışılabilir.
Özet (Çeviri)
Do we think about the cognitive processes undertaken as we move about in the environment. This daily routine, wayfinding in particular, in its smallest scale begins as we move around in our homes, and continues as we leave for work or school, as we walk through buildings, and as we return to home. During these activities, we receive environmental information, decode and process them, and recall them when necessary. Most of the time, this routine activity is an unconscious process and we tend to ignore the fact that even the simplest decisions we make to reach a destination are determined by our wayfinding ability. This ability affects us physically and psychologically as the brain and body reacts to stimuli emitted from the environment. Most of our activities take place in large-scale built environments where wayfinding becomes an important design issue. Sometimes it can be quite difficult to find our way in such settings.The characteristics of the built environment generally accepted to affect wayfinding are legebility (visual accessibility), space hierarchy, sign system and landmarks, architectural differentiation, and building plan configuration. Another factor affecting wayfinding is the degree of familiarity one has with the setting and gender. How well we know the environment that surrounds us clearly is an important factor that affects our wayfinding behaviour and the perception of the setting as well as the facilities it offers. Throughout this dissertation the terms“Legibility”and“Space Hierarchy”will be used in order to emphasise the wayfinding accuracy. Along with socio-cultural and socioeconomic changes, the lifestyle habits of the urban dweller, and therefore the consumption pattern and speed, have also changed. With all these changes, the formation of a“shopping mall”in cities began. Today, these places have become the new public spaces and living centers of the city. In cities where fast life prevails, it has become important to reach the target Most designers give wayfinding low priority, seeing it as a hindrance to good design or a problem to be solved with signage (Carpman and Grant, 2002). Understanding a few basic principles of architectural wayfinding design can help designers to enhance building performance and to provide more inclusive solutions. The main topic of the study is the built environment and human behavior in mixed-use structures. Behaviors are guided by perceptual and cognitive processes. The physical environment is the measure, if you can not find your way, psychological or physiological effects begin to occur. The main purpose of this study is to understand the effects of legibility and space hierarchy on wayfinding performance in shopping centers. It is important to understand how these concepts affects buyer's wayfinding performance yet it is not known whether they have effect on wayfinding performance or not.There are too many reserches studing affects of familiarity and gender on wayfinding process in shopping centers. On the other hand there are less researches in literature exploring the relationship between legibility and space hierarchy and wayfinding performance. The goal of this study is to contribute to the understanding of human wayfinding behaviors in complex buildings. This paper argues that different inputs/sources from environment are the primary factors shaping wayfinding behavior. There should be a positive relationship between personal and environmental factors and the legibility of the space. The research questions investigated were: 1. Which elements of a shopping center environment do effect users wayfinding behavior when they are navigating in it? 2.How does legibility and space hierarchy effect wayfinding in shopping centers? 3.How does the (visibility)built environment of a multi-story shopping center affect wayfinding? The hypothesis identifies the main issues of the wayfinding accurecy in a shopping center environment as insufficient legibility and space hierarchy. These factors will be examined by wayfinding task, structured interview related to wayfinding task and space syntax method. This study's primary focus was the case study involving Zorlu center shopping mall. The results of the case study were able to aid the researcher in answering the research questions posed in chapter 1. The first question,“which elements of a shopping center environment do effect users wayfinding behavior when they are navigating in it?”was also answered by the study. Participants relied heavily on signage, but did note that other interior elements contributed to helping them find their destination. Signs were both the most helpful and the most detracting elements analyzed by the study. Participants seemed to find the existing signage helpful, but the sign system as a whole detracted from their experience because it was lacking in some areas. Most confusion for participants came from not seeing a helpful sign or having to guess which level their assigned destination was on because they did not know. The second question,“How does legibility and space hierarchy effect wayfinding in shopping centers?”was also answered by the study. Relied to questions 11 and 12, participants had problems knowing where they are and where they are heading to. All narrow and angeld hallways in Zorlu center make it more confusing to navigate. The effects of legibility have been shown recently in the field of advertising (Chebat et al., 2003; Lowrey, 1998): low legibility demands more cognitive efforts from the reader and affects negatively the wayfinding process in built environment. The third question,“how does the built environment of a multi-story shopping center affect wayfinding?”proved to be the most important in understanding the particular wayfinding issues found in the shoping center. Participants in the wayfinding analysis study commented that the existing signs were helpful, but they needed more to tell them what was on the other levels. There are some small signs with a list of departments on each floor near stairs and elevators, but most participants did not notice them. Some participants also commented on a need for maps. On the other hand location of moving stairs and elevators seemed to be confusing.Wayfinding is an important issue in the management of shopping malls so wayfinding deserves more attention from the shopping mall managers, since it directly affects the nonmonetary costs of shopping. This study looked at five specific locations within Zorlu center shopping mall. Future studies looking to improve the shopping mall should look at other locations as well. The participant phase of the study would not necessarily need to be repeated, but Passini's notation method and structural framework could be consulted for the other locations within the building.
Benzer Tezler
- Mimari mekanlarda içeride olma deneyimi : Yön bulma ve oryantasyon
Experimentation of being inside of architectural space: Wayfinding and oriantation
ERVİN GARİP
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALPER ÜNLÜ
- Kent merkezlerinde yürünebilirliğin geliştirilmesi: bakırköy merkez bölgesi örneği
Enhancing walkability in city centers: the case of bakirköy central district
HANDAN AHMETREİSOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. REYHAN GENLİ YİĞİTER
- Mekansal belleğin ortaöğretim binaları bağlamında irdelenmesi
Analysis of spatial memory in the context of secondary schools
ZEYNEP TARÇIN TURGAY
- Endüstriyel miras alanlarının kent peyzajına entegrasyonunun değerlendirilmesi: Sümerbank Kayseri Bez Fabrikası örneği
The evaluation of the integration of industrial heritage areas to urban landscape: The case study of Sumerbank Kayseri Cotton Factory
ÖZLEM KEVSEROĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiDisiplinlerarası Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE SEMA KUBAT
- Balat'ta Musevi yerleşmesinin fiziksel ve sosyo-kültürel değişim bağlamında incelenmesi
Social-cultural and physical research of jewish settlements in Balat
MELDA KARAKİŞİ
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALPER ÜNLÜ