Hipertansiyon tanısı almış bireylerin kişilik özelliklerinin, hastalık algısı ve tedaviye uyumuna etkisi
The effect of personality traits on the perception of disease and its compliance with treatment in individuals diagnosed with hypertension
- Tez No: 605797
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ GAMZE MUZ, DOÇ. DR. HANİFE ÖZÇELİK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Hemşirelik, Nursing
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Hemşirelik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 120
Özet
Bu araştırma, Hipertansiyon tanısı almış bireylerin kişilik özelliklerinin hastalık algısı ve tedaviye uyumuna etkisini belirlemek amacıyla tanımlayıcı olarak yapılmıştır. Araştırma Nevşehir Devlet Hastanesi kardiyoloji ve dahiliye polikliniklerinde Aralık 2018-Mart 2019 tarihleri arasında çalışma kriterlerine uyan 400 hipertansiyonlu birey ile yürütülmüştür. Çalışmada veriler sosyo-demografik anket formu, Eysenck Kişilik Envanteri-Kısaltılmış Formu (EKA-GGK), Hastalık Algısı Ölçeği, Hill Bone Hipertansiyon Tedavisine Uyum Ölçeği kullanılarak toplanmıştır. Verilerin istatistiksel değerlendirilmesinde Kruskall Wallis testi, Mann- Whitney U testi, pearson korelasyon ve çoklu doğrusal regresyon testi kullanılmıştır. Eysenck kişilik ölçeği alt boyutlarında puan ortalamaları dışadönüklük 3.14±1.34, nörötizm 3.15±1.66 ve psikotizm 2.35±1.20 olarak hesaplanmıştır. Hastalık algısı ölçeği alt boyutlarında hastalık belirtisi (tipi)'nin puan ortalaması 4.08±2.62 saptanırken, hastalık hakkındaki görüşler alt boyutunda kişisel kontrol 22.73±4.03, süre (akut/kronik) 21.97±3.79, duygusal temsiller 22.17±5.17, hastalığı anlayabilme 17.66±3.81, sonuçlar 21.91±5.07, tedavi kontrolü 19.00±3.37, süre (döngüsel) 14.45±2.27 olarak belirlenmiş; hastalık nedenleri alt boyutunda puan ortalamaları psikolojik atıflar 24.72±4.41, risk faktörleri 23.30±3.74, bağışıklık 11.35±2.89, kaza/şans 6.63±2.37 hesaplanmıştır. Hill Bone hipertansiyon tedavisine uyum ölçeğinde; beslenme skor 2.24±1.82, medikal skor 2.33±2.94, görüşme skor 3.02±1.35 ve toplam skor 7.60±4.95 olarak hesaplanmıştır. Bireylerin dışadönük kişilik özelliği ile yaş, eğitim durumu, diyete uyma durumu; nörotizm kişilik özelliği ile çalışma durumu; psikotizm kişilik özelliği ile bireylerin medeni hali, kiminle yaşadığı, ek kronik hastalık olma durumu gruplar arasındaki farkın istatistiksel olarak anlamlı olduğu saptanmıştır (p
Özet (Çeviri)
This descriptive study was conducted for the purpose of determining the effect of personality traits on illness perception and treatment compliance in individuals diagnosed with hypertension. The study was conducted with 400 individuals meeting the inclusion criteria in the cardiology and internal medicine outpatient clinics of Nevsehir Public Hospital between December 2018 and March 2019. The data in the study were collected using a questionnaire, the Eysenck personality inventory-short form (EPI-SF), the illness perception questionnaire, and the Hill Bone HT treatment compliance scale. Statistical evaluation of the data was performed using the Kruskal Wallis test, Mann-Whitney U test, Pearson's correlation and multiple linear regression test. In the subscales of Eysenck personality inventory; the mean score was found to be 3.14±1.34 for extroversion, 3.15±1.66 for neuroticism, and 2.35±1.20 for psychoticism. In the illness perception questionnaire, the mean score was found to be 4.08±2.62 in the illness identity (type) subscale; 22.73±4.03 for personal control, 21.97±3.79 for timeline (acute/chronic), 22.17±5.17 for emotional representations, 17.66±3.81 for illness coherence, 21.91±5.07 for outcomes, 19.00±3.37 for treatment control and 14.45±2.27 for timeline (cyclical), in the subscale of attributions concerning the disease; and 24.72±4.41 for psychological attributions, 23.30±3.74 for risk factors, 11.35±2.89 for immunity and 6.63±2.37 for accident/chance, in the causes of disease subscale. In the Hill Bone hypertension treatment compliance scale; it was found that the mean score was 2.24±1.82 for nutrition subscale, 2.33±2.94 for medical subscale, and 3.02±1.35 for interview subscale and total score was 7.60±4.95. It was determined that the difference between individuals' extroversion personality trait and age, educational background and compliance to diet; between neuroticism personality trait and working condition; between psychoticism personality trait and marital status, the person whom they live with and comorbidity was statistically significant (p
Benzer Tezler
- Multipl sklerozlu hastalarda yorgunluğun denge üzerine etkisi
The effect of fatigue on balance in multiple sclerosis patients
HARUN ALĞANTEKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Fizyoterapi ve Rehabilitasyonİstanbul Bilim ÜniversitesiFizyoterapi ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FERDA DOKUZTUĞ ÜÇSULAR
- Hipertansiyon tanısı almış bireylerin hastalıkları ile ilgili internet kullanım durumları ve sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının belirlenmesi
Determination of internet use conditions and HEALTHY lifestyle behaviors related to the diseases of individuals diagnosed with hypertension
ŞEYDANUR ŞAMDANLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
HemşirelikNevşehir Hacı Bektaş Veli ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GAMZE MUZ
DR. ÖĞR. ÜYESİ RABİYE ÇIRPAN
- Hipertansiyon tanısı olan bireylerin hastalık öz yönetimi ile sağlık okuryazarlığı ilişkisi
The relationship between disease self-management and health literacy of individuals diagnosed with hypertension
MİNE TOPÇU
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Halk SağlığıMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZCAN AYGÜN
- 65 yaş üzeri hipertansiyonlu bireylerin yaşlılığı algılama düzeyleri ve sağlıklı yaşam tarzına ulaşma eğilimleri
Aging levels of hypertensioners over 65 years and tendencies toachieve a healthy lifestyle
SÜMEYYE YALÇIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
HemşirelikAmasya ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NURHAN DOĞAN AYDIN
- Kırsal alanda yaşayan hipertansiyonlu bireylerin ilaç tedavisine uyum özetkililik düzeyleri
Hypertensive individuals's medication adherence self efficacy level in rural population
NUR TEKE
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
HemşirelikSelçuk ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SELDA ARSLAN